آل عمران ١٠١
ترجمه
آل عمران ١٠٠ | آیه ١٠١ | آل عمران ١٠٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یَعْتَصِمْ»: چنگ بزند. متوسّل گردد.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱ - گمراهى و کفر (ارتداد) مؤمنان، على رغم تلاوت آیات الهى بر آنان و حضور پیامبر (ص) در میانشان، مایه شگفتى است. (و کیف تکفرون و انتم تتلى علیکم ایات اللّه و فیکم رسوله) مراد از استفهام، تعجّب است.
۲ - قرآن و پیامبر (ص) (سنّت)، زمینه اى کامل براى پاسدارى از ایمان و عقیده (و کیف تکفرون و انتم تتلى علیکم ایات اللّه و فیکم رسوله)
۳ - قرآن و سنّت، وسیله هدایت انسانها (و کیف تکفرون و انتم تتلى علیکم ایات اللّه و فیکم رسوله)
۴ - سرزنش خلافکاران و مؤاخذه آنان باید همواره پس از اتمام حجّت باشد. (و کیف تکفرون و انتم تتلى علیکم ایات اللّه و فیکم رسوله) بنابراینکه استفهام براى توبیخ بوده و مراد از تلاوت آیات و وجود رسول، اتمام حجّت باشد.
۵ - تمسک به خدا و پیروى کامل از او، عامل حتمى هدایت آدمى به صراط مستقیم (و من یعتصم باللّه فقد هُدى الى صراط مستقیم) فعل ماضى «هُدى» با صیغه مجهول، دلالت بر تحقق حتمى هدایت در صورت اعتصام به خدا دارد.
۶ - تمسک به خدا و پیروى کامل از او، موجب نجات اهل ایمان از اغواهاى دشمنان در به کفر کشانیدن آنان است. (ان تطیعوا فریقاً ... و من یعتصم باللّه فقد هُدى الى صراط مستقیم)
۷ - پذیرش آیات الهى و تبعیّت از پیامبران، از مصادیق بارز اعتصام و پیروى کامل از خداوند (و انتم تتلى علیکم ایات اللّه و فیکم رسوله و من یعتصم باللّه) ظاهراً «و من یعتصم باللّه»، توضیح جمله «و انتم تتلى علیکم» است.
۸ - هدف و انگیزه از تلاوت آیات الهى (انزال قرآن) و ارسال پیامبران، هدایت انسانها به صراط مستقیم است. (و انتم تتلى علیکم ایات اللّه و فیکم رسوله و من یعتصم باللّه فقد هُدى الى صراط مستقیم)
روایات و احادیث
۹ - معصوم، پرهیزکننده از تمامى گناهان با استعانت از خداوند (و من یعتصم باللّه فقد هدى الى صراط مستقیم) امام صادق (ع): ... المعصوم هو الممتنع باللّه من جمیع محارم اللّه و قال اللّه تبارک و تعالى: «و من یعتصم باللّه فقد هدى الى صراط مستقیم».[۱]
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: ۷
- اتمام حجت: ۴
- اطاعت: آثار اطاعت ۵، ۶ ; اطاعت از انبیا ۷ ; اطاعت از خدا ۵، ۶، ۷
- استعانت: استعانت از خدا ۹
- اعتصام: اعتصام به خدا ۵، ۶، ۷، ۹
- انبیا: ۷ اهداف انبیا ۸
- ایمان: زمینه ایمان ۲ ; عوامل ایمان ۶
- دین: پاسدارى دین ۲ ; پذیرش دین ۷
- رستگارى: عوامل رستگارى ۶
- سنّت: نقش سنّت ۲، ۳
- صراط مستقیم: ۵، ۸
- عصمت: ارزش عصمت ۹
- قرآن: تلاوت قرآن ۱، ۸ ; نقش قرآن ۲، ۳
- کتب آسمانى: اهداف کتب آسمانى ۸
- گناه: اجتناب از گناه ۹
- گناهکاران: سرزنش گناهکاران ۴ ; کیفر گناهکاران ۴
- گمراهى: ۱
- مؤمنان: ۱ ارتداد مؤمنان ۱ ; گمراهى مؤمنان ۱
- محمّد (ص): ۱
- هدایت: عوامل هدایت ۳، ۵، ۸
منابع
- ↑ معانى الاخبار، ص ۱۳۲، ح ۲ ; تفسیر برهان، ج ۱، ص ۳۰۴، ح ۱.