قَبَس
«قَبَس» (بر وزن قفس) به معناى مختصرى از آتش است که از مجموعه اى جدا مى کنند، و با توجّه به این که معمولاً مشاهده آتش در بیابان ها نشان مى دهد که جمعیتى گرد آن جمع اند، و یا این که شعله اى را بر جاى بلندى روشن ساخته اند که کاروانیان در شب راه را گم نکنند و با توجّه به تعبیرات دیگر استفاده مى شود که موسى باهمسر و فرزند خود در شبى تاریک از بیابان عبور مى کرده، شبى سرد و ظلمانى، که راه را گم کرده بود.
ریشه کلمه
- قبس (۳ بار)
قاموس قرآن
(بروزن فرس) شعلهاى از آتش است كه از آتشى برداشته شود در قاموس گفته: «شُعلَةُ نار تقتبس من معظم النار» و نیز مصدر است به معنی اخذ شعله «قَبَسَ النَّارَ قَبْساً: اَخَذَها شُعْلَةً» طبرسى شعله آتش فرموده كه در سر نى يا چوب باشد اقتباس كه به معنى اخذ شعله است به طور استعاره به طلب علم و استفاده گفته مىشود «اَقْتَبَسَ الْعِلْمُ: اِسْتَفادَهُ». [طه:10]. من آتشى احساس كردم شايد از آن شعلهاى به شما آورم يا از آن راه يابم. [نمل:7]. «قَبَس» ظاهرا مصدر به معنى مفعول است و شهاب به معنى تكه آتش است يعنى تكه اخذ شده«تَصْطَلُون» يعنى تا گرم شويد. * [حديد:13]. روزى كه مردان و زنان منافق به اهل ايمان گويند مهلت دهيد تا از نور شما استفاده كنيم. شايد در «نور» راجع به آيه بيشتر توضيح داده شود.
