مريم ٢
ترجمه
| مريم ١ | آیه ٢ | مريم ٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«ذِکْرُ»: یاد. یادآوری. خبر مبتدای محذوف است و تقدیر چنین است: هذَا الْمَتْلُوُّ ذِکْرُ. «رَحْمَةِ رَبِّکَ»: واژه (رَحْمَة) به فاعل خود اضافه شده است. در رسم‌الخطّ قرآنی با (ت) کشیده نوشته شده است. «عَبْدَ»: مفعولٌ‌به (رَحْمَةِ) است. «زَکَرِیَّا»: بدل است.
تفسیر
- آيات ۱۵ - ۱ سوره مريم
- غرض كلى سوره مريم : بشارت وانذار مردم ، داستان زكريا و...
- اشاره اى درباره حروف مقطعه
- سخن جناب زكريا (ع ) با خداى تعالى ، و مفاد جملات ، و نكات و ظرائف آن سخنان
- فرزند خواستن زكريا (عليه السلام ) از خداوند (فهب بى من لدنك وليا يرثنى ...)
- زكريا از خداوند فرزند صلبى خواسته كه از او ارث ببرد
- رد اعداى برخى مفسرين كه مراد از ارث را وراثت نبوت يا علم يا... دانسته اند
- پاسخ به اعتراضى در ارتباط با معنايى كه براى دعاى زكريا بيان كرديم
- مشاهده ميوه در غير موسم سبب دعاى زكريا (ع ) نبوده است !
- استجابت دعاى زكريا (عليه السلام ) و بشارت دادن به او بغلام اسمه يحيى ...
- چه شگفت زده شد زكريا از بشارت به پسردار شدن
- پاسخ خداوند به استفهام زكريا:((قال ربك هو على هين ...((
- درخواست آيت و نشانه توسط زكريا(ع ) و استجابت خداوند آنرا
- در جمله :((يا يحيى الكتاب بقوة (( مقصود از اخذ كتاب به قوت ، علم وعمل به آن است
- توضيحات و وجوهى درباره ((حكم ((، ((حنان ((، ((زكوة (( كه خداوند يحيى (عليهالسلام ) داده است
- يحيى (عليه السلام ) در مقابل خالق ((تقى (( و درمقابل پدر و مادر ((براءبوالدينه (( بود و نسبت به مردم ((جبار عصى (( نبود
- بحث روايتى : روايت در بيان اينكه ((كهيعص (( اشاره به برخى اسماء حسناى الهى است
- احتجاج حضرت زهرا(س ) عليه ابوبكر در غصب فدك به (شيرينى و يرث منآل يعقوب ...)
- استدلال مغرضانه صاحب روح المعانى در توجيه غضب فدك به آيه دعاى زكريا(ع ) وحديث (نحن معاشر الانبياء لاتورث )
- پاسخ به مطالب نادرست صاحب روح المعانى
- رواياتى كه درباره روزه سكوت زكريا(ع ) و همچنين ذيل آيه (وآتيناه الحكم صبيا)
- رواياتى كه در ذيل آيات راجع به دعاى زكريا(عليه السلام ) و اوصاف واحوال يحيى (عليه السلام )
- داستان زكريا (عليه السلام ) در قرآن
- داستان يحيى (عليه السلام ) در قرآن
- داستان زكريا و يحيى در انجيل
- بخش ديگرى از زندگى يحيى (ع ) و قضيه غسل تعميد
- حكايت شهادت يحيى (ع ) در قسمت ديگرى از انجيل
نکات آیه
۱- زکریا، بنده شایسته خدا و برخوردار از رحمت خاص او (ذکر رحمت ربّک عبده زکریّا)
۲- سوره مریم، بازگوکننده رحمت و الطاف خداوند به زکریا است. (ذکر رحمت ربّک عبده زکریّا) «ذکر» یا خبر است و مبتداى آن اسم اشاره محذوف است; یعنى، «هذا المتلوّ ذکر» که مراد از آن، سوره مریم است. و یا این که مبتدا بوده و خبر آن محذوف است; یعنى، «ذکر رحمت ... فیما یتلى علیک».
۳- لطف و رحمت خداوند به بندگان، سزاوار ذکر و یادآورى است. (ذکر رحمت ربّک عبده زکریّا)
۴- عبادت و بندگى به درگاه خدا وسیله جلب رحمت او است. (رحمت ربّک عبده) «عبده» مفعول است براى «رحمت». تقدیم آن بر نام زکریا و توصیف آن حضرت به عبودیت، اشاره به نقش آن در جلب رحمت هاى خداوند دارد.
۵- رحمت خداوند جلوه اى از ربوبیت او است. (رحمت ربّک)
۶- بنده نوازى و مهرورزى خداوند، مایه برخوردارى پیامبر(ص) از تربیت ها و الطاف او است. (ذکر رحمت ربّک عبده) این که خداوند، رحمت بر بنده اش زکریا را با تعبیر «ربّک» - خطاب به پیامبر(ص) - بیان کرد، اشاره به این نکته دارد که او در راستاى تربیت آن حضرت نیز از رحمت بر بنده خود دریغ نخواهد کرد.
۷- «کهیعص»، رمزهایى از سرگذشت لطف الهى در حق زکریا است. (کهیعص . ذکر رحمت ربّک عبده زکریّا) گفته اند: «کهیعص» مى تواند مبتدا باشد و «ذکر»، خبر آن. در این صورت خود «کهیعص»، یادى رمزگونه از رحمت خداوند به زکریا است.
موضوعات مرتبط
- بندگان خدا ۱:
- حروف مقطعه ۷:
- خدا: آثار رحمت ۵، ۶; رحمت خاص خدا ۱; زمینه رحمت ۴; نشانه هاى ربوبیت خدا ۵
- ذکر: ذکر رحمت خدا ۳
- رحمت: مشمولان رحمت ۱، ۲
- زکریا(ع): عبودیت زکریا(ع) ۱; فضایل زکریا(ع) ۱، ۲، ۷; قصه زکریا(ع) ۷
- سوره مریم: تعالیم سوره مریم ۲
- عبادت: آثار عبادت خدا ۴
- عبودیت: آثار عبودیت ۴
- قرآن: رموز قرآن ۷
- لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۶، ۷
- محمد(ص): تربیت محمد(ص) ۶
