الْحِمَار
ریشه کلمه
- حمر (۶ بار)
قاموس قرآن
خر. [جمعه:5] جمع آن در قرآن حُمُر (بر وزن عنق) و حمير آمده است مثل [نحل:8]، [مدثر:50] گوئى خران رم كردهاند كه از شير گريختهاند . نا گفته نماند: منظور از ذكر حمار و حمر، فهماندن مطلب و نجسيم واقعيّت است و گرنه آن طور كه ما در مثل زدن به الاغ قصد تحقير حيوان و يا شخص را داريم در ميان عرب معمول نيست و حتى تشبيه به الاغ گاهى مدح و مراد از آن صبور و فرمانبردار بودن است . در آيه شريفه نيز نظر عدم فائده اهل تورات از تورات است چنانكه الاغ از بار متاب استفاده نمىكند، همچنين در تشبيه اهراض كنندگان از كلام حقّ به خران رم كرده. و ايضاً در آيه [لقمان: 19] بيان واقعيّت است و گرنه الاغ اهلى حيوان مطيعى است كه مورد استفاده انسان است و در آيه 8 نحل كه گذشت خداوند آن را از نعمتهاى خود شمرده و آن رااز نعمتهاى خود شمرده شده و آن را از نعمتهاى خود شمرده و آن را در مقام امتنان آورده است . * [فاطر:27] حمر در آيه شريفه جمع احمر به معنى سرخ است يعنى: و از كوهها تكّههاى سفيد و سرخ به رنگهاى گوناگون است .