بَأْس
«بأس» در لغت به معناى «شدت و قوت و قدرت» است و به مبارزه و جنگ نیز بأس گفته مى شود; و لذا بعضى از مفسران آن را به معناى وسائل جنگى اعم از دفاعى و تهاجمى تفسیر کرده اند. در روایتى از امیرمؤمنان على(علیه السلام)نقل شده که در تفسیر این آیه فرمود: یَعنِى السِّلاحَ وَ غَیْرَ ذلِکَ «منظور اسلحه و غیر آن است». روشن است این، از قبیل بیان مصداق است.
ریشه کلمه
- بئس (۷۳ بار)
قاموس قرآن
سختى. ناپسند. بؤس و بأساء نيز همان معنى را دارد (مفردات) ايضاً به معنى عذاب، خوف، قدرت، و سختى جنگ آمده است (اقرب الموارد)نا گفته نماند: جامع تمام معانى همان سختى و ناپسند است. عذاب، جنگ، خوف همه از مصاديق سختى و ناپسنداند [نساء:84] در اين آيه به نظر مىآيد كه مراد از بأس سختى و صلابت باشد يعنى خدا از حيث صلابت و عقوبت سختتر است [انعام:43] مراد از بأس در آيه قهراً عذاب است و آن از افراد سختى است كه معناى اصلى كلمه است [بقره:177] بأس را در آيه، شدت جنگ و جنگ معنى كردهاند و با اصل معنى كاملاً درست است. بائس در آيه [حج:28] كسى است كه به او سختى رسيده است بنابراين، فقير صفت بائس است، زيرا ممكن است، بائس غير فقير باشد [اعراف:165] يعنى عذاب شديد.
