البقرة ٩٢
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ لَقَدْ جَاءَکُمْ مُوسَى بِالْبَيِّنَاتِ ثُمَ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنْتُمْ ظَالِمُونَ |
ترجمه
| البقرة ٩١ | آیه ٩٢ | البقرة ٩٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْبَیِّنَاتِ»: دلائل روشن. معجزات گویا (نگا: عنکبوت / ، قصص / ). «مِنم بَعْدِهِ»: بعد از رفتن موسی به کوه طور (نگا: بقره / ، نساء / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۸۹ ۹۳ بقره
- بيان آيات ، متضمن محاجّه با يهود
- بحث روايتى (شامل رواياتى در ذيل آيات گذشته )
- توطن يهود در مدينه و اطراف آن و انكار و تكذيب آنها پيامبر(ص )
- مناقشه بعضى از مفسرين در قسم دادن خدا به حق رسول اللّه (ص ) و رد آن
- معناى سوگند و جواب از اشكال سوگند دادن خدا به شخص پيامبر(ص )
- سخنى در معناى (حق ) و پاسخ از اشكال سوگند دادن به حق پيامبر(ص )
تفسیر نور (محسن قرائتی)
«92» وَ لَقَدْ جاءَكُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ
وهمانا موسى (آن همه) معجزات براى شما آورد، ولى شما پس از (غياب) او گوساله را (به خدايى) گرفتيد، در حالى كه ستمكار بوديد.
نکته ها
شاهد زنده‌ى ديگر بر اينكه شما عرب بودن محمد صلى الله عليه و آله را فقط بهانه قرار داده‌ايد تا به او ايمان نياوريد، اين است كه با آنكه حضرت موسى عليه السلام برجسته ترين پيامبر از نژاد شما بود و آن همه دلايل روشن و معجزات براى شما آورد، ولى همين كه چند شبى براى مناجات وگرفتن تورات به كوه طور رفت، به سراغ گوساله‌پرستى رفتيد و تمام زحمات موسى عليه السلام را بر باد داده و بر خويشتن ستم كرديد.
پیام ها
1- ذكر سوابق، زمينه را براى قضاوت درست فراهم مى‌كند. «اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ»
2- بازگشت به شرك وجاهليّت، ظلمى به خود ونسل‌هاى بعد است. «أَنْتُمْ ظالِمُونَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ لَقَدْ جاءَكُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ (92)
وَ لَقَدْ جاءَكُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ: و هر آينه بتحقيق آمد شما را موسى عليه السّلام به نشانه‌هاى روشن و معجزات هويدا كه آيات نه گانه باشد. ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ: پس فرا گرفتيد گوساله را به خدائى و پرستش بعد از رفتن موسى به كوه طور. وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ: و حال آنكه شماها ستم نموديد به نفس خود به سبب پرستش گوساله، يا به اخلال نمودن به آيات الهى. اين آيه نيز براى ابطال قول ايشان است كه مى‌گفتند: ما ايمان آورديم به آنچه بر ما نازل شده از تورات؛ و تنبيه بر اين كه طريقه آنها با حضرت خاتم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم همان طريقه اسلاف آنها است با حضرت موسى عليه السّلام كه با مشاهده آيات، مخالفت مى‌نمودند؛ پس بنابراين تكرار نخواهد بود.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ لَقَدْ جاءَكُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ (92)
ترجمه
و هرآينه بتحقيق آمد نزد شما موسى با آن حجتها پس گرفتيد گوساله را بعد از او و شمائيد ستمكاران.
جلد 1 صفحه 142
تفسير
بعد از رفتن حضرت موسى (ع) بكوه طور بنى اسرائيل گوساله پرست شدند با آن كه معجزات آنحضرت را مشاهده نموده و ايمان آورده بودند و مخالفت نمودند با خليفه و جانشين منصوص او كه حضرت هرون بود و اين معامله در اين امت هم بعد از رحلت حضرت ختمى مرتبت جارى گرديد.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ لَقَد جاءَكُم مُوسي بِالبَيِّنات‌ِ ثُمَّ اتَّخَذتُم‌ُ العِجل‌َ مِن بَعدِه‌ِ وَ أَنتُم ظالِمُونَ (92)
(و هر آينه بتحقيق موسي با معجزات و آيات بينات شما را آمد و شما بعد از غيبت او گوساله را معبود خود قرار داديد در حالي که ستمكاران بوديد.
اينکه آيه دليل ديگري را بر ضعف ايمان و سستي و بي حقيقتي اعتقاد بني اسرائيل بيان ميكند که پيغمبري مانند موسي که در نظر شما افضل انبياء بني اسرائيل است با معجزات با هرات از عصا و يد بيضاء، و شكاف دريا، و خروج آب از سنگ و بسياري از معجزات ديگر بسوي شما آمد و بمجرد اينكه چند روزي از ميان شما غائب شد گوساله که بدست سامري ساخته شده بود معبود خود قرار داديد و يكتا پرستي که اولين عهد الهي با همه بندگانش ميباشد فراموش كرديد پس شما ظالميد يعني عبادت را در غير موضع خود قرار داده‌ايد يا اينكه شرك که ظلم عظيم است مرتكب شده‌ايد، و يا اينكه بنفس خود ظلم نموده و مستوجب عذاب دنيا و آخرت شده‌ايد.
107
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 92)- اگر به راستی آنها به تورات ایمان داشتند، توراتی که قتل نفس را گناه بزرگی می‌شمرد نمی‌بایست پیامبران بزرگ خدا را به قتل برسانند.
