جَيْبِک
ریشه کلمه
قاموس قرآن
قلب. سينه (قاموس) [نور:31] چارقدهاى خود را به سينه خويش بزنند در مجمع البان گويد: زنان مأمور شدند اطراف چارقدهاى خود را بر سينهها بيافكنند تا گردنشان پوشيده شود. گفتهاند: وقت نزول آيه زنان: اطراف چار قد و روسرى را جمع كرده به پشت سر مىانداختند و سينه هايشان آشكار مىشد. قاموس و اقرب الموارد معناى اوّلى جيب را قلب و سينه گفته است ولى از گفته مجمع البيان پيداست كه جيوب را به معنى گريبانها (يقه لباس) گرفته است فرموده: جيوب كنايه از سينههاست زيرا گريبانهاست كه روى سينهها را مىپوشاند. ولى اگر جيوب را سينهها معنى كنيم از لحاظ آيه و لغت اشكالى نخواهد داشت به نظر مىآيد گريبان لباس را به جهت روى سينه بودن جيب القميص گفتهاند به عكس آنكه طبرسى فرموده است. در نهج البلاغه در تعريف صحابه فرموده است «اِذا ذُكِرَ اللّهُ هَمَلَتْ اَعْيُنُهُمْ حَتّى تَبُلَّ جُيُئبَهُمْ» خطبه :95 آنگاه كه خدا ياد مىشد چشمهايشان اشك مىريخت كه سينهها يا گريبانهايشانتر مىگردند. [نمل:12] يعنى دستت را در سينه يا گريبانت كن تا سفيد بيرون آيد .
