مِرَاء
با این که «جدال»، «مراء» و «حِجاج» (بر وزن لجاج) در معنا، شبیه یکدیگرند، ولى در «مراء» یک نوع مذمت و نکوهش افتاده است; زیرا در مواردى به کار مى رود که، انسان روى یک مسأله باطل پافشارى و استدلال مى کند.
«مِراء» ـ به طورى که «راغب» در «مفردات» مى گوید ـ در اصل، از مَرَیْتُ النّاقَةَ: یعنى «پستان شتر را براى دوشیدن به دست گرفتم» گرفته شده است، سپس، به بحث و گفتگو پیرامون چیزى که مورد شک و تردید است اطلاق گردیده. و بسیار مى شود که در گفتگوهاى لجاجت آمیز، و دفاع از باطل به کار مى رود، ولى، ریشه اصلى آن محدود به این معنا نیست، بلکه، هر نوع بحث و گفتگو را درباره هر مطلبى که محل تردید است شامل مى شود.
دانشمندان اسلامى براى این کلمه معانى مختلفى گفته اند: «مراء» به معناى اظهار فضل و کمال است. «مراء» به حملات دفاعى در بحث گفته مى شود. «مراء» اعم از مسائل علمى و غیر علمى است.
به گفته مرحوم «علامه مجلسى»، در «بحار الانوار»، «جدال» و «مراء»، بیشتر در مسائل علمى به کار مى رود. و نیز گاهى گفته شده که در «مراء» هدف، اظهار فضل و کمال است. گاه گفته اند: «مراء» اعم از مسائل علمى است. و گاه گفته اند: «مراء» جنبه دفاعى در مقابل حملات خصم دارد.
ریشه کلمه
- مرى (۲۰ بار)
