إِلْيَاس
ریشه کلمه
- الياس (۲ بار)
قاموس قرآن
اين شخص بزرگوار يكى از پيامبران خداست و از اين كه در قرآن مجيد در رديف انبیاء بنى اسرائيل شمرده شده مىتوان بدست آورد كه از پيامبران بنى اسرائيل است. در مجمع البيان از ابن عباس و محمد بن اسحق و غيره، نقل شده كه: او از انبیاء بنى اسرائيل و از اولاد هارون برادر موسى مىباشد. در قرآن مجيد دو بار اسم او ذكر شده يكى در سوره انعام آيه:85 كه خداوند او را از صالحان شمرده [صافات:123-132]. يعنى: الياس از پيامبران بود، آنگاه كه به قوم خويش گفت: آيا تقوى نمىكنيد؟ آيابعل (نام بت آن قوم) را مىخوانيد و خدا را كه احسن الخالقين است ترك مىكنید؟! همان خدائى كه پروردگار شما و پروردگار پدران قديم شماست، پس او را دروغگو شمردند، آنها به عذاب احضار شدگانند. مگر بندگان خاصّ خدا (كه در قوم او بودند) براى او در ميان آيندگان نام نيك يا شريعت باقى گذاشتيم سلام بر اِلياسيان، ما نيكوكاران را چنين جزا مىدهيم (احتمال دارد كه مراد از «اِلياسين» الياس و تابعان او باشند بر اِلياسين رجوع شود). آيات فوق روشن مىكند كه: اين شخص بزرگوار همچون پيامبران ديگر بر قومى بُت پرست مبعوث شده بود و نيز او را مانند پيامبران ديگر تكذيب كردهاند، فريد وجدى او را همان ادريس نبى دانسته كه گويند: جَدّ حضرت نوح بود و نيز نقل شده كه «بَعل» نام بتى بود در بَعلبك، و این نام، از نام آن بت گرفته شده است و احتمال دارد كه بر اهل بعلبك مبعوث شده باشد. درباره اين پيامبر نيز، چيزهاى غير معقول نقل شده كه قرآن مجيد نامى از آنها نمىبرد و در نقل آنها، پاى كعب الاحبار و وهب بن مُنَبّهِ در ميان است در تفسير الميزان آنها را از تفسير الدرالمنثور نقل و ردّ مىكند و نيز مىگويد: در بعضى اخبار شيعه هست كه: اِلياس هميشه زنده است اما آنها اخبار ضعيفاند (الميزان ج 17 ص 166)
