الزخرف ٢٤
ترجمه
| الزخرف ٢٣ | آیه ٢٤ | الزخرف ٢٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أُرْسِلْتُم بِهِ»: همراه با آن فرستاده شده‌اید و برای تبلیغ آن برانگیخته شده‌اید.
تفسیر
- آيات ۱۵ - ۲۵ سوره زخرف
- ردّ و ابطال اين پندار مشركين كه خدا فرزند دارد و ملائكه دختران خدايند
- وجه اينكه ملائكه با عبارت ((عباد الرحمن )) توصيف شده اند
- احتجاج مشركين براى بت پرستى خود با خلط بين اراده تكوينى و تشريعى خداى تعالى
- مغالطه مشركين در خلط بين و اراده تشريعى خدا
- تقليد كوركورانه همواره مستند امم مشرك بوده است
نکات آیه
۱ - بازگو کردن فضیلت و برترى مکتب توحیدى بر آیین اجدادى مشرکان، روش تمامى پیامبران (قل أوَ لو جئتکم بأهدى ممّا وجدتم علیه ءاباءکم)
۲ - تمسک پیامبران به استدلال و خرد، در قبال سنت گرایى و آیین تقلیدى منکران (قل أوَ لو جئتکم بأهدى)
۳ - ملاک صحیح انتخاب دین و آیین، برخوردارى از هدایت برتر است; نه چیز دیگر. (قل أوَ لو جئتکم بأهدى)
۴ - التزام عملى تمامى پیامبران، به جدال احسن و رعایت عواطف و احساسات اجتماعى (قل أوَ لو جئتکم بأهدى ممّا وجدتم علیه ءاباءکم) از تعبیر «بأهدى ممّا وجدتم» این نکته استفاده مى شود که پیامبران، نمى خواستند عواطف مشرکان را جریحه دار کنند. بنابراین پسندیده ترین شیوه را در جدال و بحث (جدال احسن) برگزیده اند.
۵ - لزوم توجه مبلغان دینى، به احساسات عمومى و پرهیز از جریحه دار ساختن آن* (قل أوَ لو جئتکم بأهدى ممّا وجدتم علیه ءاباءکم)
۶ - علاقه شدید پیامبران الهى، نسبت به هدایت و رستگارى انسان ها (قل أوَ لو جئتکم بأهدى ممّا وجدتم علیه ءاباءکم) پیامبران، در برابر مخالفت هاى مؤکد قوم خویش (إنّا وجدنا ... إنّا على آثارهم) با لحنى نرم و ملایم آنان را به مسیر آیین توحید فرامى خواندند، از این مطلب، شیفتگى شدید آنان به هدایت انسان ها استفاده مى شود.
۷ - هدایت و رستگارى کامل، تنها در پرتو تعالیم وحى و پیامبران الهى است. (أوَ لو جئتکم بأهدى ممّا وجدتم)
۸ - اصرار و پافشارى مرفهان خوش گذران بر کفر، در برابر پیام ملاطفت آمیز و توحیدى پیامبران (قال مترفوها ... قل أوَ لو ... قالوا إنّا بما أرسلتم به کفرون)
۹ - عناصر قدرتمند و مرفّه، سردمداران انحراف و کفر در جوامع کافر و شرک پیشه (قال مترفوها ... قالوا إنّا بما أرسلتم به کفرون) از این که در جوامع شرک پیشه، تنها سخن مرفهان ذکر گردیده - با آن که اندیشه شرک مختص آنان نبوده است - مى توان استفاده کرد که آنان، نقش اصلى را در تعیین گرایش هاى جامعه داشته اند.
۱۰ - عنصر رفاه و استکبار، مایه انکار تمامى پیامبران و مقابله با همه ادیان الهى (قالوا إنّا بما أرسلتم به کفرون)
۱۱ - پیروى از سنت هاى جاهلى، عامل اصلى ایمان نیاوردن کافران و موضع گیرى در برابر پیامبران (إنّا وجدنا ءاباءنا على أمّة ... قالوا إنّا بما أرسلتم به کفرون)
۱۲ - محتواى پیام وحى، محور اصلى درگیرى مستکبران تاریخ در برابر پیامبران (قال مترفوها ... قالوا إنّا بما أرسلتم به کفرون) از این که مترفان در پاسخ دعوت انبیا، مخالفت خویش را با پیام آنان ابراز کردند، برداشت یاد شده استفاده مى شود.
۱۳ - اهتمام طبقه مرفه جوامع، به حفظ سنت هاى قومى و ابقاى باورهاى کهن (إلاّ قال مترفوها إنّا وجدنا ءاباءنا على أمّة ... إنّا بما أرسلتم به کفرون) برداشت یاد شده بدین احتمال است که ذکر «إنّا» و تکرار آن، اشاره به خصیصه مرفهان باشد که منافع آنان در حفظ باورهاى خرافى کهن و اندیشه شرک مى باشد و در نتیجه پایبندى ایشان را به آنها مى رساند.
موضوعات مرتبط
- استکبار: آثار استکبار ۱۰
- افکارعمومى: اهمیت افکارعمومى ۵
- انبیا: تاریخ انبیا ۱۲; روش تبلیغ انبیا ۱، ۲; سنتگرایى مکذبان انبیا ۲; سوءاستفاده از مهربانى انبیا ۸; عقلانیت موضعگیریهاى انبیا ۲; علایق انبیا ۶; مجادله انبیا ۴; مردم دارى انبیا ۶; مسؤولیت انبیا ۴; منشأ تکذیب انبیا ۱۰; منشأ مبارزه با انبیا ۱۲; موضعگیرى علیه انبیا ۱۱; نقش انبیا ۷; هدایتگرى انبیا ۶، ۷
- انسان: رستگارى انسان ها ۶; هدایت انسان ها ۶
- توحید: تبلیغ توحید ۱
- جامعه: جوامع کافر ۹; جوامع مشرک ۹
- جاهلیت: آثار پیروى از رسوم جاهلیت ۱۱
- دین: آسیب شناسى دینى ۱۰; ملاک انتخاب دین ۳
- رستگارى: عوامل رستگارى ۷
- رفاه: آثار رفاه ۱۰
- رهبران: رهبران کفر ۹; رهبران گمراهى ۹
- قدرتمندان: نقش قدرتمندان ۹
- کافران: موانع ایمان کافران ۱۱
- مبلغان: مسؤولیت مبلغان ۵
- مجادله: مجادله احسن ۴
- مرفهان: ارتجاع مرفهان ۱۳; اصرار بر کفر مرفهان ۸; تعصب قومى مرفهان ۱۳; لجاجت مرفهان ۸; نقش مرفهان ۹
- مستکبران: مبارزه مستکبران ۱۲
- وحى: نقش وحى ۷، ۱۲
- هدایت: اهمیت هدایت ۳; عوامل هدایت ۷
