العلق ٧

از الکتاب
کپی متن آیه
أَنْ‌ رَآهُ‌ اسْتَغْنَى‌

ترجمه

از اینکه خود را بی‌نیاز ببیند!

ترتیل:
ترجمه:
العلق ٦ آیه ٧ العلق ٨
سوره : سوره العلق
نزول : ٢ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٣
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَن رَّآهُ»: وقتی خود را ببیند و بداند. واژه (أَنْ) از حروف ناصبه است. جمله (أَن رَّآهُ اسْتَغْنَی) مفعولٌ‌له است. «إِسْتَغْنَی»: احساس قدرت و ثروت کرد. دارا شد و بی‌نیاز گردید (نگا: عبس / لیل / .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

شأن نزول آیات ۶ و ۷:

مقاتل گوید: این آیات درباره ابوجهل نازل شد که از اثر مال و ثروت فراوان به طغیان پرداخته بود.[۱]

ابوهریره گوید: ابوجهل مى گفت: آیا محمد باز هم روى خود را در سجده به خاک مى گذارد. به او گفتند: آرى، سپس گفت: سوگند به لات و عزى اگر او را به این وضع ببینم پاى خود را روى گردنش مى گذارم و صورتش را به خاک میمالم سپس این آیات براى او نازل گردید.[۲]

تفسیر


نکات آیه

۱ - دل خوشى به ثروت زیاد، مایه روى آوردن انسان به طغیان و شکستن حریم دیگران (أن رءاه استغنى) «أن رءاه...» - به تقدیر لام تعلیل - مفعول له و بیانگر سبب طغیان است.

۲ - احساس بى نیازى - حتى در صورت کاذب بودن آن - زمینه گستاخى و تجاوزگرى انسان (أن رءاه استغنى) فعل «رآه» دلالت دارد که عامل طغیان، این است که شخص خود را بى نیاز ببیند. بنابراین، درک یا توهّم بى نیازى، عامل طغیان است; نه وجود حقیقى آن.

۳ - احساس بى نیازى از خداوند، زمینه ساز سرکشى از خواسته هاى او است. (ربّک الأکرم . الذى علّم ... إنّ الإنسن لیطغى . أن رءاه استغنى) آیات آغازین سوره، قرینه بر متعلق «یطغى» و «استغنى» است و نشان مى دهد که طغیان در برابر خداوند و استغنا از او، از مصادیق مورد نظر آن است.

۴ - فراهم بودن زمینه هاى افراط در گناه براى ثروتمندان (أن رءاه استغنى)

۵ - بینش انسان، رفتارساز و شکل دهنده کردار او است. (لیطغى . أن رءاه استغنى)

۶ - گرفتارى به طغیان، براى کسانى که در سایه کرم خداوند و به کمک علوم خدادادى، به ثروت رسیده و خود را بى نیاز مى بینند، خلاف انتظار و واکنشى ناشایست در برابر نعمت هاى الهى است. (الأکرم . الذى علّم ... کلاّ إنّ الإنسن لیطغى . أن رءاه استغنى)

موضوعات مرتبط

  • انسان: بینش انسان ۵
  • بى نیازى: آثار احساس بى نیازى ۲
  • تجاوز: زمینه تجاوز ۲
  • ثروتمندان: زمینه گناه ثروتمندان ۴; طغیان ثروتمندان ۶; کفران ثروتمندان ۶
  • حقوق: زمینه تجاوز به حقوق دیگران ۱
  • خدا: آثار بى نیازى از خدا ۳; کرامت خدا ۶
  • طغیان: زمینه طغیان ۱، ۲، ۳
  • علایق: آثار علاقه به ثروت اندوزى ۱
  • عمل: عمل ناپسند ۶; عوامل مؤثر در عمل ۵
  • کفران: کفران نعمت ۶
  • نعمت: نعمت علم ۶

منابع

  1. تفسیر کشف الاسرار.
  2. تفسیر ابن المنذر.