آل عمران ١٦٣: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
QRobot edit
(افزودن سال نزول) |
(QRobot edit) |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۴_بخش۵#link1 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۴_بخش۵#link1 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۳_بخش۵۷#link119 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۳_بخش۵۷#link119 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
«163» هُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ | |||
آنان نزد خدا (داراى) درجاتى هستند و خداوند به آنچه انجام مى‌دهند، بيناست. | |||
===نکته ها=== | |||
در شأن نزول اين آيه آمده است: وقتى رسول خدا صلى الله عليه و آله دستور داد به سوى احد حركت كنيد، منافقان به بهانه‌هاى مختلف در مدينه ماندند و گروهى از مسلمانان سست‌ايمان نيز از آنها پيروى كرده و در جبهه حاضر نشدند. | |||
در آيه‌ى 155 همين سوره خوانديم: خداوند كسانى را كه از جبهه فرار كرده سپس پشيمان شدند مى‌بخشد، امّا اين آيه مى‌فرمايد: مرفّهان و منافقان بهانه‌گير را نمى‌بخشد. | |||
در آياتى از قرآن اين تعبير آمده است كه براى مؤمنان درجاتى است: «لَهُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ» «2»، «لَهُمُ الدَّرَجاتُ الْعُلى» «3» امّا در اين آيه مى‌فرمايد: خود مؤمنان درجات مى‌شوند؛ همان‌گونه كه انسان‌هاى پاك همچون علىّ‌بن ابيطالب عليهما السلام ابتدا طبق ميزان | |||
---- | |||
«1». انعام، 160. | |||
«2». انفال، 4. | |||
«3». طه، 75. | |||
جلد 1 - صفحه 641 | |||
حركت مى‌كنند و سپس خود آنان ميزان مى‌شوند، ابتدا دور محور مى‌گردند، سپس خود آنان محور حقّ مى‌شوند. | |||
===پیام ها=== | |||
1- هدف مجاهدان واقعى، بدست آوردن رضاى خداست، نه پيروزى و غنائم و خودنمايى. «أَ فَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَ اللَّهِ ...» | |||
2- در جامعه اسلامى، نبايد مجاهدان و مرفّهان يكسان ديده شوند. (با توجّه به شأن نزول) «أَ فَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَ اللَّهِ ... كَمَنْ باءَ ...» | |||
3- روى گردانى از جبهه و جنگ، بازگشت به غضب خداست. «كَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ» | |||
4- خشنودى يا خشم الهى بايد تنها ملاك عمل يك مسلمان باشد. «رِضْوانَ اللَّهِ ... بِسَخَطٍ مِنَ اللَّهِ» | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
هُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ (163) | |||
هُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ اللَّهِ: ايشان كه پيروان رضاى خداى تعالى باشند، صاحب درجات بلند نزد خداى تعالى، وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ: و خداى تعالى بينا باشد به آنچه بجا مى‌آورند بندگان از طاعت و معصيت و متابعت و مخالفت، و همه را بر وفق اعمال مجازات خواهد داد. | |||
بيان: طبرسى رحمه اللّه فرمايد: در آيه شريفه دو قول است: 1- آنكه مراد، اختلاف مرتبه اهل ثواب و عقاب است به آنچه ايشان را باشد در آخرت، از كرامت و نعيم و نسبت به مؤمنان، و مهانت و جحيم نسبت به كافران. (تعبير از اين به درجات مجاز توسع است). 2- آنكه مراد، اختلاف مراتب فريقين است، زيرا بهشت را درجات عليا باشد، و جهنم را دركات سفلا، بعضى بر بعضى. حضرت صادق عليه السّلام فرمود: بهشت را درجاتى است، بعضى فوق بعض ديگر، و زيادتى درجات به سبب اعمال است. «1» و حضرت سيد سجاد عليه السّلام فرمود: درجات بهشت را حق تعالى به عدد آيات قرآن قرار داده، پس كسى كه قرآن بخواند به او گويند: بخوان و بالا برو. «2» رفع شبهه: اگر گويند درجات بهشتى مختلف، و طبع هم مايل به مقام عالى باشد، و با عدم تساوى مراتب آنان مشتهيات چه سان به عمل آيد؟ | |||
جواب: 1- به مدلول آيه شريفه: وَ نَزَعْنا ما فِي صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ*. آنچه غل و ناپاكى در سينه‌ها باشد، خداى تعالى زايل فرمايد. بنابراين وقتى ماهيت بشرى از طبع منخلع شود، صفات رذيله بخل و حسد و كينه و ساير صفات رذيله منعدم گردد. و چيزى كه صلاح او نباشد، آرزو ننمايد و تمايل نكند. 2- محققين | |||
