| کپی متن آیه
|
| يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ يَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَ مَا تُعْلِنُونَ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ
|
ترجمه
آنچه را در آسمانها و زمین است می‌داند، و از آنچه پنهان یا آشکار می‌کنید با خبر است؛ و خداوند از آنچه در درون سینه‌هاست آگاه است.
آنچه را كه در آسمانها و زمين است مى‌داند، و آنچه را پنهان كنيد و آنچه را آشكار سازيد مى‌داند، و خدا به راز دلها داناست
آنچه را كه در آسمانها و زمين است مى‌داند، و آنچه را كه پنهان مى‌كنيد و آنچه را كه آشكار مى‌داريد [نيز] مى‌داند، و خدا به راز دلها داناست.
او آنچه را که در آسمانها و زمین است و آنچه را که شما پنهان و آشکار کنید همه را می‌داند و خدا به اسرار دلها هم داناست.
آنچه را که در آسمان ها و زمین است می داند، و [نیز] آنچه را پنهان می کنید و آنچه را آشکار می نمایید، می داند و خدا به نیّات و اسرار سینه ها داناست.
هر چه را در آسمانها و زمين است مى‌داند و به آنچه پنهان مى‌داريد يا آشكار مى‌سازيد آگاه است، و خدا به هر چه در دلها مى‌گذرد عالم است.
آنچه در آسمانها و زمین است می‌داند و آنچه پنهان می‌دارید و آنچه آشکار می‌دارید، می‌داند، و خداوند به راز دلها داناست
آنچه را در آسمانها و زمين است مى‌داند، و آنچه را پنهان مى‌كنيد و آنچه را آشكار مى‌كنيد مى‌داند، و خدا به آنچه در سينه‌هاست- نيّتها و رازها- داناست.
او می‌داند که در آسمانها و زمین چه چیزهائی است، و از آنچه شما پنهان یا آشکار می‌دارید با خبر است، و خدا بس آگاه از عقائد و نیّاتی است که در درون سینه‌ها است.
آنچه را که در آسمانها و زمین است می‌داند و آنچه را که پنهان می‌کنید و آنچه را که آشکار می‌دارید (نیز) می‌داند. و خدا به (راز) ذاتی سینه‌ها(تان) بسی داناست.
داند آنچه در آسمانها و زمین است و می‌داند آنچه را نهان دارید و آنچه آشکار کنید و خدا دانا است بدانچه در سینه‌ها است
He knows everything in the heavens and the earth, and He knows what you conceal and what you reveal. And Allah knows what is within the hearts.
معنی کلمات و عبارات
«مَا تُسِرُّونَ وَ مَا تُعْلِنُونَ»: (نگا: نحل / ).
تفسیر
تفسیر نور (محسن قرائتی)
يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ يَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعْلِنُونَ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ «4»
آنچه در آسمانها و زمين است مى‌داند و آنچه را پنهان مى‌كنيد و آنچه را آشكار مى‌سازيد، مى‌داند و خداوند به آنچه در سينه‌هاست به خوبى آگاهى دارد.
نکته ها
در اين آيه سه مرتبه از علم خداوند سخن به ميان آمده است: علم به تمام موجودات هستى «ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»، علم به آشكار و نهان انسانها «ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعْلِنُونَ»، علم به افكار و نيّتها «بِذاتِ الصُّدُورِ». آن هم علم دائمى كه از قالب فعل مضارع «يَعْلَمُ» استفاده مى‌شود و علم عميق كه از قالب «عَلِيمٌ» استفاده مى‌شود.
ايمان به اينكه خداوند ناظر بر اعمال ما مى‌باشد و همه چيز را مى‌داند، بهترين وسيله براى دورى از گناه و حفظ تقوا است.
