ق ٣

أَ إِذَا مِتْنَا وَ کُنَّا تُرَاباً ذٰلِکَ‌ رَجْعٌ‌ بَعِيدٌ

ترجمه

آیا هنگامی که مُردیم و خاک شدیم (دوباره به زندگی بازمی‌گردیم)؟! این بازگشتی بعید است!»

آيا وقتى كه مرديم و خاك شديم [زنده مى‌شويم‌]؟ اين بازگشتى بعيد است

«آيا چون مُرديم و خاك شديم [زنده مى‌شويم‌]؟ اين بازگشتى بعيد است.»

آیا ما پس از آنکه مردیم و یکسره خاک شدیم (باز زنده می‌شویم)؟ این بازگشت بسیار بعید است.

آیا هنگامی که مردیم و خاک شدیم [زنده می شویم و به حیات دوباره باز می گردیم؟] این بازگشتی دور [از عقل] است.

آيا زمانى كه مرديم و خاك شديم ديگر بار زنده مى‌شويم؟ اين بازگشتى محال است.

آیا چون مردیم و خاک شدیم [از نو زنده شویم؟]، این بازگشتی بعید است‌

آيا هنگامى كه مُرديم و خاك شديم [باز زنده مى‌شويم‌]؟ اين بازگشتى است دور [از عقل و عادت‌].

آیا هنگامی که ما مردیم و خاک شدیم (دوباره به زندگی برمی‌گردیم؟!) چنین بازگشتی بعید (و دور از عقل) است.

«آیا چون مُردیم و خاک شدیم (از نو زنده می‌شویم)؟ این بازگشتی بعید (و دور از عقل و منطق) است!»

آیا گاهی که مُردیم و شدیم خاکی این است بازگشتی دور

ق ٢	آیه ٣	ق ٤
سوره : سوره ق نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِذَا ...»: جواب آن محذوف است، و از جمله بعد فهمیده می‌شود، و در تقدیر چنین است: أَإِذَا مِتْنَا وَ کُنَّا تُرَاباً، نُرْجَعُ وَ نُرَدُّ حَیّاً. «رَجْعٌ»: بازگشت. بازگرداندن (نگا: طارق / .

تفسیر

• آيات ۱ - ۱۴، سوره ق
• محتواى سوره مباركه ق
• اقوال مختلف درباره جواب قسم ((و القرآن المجيد))
• مفاد آيه : ((قد علمنا ما تنقص الارض منهم ...)) كه در مقام ردّ سخن مشركين مبنى بر استبعادمعاد است
• مراد از كتاب در ((عندنا كتاب حفيظ)) لوح محفوظ است
• مقصود از اينكه فرمود تكذيب كنندگان قيامت حق را تكذيب كرده در ((امر مريج )) هستند
• اشاره به برهانى كه جمله : ((و احيينا به بلدة ميتا كذلك لك الخروج )) در ردّ استبعادمعاد توسط مشركين متضمن است
• (رواياتى درباره كوه قاف و بيان اينكه اين روايات غيرقابل اعتماد و مردودند)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- زنده شدن دوباره انسان، پس از مردن و خاک شدن، امرى بعید از نظر کافران (أءذا متنا و کنّا ترابًا ذلک رجع بعید)

۲- انکار معاد از سوى کافران، متکى بر استبعاد و نه دلیل قطعى (أءذا متنا و کنّا ترابًا ذلک رجع بعید)

۳- معاد، از مهم ترین انذارهاى پیامبر(ص) براى آدمیان (جاءهم منذر ... أءذا متنا ... ذلک رجع بعید) از ارتباط «أءذا متنا» - که در مورد قیامت است - با تعبیر «منذر» در آیه قبل، استفاده مى شود که یکى از محورهاى عمده انذارهاى پیامبر(ص) مسأله معاد بوده است.

۴- انسان در نگاه مشرکانِ عصر بعثت، موجودى صرفاً مادى و جسمانى است. (أءذا متنا و کنّا ترابًا ذلک رجع بعید) تعبیر «کنّا تراباً» مى رساند که توجه کافران، بیشتر به متلاشى شدن اجزاى بدن در خاک بوده است.

۵- متلاشى شدن اجزاى بدن در خاک، محور اشکال کافران در مسأله معاد (و کنّا ترابًا ذلک رجع بعید)

۶- معاد مورد انذار پیامبر(ص)، معادى جسمانى و نه صرفاً روحانى (جاءهم منذر ... أءذا متنا و کنّا ترابًا ذلک رجع بعید) گفتنى است که اشکال کافران در زمینه معاد جسمانى بوده و پذیرش گرد آمدن دوباره اجزاى بدن بر ایشان دشوار بوده است. این نشان مى دهد که آنان، از انذار پیامبر(ص)، معاد جسمانى را فهمیده اند. آیه شریفه هم اصل فهم ایشان را رد نکرده است.

موضوعات مرتبط

• انذار: انذار از معاد جسمانى ۶; اهمیت انذار از معاد ۳
• انسان: حقیقت انسان ۴
• بدن: تلاشى بدن در قبر ۵
• کافران: بینش کافران ۱، ۲، ۵
• محمد(ص): انذارهاى محمد(ص) ۳، ۶
• مشرکان: بینش مشرکان صدراسلام ۴
• معاد: استبعاد معاد ۲; استبعاد معاد جسمانى ۱، ۵