دُسُر
«دُسُر» جمع «دسار» (بر وزن کتاب) چنان که «راغب» در «مفردات» مى گوید: در اصل به معناى راندن شدید توأم با قهر است، و از آنجا که میخ با ضربه هاى شدیدى که بر آن وارد مى شود، در چوب و مانند آن فرو مى رود، به آن «دسار» گفته اند، اما بعضى از مفسران این کلمه را به معناى «طناب» تفسیر کرده، و اشاره به طناب هاى بادبان کشتى و مانند آن مى دانند، ولى معناى اول، مخصوصاً با توجّه به ذکر «الواح» صحیح تر به نظر مى رسد.
ریشه کلمه
- دسر (۱ بار)
قاموس قرآن
(بر وزن عنق) جمع دسار به معنى مسمار است (مفردات - اقرب) [قمر:13] نوح را بر كشتيى كه الواح و مسمارها ساخته بود حمل كرديم. در نهج البلاغه خطبه اوّل فرموده. در نهج البلاغه خطبه اوّل فرموده «فَسَوّى مِنْهُ سَبْعَ سَمواتٍ... بِغَيْرِ عَمَدٍ يَدْعَمُها وَ لا دِسارٍ يَنْظِمُها». در مجمع گفته: گويند اصل دسر به معنى دفع است «دسره بالمرمح» يعنى او را با نيزه دفع كرد راغب نيز چنين عقيده دارد و حديثى نقل كرده كه «ليس فى العنبر زكوة انّما هو شىء دسره البحر» در عنبر زكوة نيست زيرا آن چيزى است كه دريا دفع كرده و بيرون انداختخ است اين حديث در اقرب و مجمع و غيره نيز نقل شده و در نهايه آن را از ابن عباس نقل مىكند. اين كلمه تنها يكبار در قرآن آمده است.
