بِالْغَدَاة

از الکتاب

آیات شامل این کلمه

ریشه کلمه

قاموس قرآن

غُدوه(به ضم غين) و غَداة به معنى بامداد است يا از اول صبح تا طلوع شمس در قاموس و اقرب آمده: «اَلْغُدْوَةُ وَالْغَداةُ: البُكْرَةُ اَوْ مابَيْنَ صَلوةِ الْفَجْرِ وَ طُلُوعِ الشَّمْسِ» [انعام:52]. آنان را كه پروردگار خويش را بامداد و پسين ياد مى‏كنند از خود مران. غُدوُّ بروزن غُلُّو جمع غُدوه و غدوات جمع غداة است. [نور:36]. خدا را در آن خانه‏ها بامدادان و پسينان مردانى تسبيح گويند. غدوّ مفرد نيز آمده است مثل [غافر:46]. يعنى:صبح و عصر در معرض آتش قرار گرفته شوند از مفرد بودن «عَشِىّ» مى‏دانيم كه «غُدُّو» مفرد است. غّد: فردا. اعم از آن كه فرداى حقيقى باشد مثل [يوسف:12]. يا مطلق فردا كه زمان آينده است مثل:[لقمان:34]. [قمر:26]. [حشر:18]. [آل عمران:121]. و چون بامداد از اهل خويش آمدى تا براى مؤمنان مواضع قتال آماده كنى. گفته‏اند آيه در باره خروج حضرت رسول «صلى‏اللَّه‏عليه وآله» براى جنگ احد است و نيز گفته‏اند آن حضرت براى «اُحُد» بعد از نماز جمعه از مدينه خارج شد حال آن كه آيه خروج بامدادى را مى‏رساند. در اقرب الموارد گفته: اصل آن در بامداد خارج شدن است سپس در مطلق رفتن به كار رفته در هر وقت كه باشد مى‏شود آيه را مطلق بيرون شدن دانست. [قلم:25]. بامداد خارج شدند حال آنكه فقط به منع مستمند قادر بودند. و چيزى از باغشان نمانده بود.