---- | |||
«1» اصول كافى، جلد اوّل، كتاب الحجّة، صفحه 430، حديث 84 (مضمون مشابه) | |||
«2» بحار الانوار، جلد 8، باب الجنّة و نعيمها، صفحه 133، حديث 39 | |||
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 292 | |||
حكما گفته‌اند: درجات اهل بهشت از منشآت وجود هر نفسى است، و هر كس منتهاى سعه وجودى خود را داراست، و نظر به آنكه العطيّات بحسب القابليّات هر مؤمنى به حسب قابليت خود، مرتبه‌اى را دارا شود، لذا تمناى مقام ديگرى را ننمايد. 3- آنكه هر كسى كمال وجودى را در آن داند كه داراست، و در آنجا مسرور و مفتخر باشد كه مؤمنان در جرگه او واقع‌اند و همنشين اخيار و ابرار است. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
هُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ (163) | |||
---- | |||
جلد 1 صفحه 526 | |||
ترجمه | |||
ايشان مراتبى هستند نزد خدا و خدا بينا است بآنچه مى‌كند. | |||
تفسير | |||
نفوس سعداء و اشقياء متفاوتند در قرب و بعد از ساحت مقدس ربوبى و هر كس درجه دارد مخصوص بخود تا برسند بمنتهى درجه قرب كه اعلى عليين است يا منتهى درجه بعد كه اسفل السافلين است و بعضى گفته‌اند مراد آنستكه صاحبان درجاتند و در كافى و عياشى از حضرت صادق (ع) روايت شده كه ائمه معصومين و اللّه درجات هستند نزد خدا از براى مؤمنين و بميزان معرفت و دوستى هر كس نسبت بما خداوند درجه باو عنايت ميكند و اجر اعمال او را ميدهد و از حضرت رضا (ع) مروى است كه اين نردبان ما بين آسمان و زمين است و خداوند بينا است باعمال عباد هر كس را بقدر درجه‌اش جزا ميدهد. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
هُم دَرَجاتٌ عِندَ اللّه‌ِ وَ اللّه‌ُ بَصِيرٌ بِما يَعمَلُون‌َ (163) | |||
اينها درجاتي هستند نزد خدا و خدا بينا است بآنچه عمل ميكنند. | |||
(مفسرين گفتند هُم دَرَجاتٌ عِندَ اللّه‌ِ مضاف محذوف است يعني هم ذو درجات و مراد درجات بهشت است براي مؤمنين و دركات جهنم است براي كافرين و اطلاق درجات بر دركات مجاز است و بنوع از عنايت. | |||
و بعضي گفتند مراد از درجات مراتب و طبقات است در بهشت و جهنم لكن اينکه كلام خلاف ظاهر آيه است بلكه نص‌ّ آيه و ظاهر اينست که خود مؤمنين که متابعت رضوان الهي ميكنند و كفاري که باؤا بسخط الهي در متابعت رضوان و موجبات سخط درجات و مراتبي هستند هر چه ايمانش قوي‌تر و اخلاقش نيكوتر و عبادت و اعمالش بيشتر باشد درجه او بالاتر و بالعكس هر چه كفر و عنادش شديدتر و اخلاقش خبيثتر و معاصي او بيشتر باشد درجه كفرش بالاتر است و احتياج بتقدير | |||
جلد 4 - صفحه 417 | |||
مضاف نيست و مربوط بدرجات بهشت و دركات جهنم نيست و مجاز هم نيست که اطلاق درجه بر در که شود و شاهد قوي بر اينکه دعوي جمله وَ اللّه‌ُ بَصِيرٌ بِما يَعمَلُون‌َ است که خداوند بمراتب ايمان و اخلاق و اعمال هر يك بينا است. | |||
و از شواهد بزرگ اينکه دعوي حديث شريف است، از كافي از حضرت صادق عليه السّلام که بعمار ساباطي فرمود | |||
الّذين اتّبعوا رضوان اللّه هم الأئمّة و هم و اللّه يا عمار درجات للمؤمنين الخبر | |||
که شخص ائمّه عليه السّلام را درجات اطلاق فرموده. | |||
و از تفسير عياشي همين حديث را از آن حضرت روايت كرده بضميمه اينکه جمله که فرمود | |||
(و اما قوله يا عمار كمن باء بسخط من اللّه الي قوله المصير فهم و اللّه الّذين جحدوا حقّ علي بن ابي طالب و حقّ الأئمّة منّا اهل البيت) | |||
و مراد بيان مصداق اتم‌ّ طرفين است و منافي با عموم آيه نيست چنانچه مكرر تذكر داده‌ايم. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 163)- در این آیه می‌فرماید: «هر یک از آنها (منافقان و مجاهدان) برای خود درجه و موقعیتی در پیشگاه خدا دارند» (هُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ اللَّهِ). | |||
و در پایان آیه می‌فرماید: «خداوند نسبت به اعمال همه آنها بیناست» (وَ اللَّهُ بَصِیرٌ بِما یَعْمَلُونَ). | |||
و به خوبی می‌داند هر کس طبق نیت و ایمان و عمل خود شایسته کدامین درجه است. | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
