هود ٥٢
ترجمه
| هود ٥١ | آیه ٥٢ | هود ٥٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«السَّمَآءَ»: هرچه بالای سر انسان باشد. آسمان. در اینجا مراد باران است. «مِدْراراً»: ریزنده. بارنده. حال سَماء است و صیغه مبالغه از ماده (دَرّ). «مُجْرِمینَ»: گناهکاران. مراد از جرم، کفر و عناد است. این واژه حال ضمیر (و) در فعل (لا تَتَوَلَّوْا) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۶۰ - ۵۰، سوره هود
- سخنان جناب هود (عليه السلام ) به قوم خود (قوم عاد)
- معناى ((فطر)) و ((فطرة اللّه )) و فرق بين ((فطرت )) و ((خلق ))
- سخن هود به قومش : اگر بسوى خدا برگرديد باران رحمتش را بر شمانازل مى كند
- اعمال صالح باعث ازدياد خيرات و نعمتهاات واعمال زشت بلا و محنت و بدبختى در پى دارد
- جواب رد قوم هود به آن حضرت
- تحدى : پاسخ هود به قوم خود
- هود (ع ) در ادامه پاسخ به جدال كافران : من بر خداتوكل مى كنم
- معناى اين سخن هود (ع ) به قوم خود كه گفت : ((و يستخلف ربى قوما غيركم و لاتضرونه شيئا))
- اشاره به اينكه عصيان و نافرمانى در برابر يك پيغمبر، عصيان در برابر همهپيامبران به شمار مى رود
- سه خصلت قوم هود كه به خاطر آن ملعون دنيا و آخرت شدند: انكار آيات الهى ،نافرمانى انبياء و اطاعت از جباران
- بحث روايتى (روايتى در تفسير جمله : ((ان ربى على صراط مستقيم )) و اشاره بهروايات راجع به قوم هود)
- گفتارى پيرامون داستان هود، قوم عاد، تكذيب هود ونزول عذاب
نکات آیه
۱- ضرورت استغفار به درگاه خدا و طلب آمرزش گناهان از او (و یقوم استغفروا ربکم)
۲- طلب بخشایش گناهان از خداوند ، حرکت به سوى او و استغفار از شرک ، از توصیه هاو پیامهاى هود(ع)به مردم خویش (و یقوم استغفروا ربکم ثم توبوا إلیه)
۳- بخشایش گناهان ، پرتوى از ربوبیت خداوند است. (استغفروا ربکم)
۴- حصر ربوبیت به خداوند و او را مدبر امور همگان دانستن، از تعالیم هود(ع) به قوم خویش (استغفروا ربکم)
۵- لزوم حرکت به سوى خدا و تقرب به درگاه او (ثم توبوا إلیه) عطف «توبه» بر «استغفار» نشانه مغایرت آن دو است که با توجه به معناى توبه (رجوع) مى توان گفت: «توبوا إلیه»; یعنى ، [با اطاعت از خداوند] به سوى او تغییر جهت دهید.
۶- استغفار از گناهان ، گرایش به توحید و پرستش خدا ، مقدمه هایى لازم براى حرکت به سوى خداوند و تقرب به درگاه او (و یقوم استغفروا ربکم ثم توبوا إلیه) برداشت فوق ، با توجه به کلمه «ثم» - که جمله «توبوا إلیه» را بر «استغفروا ربکم» عطف کرده - به دست مى آید.
۷- خداوند ، گسیل دهنده ابرها و نازل کننده باران (یرسل السماء علیکم مدرارًا) مراد از «سماء» به مناسبت مورد، ابر است و «مدراراً» صیغه مبالغه و به معناى بسیار بارنده مى باشد.
۸- نزول بارانهاى فراوان ، در صورت پرهیز از شرک و گرایش به توحید و پرستش خدا ، از نویدهاى هود(ع) به قوم خویش (و یقوم استغفروا ربکم ثم توبوا إلیه یرسل السماء علیکم مدرارًا) فعل مضارع «یرسل» به اصطلاح در جواب فعل امر (استغفروا ربکم ثم توبوا إلیه) قرار گرفته و با «إنْ» شرطیه مقدر مجزوم شده است; یعنى: «إنْ تستغفروا و تتوبوا یرسل ...; اگر استغفار کنید و به سوى خدا حرکت کنید، او ابرهاى پر باران را براى شما خواهد فرستاد».
۹- قوم عاد ، بر اثر شرک ورزى و ارتکاب گناه ، به کمبود باران مبتلا شده بودند. (ثم توبوا إلیه یرسل السماء علیکم مدرارًا) نوید به نزول باران و فراوانى آن ، آن گاه مى توانست مؤثر باشد و مردمان را به پذیرش تعالیم و دستورهاى هود(ع) گرایش دهد که آنان از کمبود باران در زحمت باشند.
۱۰- شرک ورزى ، ارتکاب گناهان و مخالفت با پیامبران الهى ، از عوامل کمبود موهبتهاى دنیوى است. (استغفروا ربکم ثم توبوا إلیه یرسل السماء علیکم مدرارًا و یزدکم قوّة)
۱۱- توحید، پرستش خداى یکتا و استغفار از گناهان ، مؤثر در برخوردار شدن جامعه هاى بشرى از موهبتها و برکات دنیوى است. (استغفروا ربکم ثم توبوا إلیه یرسل السماء ... و یزدکم قوّة)
۱۲- قوم عاد ، مردمى قوى و نیرومند بودند. (و یزدکم قوّة إلى قوّتکم)
۱۳- هود(ع) مردم خویش را در صورت استغفار از گناهان ، گرایش به توحید و پرستش خدا ، به افزایش نیرو و توانشان بشارت داد. (و یقوم استغفروا ربکم ثم توبوا إلیه ... یزدکم قوّة إلى قوّتکم) «یزدکم» عطف بر «یرسل» و جواب براى شرط مقدر مى باشد; یعنى: «إن تستغفروا ... یزدکم; اگر استغفار کنید و ... خداوند نیروى شما را افزایش مى دهد».
