النازعات ٥
| گسترشکپی متن آیه |
|---|
ترجمه
| النازعات ٤ | آیه ٥ | النازعات ٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْمُدَبِّرَاتِ»: گردانندگان. اداره‌کنندگان. «أَمْراً»: کار. مراد کارها است. چرا که این واژه اسم جنس و به منزله جمع است (نگا: تفسیر کبیر). جواب قسم محذوف است. یعنی سوگند به همه این آفریده‌های عجیب و غریب جهان، که رستاخیز برپا می‌شود و قیامت می‌آید.
تفسیر
- آيات ۱ - ۴۱ سوره نازعات
- اقوال مختلف درباره مراد از پنج سوگند آغاز سوره نازعات
- نقد و بررسى اقوال فوق
- تدبیر همه امور عالَم توسط فرشتگان
- عدم منافات بين استناد حوادث به خدای تعالی و ملائکه و به اسباب ظاهرى
- معناى اين كه درباره قيامت فرمود: «يَومَ تَرجُفُ الرّاجِفَة»
- حكايت سخن كفار در بعید شمردن معاد
- داستان موسى «ع» و فرعون
- پیامی كه حضرت موسى «ع» مأمور شد به فرعون بگويد
- مراد فرعون از اين كه خطاب به مردم مصر گفت: «أنَا رَبُّكُمُ الأعلى»
- چند وجه در معناى «فاخذه الله نكال الآخرة و الاولى»
- خطاب توبيخى به مشرکان و منکران قیامت
- نامگذاری قيامت به «الطّامَةُ الكُبرى»
- ویژگی های کلّی انسان های بهشتی و دوزخی
- آثار و نشانه های طغيان و خوف از مقام پروردگار
- مقصود از مقام پروردگار و خوف از آن
- رواياتى درباره سوگندهاى سوره نازعات و...
نکات آیه
۱ - فرشتگان، عهده دار مدیریت و تدبیر بخش هایى از امور جهان (فالمدبّرت أمرًا) «أمراً» اسم جنس و قابل اطلاق بر کم و زیاد است و نکره بودن آن، دلالت بر ابهام یا تعظیم دارد.
۲ - کاردانى و مهارت فرشتگان، در اداره و تدبیر جهان (فالمدبّرت أمرًا)
۳ - اتخاذ تدابیر لازم در اداره امور جهان، برانگیزنده ملائکه به خروج از جایگاه ویژه خویش و سبقت بر یکدیگر (و النشطت نشطًا . و السبحت سبحًا . فالسبقت سبقًا . فالمدبّرت أمرًا) حرف «فاء» در «فالمدبّرات»، اوصاف پیشین را مقدمه تدبیر قلمداد کرده است.
۴ - جهان داراى نظامى خاص و استوار، بر پایه تدبیرهایى از سوى فرشتگان (فالمدبّرت أمرًا)
۵ - سوگند خداوند به فرشتگان مدیر و مدبّر (فالمدبّرت أمرًا)
۶ - فرشتگان تدبیرکننده امور جهان، داراى مقامى ارجمند در پیشگاه خداوند (فالمدبّرت أمرًا)
۷ - تردید ناپذیر بودن قیامت (و النازعات ... فالمدبّرت أمرًا) جواب قسم هایى که از آغاز سوره تا این آیه تکرار شده است در آیه هشتم و نهم آمده است. برخى آن را جمله اى نظیر «لیبعثنّ» دانسته اند که پیش از «یوم ترجف الراجفة» محذوف باشد. برداشت یاد شده براساس نظر دوم است.
روایات و احادیث
۸ - «عن على بن أبى طالب(ع) انّ ابن الکوّاء سأله عن «و المدبرات أمراً» قال: الملائکة یدبّرون ذکر الرحمن و أمره;[۱] از على بن ابى طالب(ع) روایت شده که در پاسخ ابن کوّاء - که از او درباره «فالمدبّرات أمراً» سؤال کرده بود - فرمود: مراد فرشتگانى اند که ذکر خداى رحمان و فرمان او را تدبیر مى کنند».
موضوعات مرتبط
- آفرینش: تدبیر آفرینش ۲، ۳، ۴، ۶; مدبر آفرینش ۱; نظام آفرینش ۴
- انگیزش: عوامل انگیزش ۳
- خدا: اوامر خدا ۸
- ذکر: ذکر خدا ۸
- سوگند: سوگند به ملائکه ۵
- قرآن: سوگندهاى قرآن ۵
- قیامت: حتمیت قیامت ۷
- کارگزاران خدا :۸
- ملائکه: تدبیر ملائکه ۱، ۲، ۴، ۵، ۶، ۸; زمینه سبقت ملائکه ۳; کاردانى ملائکه ۲; مدیریت ملائکه ۵; مقامات ملائکه ۶; نقش ملائکه ۱، ۲، ۳، ۴، ۸
منابع
- ↑ الدرالمنثور، ج ۸، ص ۴۰۵.
