أَشْتَاتا
«أَشْتات» جمع «شَتّ» (بر وزن شط) به معناى متفرق و پراکنده است. این اختلاف و پراکندگى، ممکن است به خاطر آن باشد که اهل هر مذهبى جداگانه وارد عرصه محشر مى شوند. یا اهل هر نقطه اى از مناطق زمین جدا وارد مى شوند. و یا این که گروهى با صورت هاى زیبا و شاد و خندان، و گروهى با چهره هاى عبوس، تیره و تاریک در محشر گام مى نهند. یا هر امتى همراه امام، رهبر و پیشوایشان هستند. و یا این که مؤمنان، با مؤمنان، و کافران، با کافران محشور مى شوند. جمع میان این تفسیرها کاملاً ممکن است; زیرا مفهوم آیه گسترده است.
ریشه کلمه
- شتت (۵ بار)
قاموس قرآن
شتّ و شتاب و شتيت پراكنده كردن و پراكنده شدن است شتّ و شتيت وصف نيز آمدهاند به معنى متفرق. جمع اوّلى اشتاب و دومى شتّى است مثل مريض و مرضى (اقرب) [طه:53]. [حشر:14]و يعنى رويانيديم به وسيله باران انواع مختلف نبات را دلهاى آنها مختلف و پراكنده است وحدت كلمه و وحدت عقيده ندارند [ليل:4]. سعى مطلق و در معنى مطلق و در معنى جمع و به جاى آمده است. [زلزله:6]. آن روز مردم متفرق و مختلف ظاهر مىشوند تا كارهاى خويش را ببيند. ظاهراً مراد از اشتاب پراكنده و بى نظم بودن است چنانكه فرموده [قمر:7]. و فرموده [قارعة:4]. شتاء: زمستان [قريش:2]. معنى آيه در «رحل» گذشت.
