روایت:الکافی جلد ۱ ش ۴۳۸

آدرس: الكافي، جلد ۱، كِتَابُ الْحُجَّة

محمد بن يحيي عن احمد بن محمد عن الحسن بن محبوب عن الاحول قال :

سَأَلْتُ‏ أَبَا جَعْفَرٍ ع‏ عَنِ اَلرَّسُولِ وَ اَلنَّبِيِّ وَ اَلْمُحَدَّثِ قَالَ اَلرَّسُولُ اَلَّذِي يَأْتِيهِ‏ جَبْرَئِيلُ‏ قُبُلاً فَيَرَاهُ وَ يُكَلِّمُهُ فَهَذَا اَلرَّسُولُ وَ أَمَّا اَلنَّبِيُّ فَهُوَ اَلَّذِي يَرَى فِي مَنَامِهِ نَحْوَ رُؤْيَا إِبْرَاهِيمَ‏ وَ نَحْوَ مَا كَانَ رَأَى‏ رَسُولُ اَللَّهِ ص‏ مِنْ أَسْبَابِ اَلنُّبُوَّةِ قَبْلَ اَلْوَحْيِ‏ حَتَّى أَتَاهُ‏ جَبْرَئِيلُ ع‏ مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ بِالرِّسَالَةِ وَ كَانَ‏ مُحَمَّدٌ ص‏ حِينَ جُمِعَ لَهُ اَلنُّبُوَّةُ وَ جَاءَتْهُ اَلرِّسَالَةُ مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ يَجِيئُهُ بِهَا جَبْرَئِيلُ‏ وَ يُكَلِّمُهُ بِهَا قُبُلاً وَ مِنَ اَلْأَنْبِيَاءِ مَنْ جُمِعَ لَهُ اَلنُّبُوَّةُ وَ يَرَى فِي مَنَامِهِ وَ يَأْتِيهِ‏ اَلرُّوحُ‏ وَ يُكَلِّمُهُ وَ يُحَدِّثُهُ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَكُونَ يَرَى فِي اَلْيَقَظَةِ وَ أَمَّا اَلْمُحَدَّثُ فَهُوَ اَلَّذِي يُحَدَّثُ فَيَسْمَعُ وَ لاَ يُعَايِنُ وَ لاَ يَرَى فِي مَنَامِهِ‏

ترجمه

کمره ای, اصول کافی ترجمه کمره ای جلد ۲, ۴۵

احوال گويد: از امام باقر (ع) پرسيدم از رسول و نبى و محدث، فرمود: رسول آن كس باشد كه جبرئيل برابرش آيد و او را بيند و با او سخن كند، اين شخص رسول است، پيغمبر آن كس است كه در خواب بيند چون رؤياى ابراهيم و چون خوابى كه رسول خدا (ص) پيش از دريافت وحى نسبت به وسائل و اسباب نبوت مى‏ديد، تا وقتى جبرئيل از نزد خدا پيش او به رسالت آمد و پيغمبر پس از اينكه نبوت براى او فراهم شد و رسالت از طرف خدا دريافت، به اين مقام رسيد كه جبرئيل برابر او مى‏آمد و روبرو با او سخن مى‏گفت، بعضى از پيغمبرانند كه نبوت براى آنها فراهم شود، در خواب بيند و روح نزد او آيد و با او سخن كند و به او بازگو كند بى‏آنكه در بيدارى فرشته را بيند، ولى محدث كسى است كه به او حديث گويند و شنود ولى معاينه و روبرو با فرشته نشود و در خواب نبيند.

مصطفوى‏, اصول کافی ترجمه مصطفوی جلد ۱, ۲۴۹

احول گويد از امام باقر (ع) در باره رسول و نبى و محدث پرسيدم، فرمود رسول كسى است كه جبرئيل پيشش آيد و او را ببيند و با او سخن گويد، اين است رسول و اما نبى آنست كه در خواب بيند مانند خواب ديدن ابراهيم (فرمان سربريدن پسرش را) و مانند آنچه رسول خدا (ص) پيش از آمدن وحى از اسباب و علائم نبوت ميديد تا آنكه جبرئيل رسالت را براى او از جانب خدا آورد و محمد (ص) هنگامى كه نبوت برايش فراهم گشت و رسالت از جانب خدا براى او آمد، جبرئيل برايش پيغام مى‏آورد و شفاها با او سخن ميگفت، بعضى از انبياء نبوت برايش جمع شود و در خواب بيند و روح القدس نزدش آيد و با او سخن گويد و بازگو نمايد، بدون آنكه در بيدارى به بيند و اما محدث آنست كه خبر داده شود، صدا را شنود ولى نه مشاهده كند و نه در خواب بيند.

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۱, ۵۵۷

محمد بن يحيى، از احمد بن محمد، از حسن بن محبوب، از احول روايت كرده است كه گفت: امام محمد باقر عليه السلام را سؤال كردم از رسول و نبى و محدّث. حضرت فرمود كه: «رسول، آن است كه جبرئيل به نزد او مى‏آيد روبه رو، پس او را مى‏بيند، و با او تكلم مى‏كند. پس چنين كسى رسول است. و اما نبى، آن است كه در خواب بيند، چون خواب ديدن ابراهيم و مثل آنچه رسول خدا صلى الله عليه و آله در خواب مى‏ديد از اسباب پيغمبرى پيش از وحى تا جبرئيل از جانب خدا به نزد او آمد و رسالت را از برايش آورد، و محمد در هنگامى كه اسباب نبوت از برايش جمع شد و رسالت از جانب خدا به او رسيد، جبرئيل به وساطت آن، به خدمت آن حضرت مى‏آمد و به سبب آن، با او روبه‏رو سخن مى‏گفت و از جمله پيغمبران، پيغمبرى بود كه اسباب پيغمبرى از برايش جمع شده بود و در خواب مى‏ديد و روح (كه فرشته بزرگى است) به نزد او مى‏آمد و با او سخن مى‏گفت و او را حديث مى‏كرد، و خبر مى‏داد در بيدارى، بى آن‏كه او را ببيند. و اما محدث، كسى است كه فرشته او را خبر مى‏دهد و به او حديث مى‏كند و صحبت مى‏دارد. پس آواز را مى‏شنود، وليكن او را معاينه نمى‏بيند و در خواب نمى‏بيند».