يَنَابِيع

از الکتاب

آیات شامل این کلمه

«یَنَابِیْع» جمع «ینبوع» از مادّه «نبع» به معناى جوشش آب از زمین است.

ریشه کلمه

قاموس قرآن

جوشيدن آب از چشمه. «نَبَعَ الْماءُنَبْعاً: خَرَجَ مِنَ الْعَيْنِ» ينبوع را هم چشمه و هم جدول پر آب گفته‏اند چنانكه در قاموس و اقرب آمده ولى در صحاح و مجمع فقط عين الماء فرموده‏اند جمع آن ينابيع است. [اسراء:90]. گفتند: بتو ايمان نياوريم تا به مادر زمين چشمه‏اى جارى كنى. [زمر:21]. آيا ندانستى كه خدا از آسمان آب نازل كرد و آنرا چشمه هايى وارد نمود و سپس بوسيله آن كشت رنگارنگ را مى‏روياند. اگر منظور از «ينابيع» فقط چشمه‏ها و چاه‏ها باشد منظور آن است كه از آسمان نازل گرديد و در زمين فرورفت و بوسيله قنات و چاه كندن در دسترس مردم قرار گرفت ولى ظاهرا منظور هر منبع آب است اعم از رودخانه‏ها و قنوات و غيره چنانكه در مجمع فرموده نظير [مؤمنون:18]. اين لفظ دوبار بيشتر در قران مجيد نيامده است.