نَجَس
«نَجَس» (بر وزن هوس) معناى مصدرى دارد، و به عنوان تأکید و مبالغه به معناى وصفى نیز به کار مى رود.
«راغب» در کتاب «مفردات» درباره معناى این کلمه مى گوید: «نَجاسَت» و «نَجَس» به معناى هر گونه پلیدى است و آن بر دو گونه است: یک نوع پلیدى حسّى، و دیگرى پلیدى باطنى است.
و «طبرسى» در «مجمع البیان» مى گوید: به هر چیزى که طبع انسان از آن متنفر است «نَجَس» گفته مى شود.
به همین دلیل، این واژه در موارد زیادى به کار مى رود که مفهوم آن یعنى نجاست و آلودگى ظاهرى هم وجود ندارد، مثلاً: دردهایى را که بیمار در درمان مى پذیرد، عرب «نَجَس» مى گوید. اشخاص پست و شرور با این کلمه توصیف مى شوند. پیرى و فرسودگى بدن را نیز «نَجَس» مى نامند.
از اینجا روشن مى شود که با توجّه به آیه فوق به تنهایى نمى توان قضاوت کرد که اطلاق کلمه «نَجَس» بر مشرکان به این خاطر است که جسم آنها آلوده است، همانند آلوده بودن خون، بول و شراب. و یا به خاطر این که عقیده بت پرستى یک نوع آلودگى درونى دارد.
ریشه کلمه
- نجس (۱ بار)
