النازعات ١٨

از الکتاب
کپی متن آیه
فَقُلْ‌ هَلْ‌ لَکَ‌ إِلَى‌ أَنْ‌ تَزَکَّى‌

ترجمه

و به او بگو: «آیا می‌خواهی پاکیزه شوی؟!

ترتیل:
ترجمه:
النازعات ١٧ آیه ١٨ النازعات ١٩
سوره : سوره النازعات
نزول : ٢ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٦
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«هَل لَّکَ ...»: آیا میل داری؟ خبر مبتدای محذوفی چون (مَیْلٌ) و (رَغْبَةٌ) است، در اصل چنین است: هَل لَّکَ مَیْلٌ؟ این شیوه، در خواستِ توأم با سازش و نرمش است. «تَزَکّی»: پاک گردی. فعل مضارع است و اصل آن (تَتَزکّی) است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر


نکات آیه

۱ - موسى(ع) از جانب خداوند، مأمور راهنمایى فرعون به راه تکامل و درست کارى و ترغیب او به پاکسازى خویش از آلودگى ها (فقل هل لک إلى أن تزکّى) زکات به دو معنا است: ۱. نمو ۲. طهارت (مقاییس اللغة) و به کسى که صالح و درست کار شود، مى گویند «تزکیه» شده است. (قاموس)

۲ - خداوند، راهنماى موسى(ع) در شیوه برخورد با طغیان گرى فرعون (إنّه طغى . فقل)

۳ - طغیان گرى، بازتاب نبود تزکیه و درست کارى در زندگى انسان (إنّه طغى . فقل هل لک إلى أن تزکّى)

۴ - دعوت به پاکى و درست کارى، سرلوحه برنامه پیامبران (فقل هل لک إلى أن تزکّى)

۵ - برانگیختن انگیزه در مخاطب، براى جلب توجه او به سخنان هدایت بخش، از مقدمات ارشاد و تبلیغ (فقل هل لک إلى أن تزکّى) «لک» خبر براى مبتداى محذوف است. حرف «إلى» نیز به همان مبتداى محذوف تعلق دارد. تقدیر کلام را مى توان چنین دانست: «هل لک میل إلى أن تزکّى» یا «هل لک سبیل إلى...».

۶ - درست کارى و صلاح افراد، در گرو اراده و خواست خود آنان است. (هل لک إلى أن تزکّى)

۷ - فرعون، طغیان گرى محروم از هرگونه پاکى و صلاح (هل لک إلى أن تزکّى) سؤال موسى(ع) نشان مى دهد که وى در وجود فرعون، به دنبال یافتن تمایلى - هر چند اندک - به سوى خیر و صلاح بود.

۸ - ضرورت پرداختن به تزکیه خویش و پاکسازى خود از هر گونه فساد و طغیان (فقل هل لک إلى أن تزکّى)

۹ - تزکیه و خودسازى، از راه هاى پیشگیرى از طغیان و کفر (إنّه طغى . فقل هل لک إلى أن تزکّى) این آیه از طرفى ناظر به آیه قبل است و راه دفع طغیان را ارائه مى دهد و از سویى دیگر، ناظر به آیه بعد است و زمینه هدایت به خداوند و دورى از کفر را بیان کرده است.

۱۰ - تزکیه و خودسازى، حتى براى سرکشانى چون فرعون، امکان پذیر است. (إنّه طغى . فقل هل لک إلى أن تزکّى)

۱۱ - نرمش در گفتار، حتى با سرکشان، از شیوه هاى پسندیده در تبلیغ و ارشاد مردم   فقل هل لک إلى أن تزکّى طرح استفهام در آغاز سخن، نوعى نرمش در لحن کلام است.

موضوعات مرتبط

  • اراده: آثار اراده ۶
  • انبیا: مهمترین رسالت انبیا ۴
  • انگیزه: نقش انگیزه ۵
  • پاکى: دعوت به پاکى ۴; محرومان از پاکى ۷
  • پلیدى: آثار پلیدى ۳
  • تبلیغ: انگیزه در تبلیغ ۵; روش تبلیغ ۵، ۱۱; نرمى سخن در تبلیغ ۱۱
  • تزکیه: آثار تزکیه ۹; اهمیت تزکیه ۸; تشویق به تزکیه ۱; محرومان از تزکیه ۷
  • تکامل: دعوت به تکامل ۱
  • خدا: هدایتهاى خدا ۲
  • صداقت: دعوت به صداقت ۴; زمینه صداقت ۶
  • طغیان: زمینه طغیان ۳; موانع طغیان ۹
  • طغیانگران: امکان تزکیه طغیانگران ۱۰
  • عمل: آثار عمل ناپسند ۳; دعوت به عمل پسندیده ۱
  • فرعون: امکان تزکیه فرعون ۱۰; تشویق فرعون ۱; دعوت از فرعون ۱; روش برخورد با فرعون ۲; طغیانگرى فرعون ۲، ۷; محرومیت فرعون ۷
  • کفر: موانع کفر ۹
  • موسى(ع): تشویقهاى موسى(ع) ۱; دعوتهاى موسى(ع) ۱; رسالت موسى(ع) ۱; هدایت موسى(ع) ۲; هدایتگرى موسى(ع) ۱

منابع