با توجه به اينكه در آيه قبل فرمود: «وَ إِلَيْهِ الْمَصِيرُ» بازگشت همه به سوى اوست، اين آيه
جلد 10 - صفحه 73
به منزله پاسخ از يك سؤال مقدّر است و آن اينكه: انسان‌هايى كه بعد از مردن، پوسيده و متلاشى و پراكنده مى‌شوند چگونه به سوى خدا بازمى‌گردند؟! آيه پاسخ مى‌دهد: خداوند به تمام ذرّات متلاشى و پراكنده شده آگاه است و مخلوط شدن اجزاى مردگان، سبب گم‌شدن و از بين رفتن آنها نمى‌شود.
پیام ها
1- علم خداوند، محدود به زمان و مكان و اشيا يا امور خاص نيست. هم به آسمانها و زمين علم دارد و هم به آنچه پنهانى يا علنى انجام شود، آگاه است.
يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ ... يَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ ...
2- انسان، رها نيست، بلكه زير نظر خداست. «يَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعْلِنُونَ»
3- پنهان و آشكار براى خداوند يكسان است. تُسِرُّونَ ... تُعْلِنُونَ
4- خداوند، هم به كارهاى مخفيانه انسان آگاه است و هم به افكار و انگيزه‌ها و اسرار نهفته در سينه او. تُسِرُّونَ ... بِذاتِ الصُّدُورِ
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ يَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعْلِنُونَ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ «4»
يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ: مى‌داند به علم كامل خود آنچه در آسمانهاست از اصناف مكونات و آنچه در زمين است از انواع مخترعات، وَ يَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ: و مى‌داند آنچه مخفى دارند بر يكديگر، وَ ما تُعْلِنُونَ: و آنچه آشكارا مى‌كنند، وَ اللَّهُ عَلِيمٌ: و خدا داناست، بِذاتِ الصُّدُورِ: بر آنچه در سينه‌هاست از خواطر و افكار، يعنى عالم است به كل معلومات از جزئى و كلى و نهانى و آشكارا.
تنبيه: در اين آيه حق تعالى تنبيه فرموده به علم ازلى خود به آنچه در آسمان و زمين است، و بعد از آن به عالم بودن آنچه نهان و آشكاراى بندگان است، و بعد از آن به عالميت خود به خفاياى صدور، و بر آنكه هيچ چيز از كليات و جزئيات بر او مخفى نيست. پس سزاوار است كه بندگان در جميع حالات از ذات سبحانى ترسان و هراسان باشند، و بر هيچ چيز كه مخالف رضاى او باشد جرئت ننمايند. و تكرير علم در آن، در معنى تكرير وعيد است.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
يُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ «1» هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ فَمِنْكُمْ كافِرٌ وَ مِنْكُمْ مُؤْمِنٌ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ «2» خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَ صَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَ إِلَيْهِ الْمَصِيرُ «3» يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ يَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعْلِنُونَ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ «4»
أَ لَمْ يَأْتِكُمْ نَبَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَبْلُ فَذاقُوا وَبالَ أَمْرِهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ «5»
ترجمه
64/ 5- 1
تسبيح ميكند خدا را آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است براى او است پادشاهى و مر او را است ستايش و او است بر همه چيز توانا
او است آنكه آفريد شما را پس بعضى از شما كافر و بعضى از شما مؤمنند و خدا بآنچه ميكنيد بينا است
آفريد آسمانها و زمين را براستى و مصوّر فرمود شما را پس نيكو گردانيد صورتهاى شما را و بسوى او است بازگشت
ميداند آنچه را كه در آسمانها و زمين است و ميداند آنچه را پنهان ميكنيد و آنچه را آشكار ميسازيد و خدا دانا است بآنچه در سينه‌ها است
آيا نيامد شما را خبر آنانكه كافر شدند پيش از اين پس چشيدند عقوبت كار خود را و براى آنها عذابى است دردناك.
