النّاس

از الکتاب

آیات شامل این کلمه

تعبیر به «نَاس» گر چه ظاهراً عموم مردم را شامل مى شود و دلیل بر آن است که همگى در غفلت اند ولى بدون شک، هر گاه که سخن از توده مردم گفته مى شود، استثناهایى وجود دارد، و در اینجا گروه بیدار دلى را که همیشه در فکر حسابند و براى آن آماده مى شوند، باید از این حکم مستثنى دانست.

ریشه کلمه

قاموس قرآن

جماعت مردم. در مجمع گفته :ناس و بشر و انس نظير هم اند، و اصل الناس أناس است از انس در اثر دخول الف و لام تعريف همزه از آن ساقط شده ولام تعريف در نون ادغام شده است. در اقرب الموارد گويد: بقولى الناس براى جمع وضع شده مثل رهط و قوم، واحد آن انسان است از غيرلفظش. [بقره:8]. از مردم كسى است كه گويد به خدا و روز قيامت ايمان آورديم حال آنكه مومن نيستند. در آياتى نظير [بقره:13]. [نساء:54]. ظاهرا انسانهاى فاضل و به تمام معنى انسان، مراد است. راغب مى‏گويد: گاهى از الناس بطور مجاز فضلاء مقصود است نه عموم مردم وآن درصورتى است كه معناى انسانيت و اخلاق حميده مقصود باشد. لفظ «الناس» بنابر نقل المعجم المهفرس دويست و چهل ويك بار در قرآن مجيد ذكر شده و از مقابله با جن در [ناس:6]. بدست مى‏آيد كه برجن اطلاق نمى‏شود.