النازعات ٣
ترجمه
النازعات ٢ | آیه ٣ | النازعات ٤ | ||||||||||||||
|
تفسیر
- آيات ۱ - ۴۱، سوره نازعات
- اقوال مختلف درباره مراد از پنج سوگند آغاز سوره نازعات : ((و النازعات غرقا والناشطات نشطا...))
- نقد و بررسى اقوال فوق
- بيان اينكه در اين پنج سوگند به ملائكه سوگند ياد شده است
- (در ذيل آيه فالمدبرات امرا)
- عدم منافات بين واسطه بودن ملائكه و استناد حوادث به ايشان ، به استناد آنها به خداىتعالى و به اسباب ظاهرى
- معناى اينكه درباره قيامت فرمود: ((يوم ترجف الراجفه تتبعها الرادفة ))
- حكايت سخن كفار در استبعاد معاد
- داستان موسى (عليه السلام ) و فرعون و آنچه اشاره به اين داستان در اين مقام افاده مىكند
- معناى ((هل لك الى ان تزكى و اهديك الى ربك فتخشى )) كه موسى (عليه السلام )ماءمور شد به فرعون بگويد
- مراد فرعون از اينكه خطاب به مردم مصر گفت : ((انا ربكم الاعلى ))
- چند وجه در معناى ((فاخذه الله نكال الاخره و الاولى ))
- رفع استبعاد معاد در خطاب و استفهام توبيخى ((ءاءنتم اشد خلقا ام السماء بنيها...))
- تسميه قيامت به ((الطامه الكبرى ))
- تقسيم مردم به دو دسته : طاغى دوزخى ، او خائف از مقام پروردگار كه بهشت ماءواى اواست و بيان ضابطه براى صفات هر يك
- لوازم و آثار طغيان و خوف از مقام رب
- مقصود از مقام پروردگار و خوف از آن
- (رواياتى درباره سوگندهاى سوره نازعات ، استعباد معاد توسط كفار،خوف از مقامپروردگار،پيروى از هوى )
نکات آیه
۱ - فرشتگان در انجام دادن وظایف خویش، پرتحرک و شتابان اند. (و السبحت سبحًا) «سبح»; یعنى، حرکت سریع در آب یا هوا. (مفردات راغب)
۲ - سوگند خداوند، به فرشتگانى که در اجراى وظایف خویش شتابان اند. (و السبحت سبحًا)
۳ - فرشتگان پى گیر فرمان هاى الهى، داراى مقامى ارجمند در پیشگاه خداوند (و السبحت سبحًا)
۴ - تسریع در انجام فرمان هاى الهى، فضیلتى درخور تحسین است. (و السبحت سبحًا) سوگند خداوند به «سابحات»، حاکى از فضل شتابگران و نیکو شمردن کار آنان است.
۵ - فرشتگان، به هنگام قبض روح برخى از مردم، بسان شناکنندگان، وظیفه خود را به آرامى و با مدارا انجام مى دهند. (و السبحت سبحًا) در نظر برخى از اهل لغت، حرکت در اعماق آب را، «عَوْم» و حرکت روى آب و بدون فرورفتن را «سباحة» مى گویند(تاج العروس). تعبیر «السابحات» - به قرینه «الناشطات» در آیه قبل - ناظر به حرکت آرام ملائکه، در قبض روح مؤمن است که به حرکت در آب تشبیه شده است.
روایات و احادیث
۶ - [فى المجمع] فى قوله تعالى «و السابحات سبحاً» انّها الملائکة یقبضون أرواح المؤمنین یسلّونها سلاًّ رفیقاً... عن على(ع);[۱] در مجمع البیان از امام على(ع) روایت شده که درباره قول خداى تعالى «و السابحات سبحاً» فرمود: آنان فرشتگانى اند که روح مؤمنان را قبض مى کنند و آن را به آرامى و مدارا از بدن هایشان بیرون مى آورند».
موضوعات مرتبط
- تشبیهات قرآن: تشبیه به شناگران ۵; تشبیه ملائکه قبض روح ۵
- تکلیف: فضیلت سرعت در عمل به تکلیف ۴
- روح: تنوع در قبض روح ۵
- سوگند: سوگند به ملائکه ۲
- قرآن: سوگندهاى قرآن ۲
- کارگزاران خدا :۳
- مؤمنان: قبض روح مؤمنان ۶; مدارا در قبض روح مؤمنان ۵، ۶
- ملائکه: سرعت عمل ملائکه ۱; عمل به تکلیف ملائکه ۱، ۲; فضایل ملائکه ۱، ۳; مداراى ملائکه قبض روح ۵، ۶
منابع
- ↑ مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۶۵۲; نورالثقلین، ج ۵- ، ص ۴۹۷، ح ۸.