تُخَالِطُوهُم
ریشه کلمه
قاموس قرآن
آميختن. راغب مىگويد: خلط آن است كه ميان اجزاء دو چيز يا بيشتر را جمع كنند اعّم از آنكه هر دو مايع باشند يا جامد يا يكى مايع و ديگرى جامد و آن از مزج اعّم است. اقرب الموارد مىگويد: مزج آميختى است كه جدا كردن آن ممكن نباشد مثل آميختن مايعات. و خلط اعّم از آن است. على هذا مزج اخصّ و خلط اعّم است ولى طبرسى در مجمع ذيل آيه 220 بقره مىگويد: مخالطه آميخته شدنى است كه جدا شدن آن ممكن نباشد. ناگفته نماند قول راغب و اقرب الموارد كه خلط را اعّم گفتهاند با استعمال قرآن بهتر مىسازد. [بقره:220] منظور از مخالطه چنان كه طبرسى گفته آميختن مال يتيم با مال خود است يعنى: تو را از يتامى مىپرسند بگو: اصلاح براى آنها (اصلاح اموال) خوب است و اگر اموال آنها را با اموال خود آميختند آنها برادران شمايند. مخالطه را معاشرت نيز گفتهاند. * [توبه:102] و ديگران كه به گناهان خويش اعتراف كرده عمل شايستهاى را با عمل بد ديگر آميختهاند. يعنى هم عمل صالح و هم عمل طالح انجام دادهاند. * [كهف:45] اختلاط به معنى امتزاج و آميخته شدن است، تا آب نباشد املاح زمين و گازهاى هوا قابل امتزاج نيست آب باران است كه آميخته با گازهاى مخصوص از هوا به زمين مىريزد و آنگاه املاح خاك را حلّ كرده و قابل تغذيه گياه مىكند. گمان مىكنم منظور از نبات در آيه موّادى است كه گياه را تشكيل مىدهند و آنها به واسطه بهم آميخته و ممتزج مىشوند و به صورت گياه در مىآيند. على هذا با «به» براى سببيّت است. ممكن است باء را براى تعديه گرفت يعنى گياه زمين با آب آميخته شد. * [ص:24] خطاء جمع خليط و آن به معناى رفيق و همساى و شريك است مراد از آن در آيه شريفه شركاء است كه مال خود را با مال شريك خود مىآميزند.
