کَالْعُرْجُون
«عُرْجُونِ» به عقیده جمعى از ارباب لغت، از مادّه «انعراج» به معناى «اعوجاج» و «انعطاف»، گرفته شده و بنابراین، «نون» و «واو» آن زائده است، و بر وزن «فعلون» مى باشد، ولى به عقیده جمعى دیگر، از مادّه «عرجن» گرفته شده، و نون آن اصلى است، و به معناى پایه شاخه اى است که کج مى شود و بر درخت خرما باقى مى ماند، و «قدیم» به معناى هر چیز کهنه است که زمانى بر آن بگذرد.
ریشه کلمه
قاموس قرآن
[يس:39]. اين كلمه فقط يكبار در قرآن آمده است. عرجون: بند خوشه خرماست كه بعد از قطع خوشه در درخت مىماند و پس از چندى خشكيده و كج شده مثل هلال مىگردد و رنگش نيز زرد است در صحاح و اقرب الموارد و المنجمد گويد: «اَلْعُرْجُونُ اصل العِذْق الذى يَعْوَج و تقطع عنه الشماريخ فيبقى على النخل يابساً». مراد از آن در آيه ظاهراً حال قمر در اواخر ماه است كه به تدريج كاسته شده تا به صورت بند خوشه خشكيده خرما در مىآيد. يعنى براى ماه منازلى قرار داديم كه از لحاظ رؤيت مردم تا به صورت بند خوشه كهنه در آمد. البته اين نسبت به رؤيت ما است وگرنه همواره نيمكره قمر رو به آفتاب و روشن است.