قرآن برای روشنتر ساختن دروغ و کذب آنها، سند دیگری را بر ضدّ آنها افشا می‌کند و می‌گوید: «موسی آن همه معجزات و دلایل روشن را برای شما آورد، ولی شما بعد از آن گوساله را انتخاب کردید و با این کار ظالم و ستمگر بودید»! (وَ لَقَدْ
ج1، ص100
جاءَکُمْ مُوسی بِالْبَیِّناتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ)
.اگر شما راست می‌گویید و به پیامبر خودتان ایمان دارید پس این گوساله‌پرستی بعد از آن همه دلایل روشن توحیدی چه بود؟
نکات آیه
۱ - موسى (ع) پیامبرى از نژاد اسرائیل و مبعوث شده براى بنى اسرائیل (قالوا نؤمن بما أنزل علینا ... و لقد جاء کم موسى بالبینت)
۲ - موسى(ع)، برخوردار از دلایل و معجزاتى فراوان بر پیامبرى خویش (و لقد جاء کم موسى بالبینت) جمع آوردن «بینات» همراه با «ال» استغراقى، بیانگر کثرت آن بینات است. «بینة» به معناى دلیل روشن است و از مصداقهاى مورد نظر آن، معجزه مى باشد.
۳ - موسى(ع)، برجسته ترین و بارزترین چهره در میان انبیاى بنى اسرائیل (و لقد جاء کم موسى بالبینت) ذکر نام موسى(ع)، از میان پیامبران بنى اسرائیل، براى ارائه نمونه اى از برخوردهاى کفرآمیز یهود با پیامبران اسرائیلى; اشاره به برداشت فوق دارد.
۴ - قوم موسى، در غیاب او به گوساله پرستى روى آوردند. (ثم أتخذتم العجل من بعده)
۵ - امتها در خطر انحراف، با رفتن پیامبران و رهبران الهى از میان آنان (ثم أتخذتم العجل من بعده)
۶ - نقش شخصیتها در رویدادهاى تاریخى و اجتماعى ( لقد جاء کم موسى ... ثم أتخذتم العجل من بعده)
۷ - یهودیان، على رغم دریافت دلایل و معجزات موسى(ع) با رسالتهاى او مخالفت کردند. (لقد جاء کم موسى بالبینت ثم أتخذتم العجل من بعده)
۸ - قوم موسى، هیچ عذر و بهانه اى براى گرایش به گوساله پرستى نداشتند. (ثم أتخذتم العجل من بعده و أنتم ظلمون) جمله حالیه «و أنتم ظالمون» ظهور در این معنا دارد که: ظالم بودن، حالتى مقارن گوساله پرستى بوده است; یعنى، گوساله پرستى بنى اسرائیل از سر ظلم بوده و هیچ توجیهى از قبیل جهل که بتواند بهانه و عذرى براى آن باشد در میان نبوده است.
۹ - یهود، مردمى ستم پیشه و ظالمند. (و أنتم ظلمون) جمله «و أنتم ظالمون» (و شما ستمکار بودید) را مى توان جمله اى معترضه دانست. بر این مبنا جمله مذکور بیانگر آن است که: یهود نه تنها در مورد گوساله پرستى ستمکارى کردند، بلکه عادت و رویه آنها ستمگرى بود.
۱۰ - ارتداد قوم موسى و گرایش آنان به گوساله پرستى، از جمله ستمهاى آنان (ثم اتخذتم العجل من بعده و أنتم ظلمون)
۱۱ - پرستش غیر خدا ظلم است. (ثم اتخذتم العجل ... و أنتم ظلمون)
۱۲ - گرایش یهودیان به گوساله پرستى، دلیل ایمان نداشتن آنان حتى به پیامبران بنى اسرائیل و کتابهاى آسمانى خویش (قالوا نؤمن بما أنزل علینا ... قل ... و لقد جاء کم موسى بالبینت ثم اتخذتم العجل) جمله «لقد جاءکم ...» عطف بر «لم تقتلون ...» در آیه قبل است. بنابراین مضمون این آیه نیز پاسخى به این ادعاى یهود است که خود را مؤمن به پیامبران اسرائیلى و کتابهاى آسمانى آنان مى دانستند (نؤمن بما أنزل علینا).
موضوعات مرتبط
- ارتداد: ظلم ارتداد ۱۰
- امتها: زمینه انحراف امتها ۵
- انبیا: آثار غیبت انبیا ۵
- بنى اسرائیل: ارتداد بنى اسرائیل ۱۰; انبیاى بنى اسرائیل ۱، ۳; بنى اسرائیل در غیاب موسى (ع) ۴; تاریخ بنى اسرائیل ۴; ظلم بنى اسرائیل ۱۰; گوساله پرستى بنى اسرائیل ۴، ۸، ۱۰
- تاریخ: محرک تاریخ ۶; منشأ تحولات تاریخ ۶; نقش شخصیتها در تاریخ ۶
- تحولات اجتماعى: عوامل تحولات اجتماعى ۶
- خود: ظلم به خود ۱۰
- رهبران دینى: آثار غیبت رهبران دینى ۵
- شرک: ظلم شرک عبادى ۱۱
- ظالمان: ۹
- ظلم: موارد ظلم ۱۰، ۱۱
- گوساله پرستى: بى منطقى گوساله پرستى ۸
- موسى(ع): دلایل نبوت موسى(ع) ۲; قصه موسى(ع) ۱، ۳، ۴، ۷; محدوده رسالت موسى(ع) ۱; معجزه موسى(ع) ۲; نژاد موسى(ع) ۱; ویژگیهاى موسى(ع) ۳
- یهود: دلایل کفر یهود ۱۲; صفات یهود ۹; ظلم یهود ۹; عقیده یهود ۱۲; کفر یهود ۱۲; گوساله پرستى یهود ۱۲; مخالفت یهود با موسى(ع) ۷
منابع