تفسير
تسبيح و تنزيه تمام موجودات بحال و مقال از ذات ذو الجلال مكرّر ذكر و بيان شده و اختصاص سلطنت تامّه و ستايش كامل باو و عموم قدرتش واضح است او خداوندى است كه خلق فرموده بشر را پس بعضى از آنها نشناختند او را و منكر صفاتش شدند و شكر نعمتش را بجا نياوردند چون مراجعه بعقل خود ننمودند و بعضى شناختند او را بحسب استعدادشان و شكر نعمتش را بجا آوردند بقدر
جلد 5 صفحه 213
امكانشان و خداوند بتمام اعمال و افعال بندگان خود بينا و بصير است و جزاى آنرا خواهد داد خلق فرموده آسمانها و زمين را براستى و درستى و بر طبق حكمت و مصلحت و بنى آدم را آراسته بصورت زيبا و قد رعنا و زبان گويا و دل دانا و امتياز داده آنها را بر تمام حيوانات بصورت و سيرت و قرار داده آن موجود صغير را نمونه‌ئى از عالم كبير و تمام موجودات و قابل فرموده او را از براى بازگشت به پيشگاه الهى و نيل بنعم نامتناهى ميداند آنچه را در آسمانها و زمين است از جزئى و كلّى و درونى و بيرونى و ميداند آنچه را بنى آدم پنهان نمايند در ضمائر خودشان و آشكار كنند در خارج و دانا است بحقيقت و ذات دلها كه در سينه‌ها جاى دارد و خوبى و بدى و روشنى و تاريكى آنها و تذكّر ميدهد بندگانرا در آيه اخيره بأحوال امم ماضيه از قبيل قوم نوح و هود و صالح (ع) كه كافر شدند و با انبياء خودشان مخالفت نمودند و نتيجه گران كردار بد آنها در دنيا و اصل بآنها شد چون اصل وبال سنگينى است و عذاب آخرت آنها بجاى خود باقى و برقرار است و اين تذكّرات از خداوند هر قدر تكرار شود براى بندگان مفيد است چون موعظه و ارشاد و تهديد و انذار بتأكيد و تكرار در نفوس جاى‌گير و برقرار ميشود و چنانچه در اوائل كتاب ذكر شد بنظر حقير از لوازم وعظ و خطابه است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
يَعلَم‌ُ ما فِي السَّماواتِ وَ الأَرض‌ِ وَ يَعلَم‌ُ ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعلِنُون‌َ وَ اللّه‌ُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ «4»
ميداند آنچه در آسمانها و زمين است و ميداند آنچه پنهان ميكنيد و آنچه ظاهر مينمائيد و خدا عالم بذات صدور و سينه‌ها است.
جلد 17 - صفحه 34
توضيح: اينکه که علم و قدرت و حيات و ساير صفات كماليه عين ذات اقدس ربوبي است زايد بر ذات و عارض بر ذات نيست زيرا اگر زايد و عارض باشد پس احتياج باين صفات دارد و احتياج نقص است و ذات اقدس خالي از نقص و عيب است، بعلاوه تركيب لازم ميآمد و ذات اقدس بسيط است لذا از امير المؤمنين است:
«و كمال توحيده نفي الصفات عنه لشهادة کل موصوف أنه غير الصفة و شهادة کل صفة أنها غير الموصوف، فمن وصفه فقد قرنه، و من قرنه فقد جزاه، و من جزاه فقد جهله و هو في حد الشرك باللّه»
و ذات اقدس حق که اعلي مراتب وجود است و حدي از براي وجودش نيست أزلا و أبدا حاوي جميع مراتب وجود هست يك مرتبه وجود علم يك مرتبه قدرت يك مربته حياة و هكذا. لذا مي‌گوييم آن صفات منتزع از ذات اقدس است نه عارض بر ذات، و همين نحوي که ذات مقدسش محدود نيست و غير متناهي است و علم و قدرت و حياة هم محدود نيست و غير متناهي است لذا ميفرمايد:
يَعلَم‌ُ ما فِي السَّماواتِ از ملائكه و كرات جويه و بهشت و حوريه و غلمان و آنچه که لا يعلمه الا هو و هكذا.
