خَرْدَل
«خردل» گیاهى است داراى دانه هاى سیاه بسیار کوچک که در کوچکى و حقارت، ضرب المثل مى باشد.
ریشه کلمه
- خردل (۲ بار)
قاموس قرآن
علفى است كه تخمهاى سياه و بسيار ريز دارد. در المجمد گويد: «نبات له حبّ صغير جدّاً اسود» اقرب الموارد آن را خود دانه گفته است. خردل هم فارسى است و هم عربى چنانكه اقرب تصريح مىكندو خردل فارسى تخمب مخصوص و تخم تره تيزك است در برهان قاطع زير كلمه سپندان گويد: خردل فارسى است و آن تخمى است دوائى و تخم تره تيزك را نيز گفتهاند و به عربى حبّ الرشاد خوانند. به هر حال اين كلمه در قرآن مجيد دو بار به كار رفته انبیاء 47 و لقمان 16 و در هر دو منظورشان دادن كوچكى عمخل است [انبیاء:47] براى روز قيامت ميزانهاى عدل را مىفهميم عمل هر چند هم وزن دانه خردلى باشد آن را مىآوريم كفايت كن بر حسابگرى ما. غرض آن است كه عمل خوب و بد آدمى هر چند به اندازه دانه خردل باشد از علم خدا مستور نيست و مورد ثواب و عقاب است .