۱۴- به وجود آوردن جامعه هاى نیرومند و توانا، از هدفهاى پیامبران وادیان الهى است. (و یزدکم قوّة إلى قوّتکم)
۱۵- آبادانى و برخوردار شدن جامعه هاى بشرى از نعمتها و موهبتهاى دنیوى ، از اهداف پیامبران و ادیان الهى است. (یرسل السماء علیکم مدرارًا و یزدکم قوّة إلى قوّتکم)
۱۶- آبادانى و رونق اقتصادى ، زمینه ساز قدرت و نیرومندى جوامع است. (یرسل السماء علیکم مدرارًا و یزدکم قوّة إلى قوّتکم)
۱۷- عوامل طبیعى و فعل و انفعالات در هستى ، به دست خدا و در اختیار اوست. (یرسل السماء علیکم مدرارًا و یزدکم قوّة)
۱۸- سلطه و حاکمیت خداوند بر هستى ، از تعالیم هود(ع) به مردم خویش (یرسل السماء علیکم مدرارًا و یزدکم قوّة إلى قوّتکم)
۱۹- اعمال و عقاید جامعه هاى مؤثر در رویدادهاى طبیعى است. (و یقوم استغفروا ربکم ... یرسل السماء علیکم مدرارًا)
۲۰- هود(ع) از قوم عاد خواست تا از دعوتش (پذیرش توحید ، یکتاپرستى و ترک شرک و استغفار از گناهان) اعراض نکنند و بر گناه خویش اصرار نورزند. (و لاتتولوا مجرمین) «تولّى» (مصدر لاتتولوا) به معناى اعراض کردن و نپذیرفتن است.
۲۱- اعراض کنندگان از تعالیم پیامبران و معارف دین ، مجرم و گنهکارند. (و لاتتولوا مجرمین)
موضوعات مرتبط
- آفرینش: حاکم آفرینش ۱۷، ۱۸; عوامل مؤثر در تحولات آفرینش ۱۹; منشأ تحولات آفرینش ۱۷
- آمرزش: منشأ آمرزش ۳
- ابتلا: ابتلا به کمبود باران ۹
- ابرها: منشأ حرکت ابرها ۷
- ادیان: ادیان و آبادانى دنیا ۱۵; ادیان و جامعه قدرتمند ۱۴; اهداف ادیان ۱۴، ۱۵
- استغفار: آثار استغفار ۱۱، ۱۳; استغفار از شرک ۲; اهمیت استغفار ۱، ۶; توصیه به استغفار ۲; دعوت به استغفار ۲۰
- اقتصاد: آثار رشد اقتصادى ۱۶
- امکانات مادى: عوامل کمبود امکانات مادى ۱۰; موجبات امکانات مادى ۱۱
- امور: منشأ تدبیر امور ۱۷
- انبیا: آثار مخالفت با انبیا ۱۰; انبیا و آبادانى دنیا ۱۵; انبیا و جامعه قدرتمند ۱۴; انبیا و نعمت ۱۵; اهداف انبیا ۱۴، ۱۵; گناه معرضان از انبیا ۲۱
- باران: منشأ نزول باران ۷
- بازگشت به خدا: ۲ اهمیت بازگشت به خدا ۵; زمینه بازگشت به خدا ۵، ۶
- بشارت: بشارت ازدیاد قدرت ۱۳; بشارت باران ۸
- تقرب: اهمیت تقرب ۵; زمینه تقرب ۶
- توحید: آثار توحید عبادى۱۱; توحید ربوبى ۴; دعوت به توحید عبادى۲۰
- جامعه: زمینه قدرت جامعه ۱۶
- خدا: اختصاصات خدا ۴; اختیارات خدا ۱۷; افعال خدا ۷; حاکمیت خدا ۱۷، ۱۸; نشانه هاى ربوبیت خدا ۳
- دین: گناه معرضان از دین ۲۱
- شرک: آثار اجتناب از شرک ۸; آثار شرک ۹، ۱۰; استغفار از شرک ۲; دعوت به اجتناب از شرک ۲۰
- عبادت: آثار عبادت خدا ۸، ۱۳; اهمیت عبادت خدا ۶
- عقیده: آثار عقیده ۱۹
- عمل: آثار عمل ۱۹
- عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۱۷
- قوم عاد: ابتلاى قوم عاد ۹; بشارت به قوم عاد ۸، ۱۳; تاریخ قوم عاد ۹; توصیه به قوم عاد ۲; دعوت ازقوم عاد ۲۰; شرک قوم عاد ۹; صفات قوم عاد۱۲; قدرت قوم عاد ۱۲; قوم عاد و کمبود باران ۹; گناه قوم عاد ۹
- گرایشها: آثار گرایش به توحید ۸، ۱۳; اهمیت گرایش به توحید ۶
- گناه: آثار گناه ۹، ۱۰; آمرزش گناه ۳
- گناهکاران: ۲۱
- هود(ع): بشارتهاى هود(ع) ۸، ۱۳; تعالیم هود(ع) ۲، ۴، ۱۸; دعوتهاى هود(ع) ۲۰; قصه هود(ع) ۲، ۲۰; هود(ع) و قوم عاد ۴، ۸، ۱۳، ۱۸، ۲۰