وَ الأَرض‌ِ و بالجمله اگر بگوئيم از فوق عرش الي تخوم الارض كوتاه گفته‌ايم زيرا از فوق عرش تا تخوم ارض محدود است و علم نامحدود.
وَ يَعلَم‌ُ ما تُسِرُّونَ که پنهان ميكنيد كسي مطلع نشود حتي ملائكه بر خدا مستور نيست، و در حديث است ميفرمايد:
«و لا تهتكوا أستاركم عند من يعلم أسراركم»
وَ ما تُعلِنُون‌َ که علنا مرتكب ميشويد بالاخص امروز که بكلي حيا و شرم از بين رفته و نوعا متجاهر بفسق هستند و علنا در مرئي و منظر مردم در خيابانها و مراكز فحشاء چه ميكنند تا به نتيجه عاقبتش برسند.
لطف حق با تو مداراها كند
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 4)- و از آنجا که انسان برای هدف بزرگی آفریده شده باید دائما تحت مراقبت پروردگار باشد، پروردگاری که، از درون و برون او با خبر است، لذا در این آیه می‌فرماید: «آنچه را در آسمانها و زمین است می‌داند، و از آنچه پنهان یا آشکار می‌کنید با خبر است، و خداوند از آنچه در درون سینه‌هاست، آگاه است» (یعلم ما فی السماوات و الارض و یعلم ما تسرون و ما تعلنون و الله علیم بذات الصدور).
این آیه ترسیمی است از علم بی‌پایان خداوند، در سه مرحله: نخست علم او نسبت به تمامی موجودات آسمانها و زمین، سپس علم او به همه اعمال انسانها و آنچه را پنهان می‌دارند یا آشکار می‌سازند، و در مرحله سوم مخصوصا روی عقائد باطنی و چگونگی نیّتها و آنچه بر قلب و جان انسان، حاکم است، تکیه می‌کند.
مسلما توجه به این حقیقت در اصلاح و تربیت انسان فوق العاده مؤثر است، و انسان را برای وصول به هدف آفرینش و قانون تکامل آماده می‌سازد.
نکات آیه
۱ - خداوند، به همه موجودات هستى احاطه علمى دارد. (یعلم ما فى السموت و الأرض)
۲ - جهان طبیعت، داراى آسمان هاى متعدد (السموت)
۳ - خداوند، به تمامى حرکت ها و رفتارهاى نهانى و آشکاراى انسان ها آگاه است. (و یعلم ما تسرّون و ما تعلنون)
۴ - خداوند، به رازها و اسرار نهفته در سینه ها آگاهى کامل دارد. (و اللّه علیم بذات الصدور)
۵ - علم خداوند، مطلق و فراگیر همه ذرّات نهان و آشکار جهانِ هستى است. (یعلم ما فى السموت ... و ما تعلنون و اللّه علیم بذات الصدور)
یادآورى آگاهى خداوند از موجودات آسمان ها و زمین و نیز رفتارهاى نهانى و آشکارا و رازهاى دل بشر، اشاره به علم مطلق و فراگیر خداوند است.
۶ - آگاهى و عقیده به علم همه جانبه خداوند به جهان و انسان، بازدارنده انسان ها از نافرمانى و گناه (یعلم ما فى السموت ... و ما تعلنون واللّه علیم بذات الصدور)
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۲
- خدا: علم خدا به آفرینش ۱; علم خدا به اعمال ۳; علم خدابه رازها ۳، ۴; علم خدا به موجودات ۱، ۵، ۶; علم غیب خدا ۳، ۴، ۵، ۶; وسعت علم خدا ۱، ۵
- عصیان: موانع عصیان ۶
- عقیده: آثار عقیده به علم خدا ۶
- عمل: ناظران عمل ۳
- گناه: موانع گناه ۶
منابع
