النازعات ٢
ترجمه
| النازعات ١ | آیه ٢ | النازعات ٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«النَّاشِطَاتِ»: آنهائی که کارها را آهسته و آرام، ولی استادانه و چابکانه به انجام می‌رسانند.
تفسیر
- آيات ۱ - ۴۱، سوره نازعات
- اقوال مختلف درباره مراد از پنج سوگند آغاز سوره نازعات : ((و النازعات غرقا والناشطات نشطا...))
- نقد و بررسى اقوال فوق
- بيان اينكه در اين پنج سوگند به ملائكه سوگند ياد شده است
- (در ذيل آيه فالمدبرات امرا)
- عدم منافات بين واسطه بودن ملائكه و استناد حوادث به ايشان ، به استناد آنها به خداىتعالى و به اسباب ظاهرى
- معناى اينكه درباره قيامت فرمود: ((يوم ترجف الراجفه تتبعها الرادفة ))
- حكايت سخن كفار در استبعاد معاد
- داستان موسى (عليه السلام ) و فرعون و آنچه اشاره به اين داستان در اين مقام افاده مىكند
- معناى ((هل لك الى ان تزكى و اهديك الى ربك فتخشى )) كه موسى (عليه السلام )ماءمور شد به فرعون بگويد
- مراد فرعون از اينكه خطاب به مردم مصر گفت : ((انا ربكم الاعلى ))
- چند وجه در معناى ((فاخذه الله نكال الاخره و الاولى ))
- رفع استبعاد معاد در خطاب و استفهام توبيخى ((ءاءنتم اشد خلقا ام السماء بنيها...))
- تسميه قيامت به ((الطامه الكبرى ))
- تقسيم مردم به دو دسته : طاغى دوزخى ، او خائف از مقام پروردگار كه بهشت ماءواى اواست و بيان ضابطه براى صفات هر يك
- لوازم و آثار طغيان و خوف از مقام رب
- مقصود از مقام پروردگار و خوف از آن
- (رواياتى درباره سوگندهاى سوره نازعات ، استعباد معاد توسط كفار،خوف از مقامپروردگار،پيروى از هوى )
نکات آیه
۱ - فرشتگان در انجام مأموریت هاى خویش، سرشار از نشاط و به دور از هرگونه کسالت اند. (و النشطت نشطًا) نشاط، نقطه مقابل کسالت است و به کسى که براى انجام کارى طیب نفس داشته باشد، «ناشط» مى گویند. (لسان العرب)
۲ - سوگند خداوند به فرشتگان پر نشاط و شاداب (و النشطت نشطًا)
۳ - نشاط و سرحالى در انجام دادن مأموریت هاى الهى، وصفى ارزشمند است. (و النشطت نشطًا) سوگند خداوند، حاکى از ارجمندى چیزى است که به آن سوگند یاد شده است.
۴ - فرشتگانِ عازم به اجراى فرمان هاى الهى و ترک کننده مقر خود براى تدبیر امور جهان، داراى مقامى ارجمند در پیشگاه خداوند (و النشطت نشطًا) «ناشط»، ممکن است به معناى چیزى باشد که از مکانى خارج و به مکان دیگر انتقال پیدا مى کند (قاموس). سوگند خداوند به فرشتگان «ناشط»، نشانه تحسین خروج و انتقال آنان است.
۵ - شیوه قبض روح انسان ها، مختلف و داراى انواع آسان و دشوار است. (و النشطت نشطًا) از جمله معانى «ناشط»، شخصى است که سطل آب را از چاه بیرون مى کشد (قاموس). اطلاق این کلمه بر فرشتگان - پس از توصیف آنان به «نازعات» (بیرون کشندگان) - ممکن است ناظر به انواع قبض روح باشد. در آیه قبل - به قرینه «غرقاً» - قبض روح سخت مورد نظر بود; ولى در آیه، قبض روحى مراد است که همچون کشیدن دلو از چاه آرام آرام صورت مى پذیرد. گفتنى است که این تفاوت، ممکن است ناظر به تفاوت قبض روح مؤمن، با جان کندن کافر باشد.
روایات و احادیث
۶ - [فى المجمع] فى قوله تعالى «و الناشطات نشطاً» إنّها الملائکة تنشط أرواح الکفّار بین الجلد و الأظفار حتّى تخرجها من أجوافهم بالکرب و الغمّ عن على(علیه السلام);[۱] در مجمع البیان درباره قول خداى تعالى «الناشطات نشطاً» از امام على(ع) نقل شده است: «ناشطات» فرشتگانى اند که جان هاى کافران را (از سایر اعضا) در میان پوست و ناخن هایشان جمع مى کنند تا همراه با سختى و غصّه از درون شان بیرون آوردند».
۷ - «عن معاذبن جبل قال: قال رسول اللّه(صلى اللّه علیه و آله) ... قال اللّه «و الناشطات نشطاً» أتدرى ما هو؟ قلت: یا نبى اللّه ما هو؟ قال: کلاب فى النار تنشط العظم و اللحم...;[۲] از معاذبن جبل روایت شده که گفت: رسول خدا(ص) فرمود: ... خداوند فرموده: «و الناشطات نشطاً»، آیا مى دانى مقصود چیست؟ گفتم: اى پیامبر خدا! مقصود چیست؟ فرمود: مقصود سگ هایى اند که در آتش جهنم مى باشند و استخوان و گوشت را [از بدن انسان ]مى کنند».
موضوعات مرتبط
- آفرینش: تدبیر آفرینش ۴
- ارزشها :۳
- انسان: قبض روح انسان ۵
- تکلیف: نشاط در تکلیف ۳
- جهنم: سگهاى جهنم ۷
- روح: تنوع در قبض روح ۵; سهولت در قبض روح ۵; شدت در قبض روح ۵
- سوگند: سوگند به ملائکه ۲
- قرآن: سوگندهاى قرآن ۲
- کارگزاران خدا :۴
- کافران: شدت قبض روح کافران ۶; ویژگیهاى قبض روح کافران ۶
- ملائکه: عمل به تکلیف ملائکه ۱; فضایل ملائکه ۴; ملائکه قبض روح ۶; نشاط ملائکه ۱، ۲; نقش ملائکه ۴
