ص ٦٥
ترجمه
ص ٦٤ | آیه ٦٥ | ص ٦٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مُنذِرٌ»: بیم دهنده. «الْقَهَّارُ»: غالب بر هر کس، و چیره بر هر چیز.
تفسیر
- آيات ۶۵ - ۸۸ ص
- تقرير احتجاجات متعدد بر وحدانيت خداى تعالى كه آيه :قل انما انا منذر و ما من اله الا الله ... متضمن است
- توضيح درباره ارتباط آيه : اذقال ربك للملئكة انى خالق بشرا من طين باقبل
- وجه تسميه انسان به بشر و بيان مبداء خلقت انسان
- وجه اينكه فرمود آدم را با دو دستم آفريدم
- معناى جمله : استكبرت ام كنت من العالين كه استفهام توبيخى از ابليس درباره سجدهنكردنش براى آدم است
- اشاره به اينكه عين خواسته ابليس فانظرنى الى يوم يبعثون اجابت نشده و او الى وقتاليوم المعلوم مهلت داده شده
- مبداء ارتكاب معاصى ، انكار مالكيت مطلقه خدا و حكمت او است
- قضاء الهى درباره ابليس و پيروان او
- قرآن ذكرى است جهانى و اخبار آن اختصاص به زمان معين ندارد
- رواياتى درباره مخاصمه ملا اعلى ، استكبار ابليس و اباء او از سجده بر آدم ، و اوصافمتكلفين
نکات آیه
۱ - پیامبراسلام(ص)، مأمور به ابلاغ رسالت و تکلیف خود به مردم و رفع اتهام از خویش (قل إنّما أنا منذر) حصر «إنّما أنا...» از نوع حصر اضافى است و نسبت به افتراهاى مشرکان علیه پیامبراسلام(ص) سنجیده شده است. آنان حضرت رسول(ص) را به ساحر، شاعر و یا مجنون بودن متهم مى کردند. خداوند نیز در پاسخ آنان فرمود: او تنها منذر و اخطارگر الهى است.
۲ - انذار و اخطار به مردمان، رسالت و تکلیف پیامبراسلام(ص) (إنّما أنا منذر)
۳ - انسان، منهاى ایمان، با خطرها، آسیب ها و دشوارى هاى علاج ناپذیر روبه رو خواهد شد. (قل إنّما أنا منذر) از این که خداوند پیامبر(ص) را منذر و اخطارگر معرفى کرد، روشن مى شود که بر سر راه انسان ها، خطرها و آسیب هاى بسیارى وجود دارد و اگر انسان ها از رهنمودهاى آن حضرت بهره نگیرند و به ایشان ایمان نیاورند، گرفتار آنها خواهند شد.
۴ - پیامبراسلام(ص)، مأمور اعلام یکتایى خداوند و قهار بودن او به مردم (قل ... و ما من إله إلاّ اللّه الوحد القهّار)
۵ - پیامبراسلام(ص)، مأمور اعلام صریح مواضع عقیدتى خود به مردم (قل ... ما من إله إلاّ اللّه الوحد القهّار)
۶ - هیچ معبود حقیقى، جز اللّه در عالم وجود ندارد. (ما من إله إلاّ اللّه الوحد القهّار)
۷ - خداوند، ذاتى واحد، بى کثرت و بدون اجزا است. (ما من إله إلاّ اللّه الوحد) جمله «ما من إله إلاّ اللّه» مى تواند مربوط به یکتایى خدا در برابر شرک و اعتقاد به چند خدایى باشد. صفت «الواحد» نیز مى تواند به وحدانیت ذات پروردگار - در برابر اعتقاد به تجسّم و ترکیب ذات او - اشاره داشته باشد.
۸ - خداوند، واحد (یگانه) و قهّار (غالب و چیره) است. (اللّه الوحد القهّار)
۹ - جهان هستى، مغلوب اراده خداوند است. (القهّار) مقصود از «القهّار» قهاریت و چیره بودن خداوند بر جهان هستى است; چنان که در آیه بعد از ربوبیت الهى بر جهان سخن به میان آمده است (ربّ السماوات و الأرض و ما بینهما...).
موضوعات مرتبط
- آفرینش: حاکم آفرینش ۹; مقهوریت آفرینش ۹
- اسماء و صفات: قهار ۸; واحد ۸
- انسان: انذار انسان ها ۲
- ایمان: آثار بى ایمانى ۳
- توحید: تبلیغ توحید ۴; توحید ذاتى ۷; توحید عبادى ۶
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۶، ۷
- خدا: تبلیغ قهاریت خدا ۴; حاکمیت اراده خدا ۹; قهاریت خدا ۹
- خطر: زمینه خطر ۳
- زیان: زمینه زیان ۳
- سختى: زمینه سختى ۳
- عقیده: صراحت در بیان عقیده ۵
- محمد(ص): انذارهاى محمد(ص) ۲; تبلیغ محمد(ص) ۱; تکلیف محمد(ص) ۱، ۲، ۵; رسالت محمد(ص) ۴; رفع تهمت از محمد(ص) ۱