البقرة ١٢٠

وَ لَنْ‌ تَرْضَى‌ عَنْکَ‌ الْيَهُودُ وَ لاَ النَّصَارَى‌ حَتَّى‌ تَتَّبِعَ‌ مِلَّتَهُمْ‌ قُلْ‌ إِنَ‌ هُدَى‌ اللَّهِ‌ هُوَ الْهُدَى‌ وَ لَئِنِ‌ اتَّبَعْتَ‌ أَهْوَاءَهُمْ‌ بَعْدَ الَّذِي‌ جَاءَکَ‌ مِنَ‌ الْعِلْمِ‌ مَا لَکَ‌ مِنَ‌ اللَّهِ‌ مِنْ‌ وَلِيٍ‌ وَ لاَ نَصِيرٍ

ترجمه

هرگز یهود و نصاری از تو راضی نخواهند شد، (تا به طور کامل، تسلیم خواسته‌های آنها شوی، و) از آیین (تحریف یافته) آنان، پیروی کنی. بگو: «هدایت، تنها هدایت الهی است!» و اگر از هوی و هوسهای آنان پیروی کنی، بعد از آنکه آگاه شده‌ای، هیچ سرپرست و یاوری از سوی خدا برای تو نخواهد بود.

و يهود و نصارا هرگز از تو راضى نخواهند شد مگر آن كه از آيين آنها پيروى كنى. بگو: بى‌ترديد هدايت واقعى همان هدايت خداست. و اگر پس از دانشى كه تو را حاصل شده از هوس‌هاى آنها پيروى كنى در برابر خدا هيچ سرپرست و ياورى نخواهى داشت

و هرگز يهوديان و ترسايان از تو راضى نمى‌شوند، مگر آنكه از كيش آنان پيروى كنى. بگو: «در حقيقت، تنها هدايت خداست كه هدايت [واقعى‌] است.» و چنانچه پس از آن علمى كه تو را حاصل شد، باز از هوسهاى آنان پيروى كنى، در برابر خدا سرور و ياورى نخواهى داشت.

هرگز یهود و نصاری از تو راضی نخواهند شد مگر آنکه پیروی از آیین آنها کنی. بگو: راهی که خدا بنماید به یقین راه حق تنها همان است؛ و البته اگر از میل و خواهش آنها پیروی کنی بعد از آنکه طریق حق را دریافتی، دیگر از سوی خدا یار و یاوری نخواهی داشت.

یهود و نصاری هرگز از تو راضی نمی شوند تا آنکه از آیینشان پیروی کنی. بگو: مسلماً هدایت خدا فقط هدایت [واقعی] است. و اگر پس از دانشی که [چون قرآن] برایت آمده از هوا و هوس های آنان پیروی کنی، از سوی خدا هیچ سرپرست و یاوری برای تو نخواهد بود.

يهودان و ترسايان از تو خشنود نمى‌شوند، تا به آيينشان گردن نهى. بگو: هدايت، هدايتى است كه از جانب خدا باشد. اگر از آن پس كه خدا تو را آگاه كرده است از خواسته آنها پيروى كنى، هيچ ياور و مددكارى از جانب او نخواهى داشت.

و یهودیان و مسیحیان هرگز از تو خشنود نخواهند شد مگر آنکه از آیین آنها پیروی کنی، بگو هدایت هدایت الهی است، و اگر پس از دانشی که بر تو [فرود] آمده است، از خواسته‌های آنان پیروی کنی، در برابر خداوند یار و یاوری نداری‌

جهودان و ترسايان هرگز از تو خشنود نخواهند شد تا آنكه از كيش آنان پيروى كنى. بگو: رهنمونى [راستين‌] همان رهنمونىِ خداست. و اگر پس از دانشى كه سوى تو آمده از خواهشها و هوسهاشان پيروى كنى در برابر خدا هيچ دوست كارساز و ياورى نخواهى داشت.

یهودیان و مسیحیان هرگز از تو خوشنود نخواهند شد، مگر این که از آئین (تحریف شده و خواستهای نادرست) ایشان پیروی کنی. بگو: تنها هدایت الهی هدایت است. و اگر از خواستها و آرزوهای ایشان پیروی کنی، بعد از آن که علم و آگاهی یافته‌ای (و با دریافت وحی الهی، یقین و اطمینان به تو دست داده است)، هیچ سرپرست و یاوری از جانب خدا برای تو نخواهد بود (و خدا تو را کمک و یاری نخواهد کرد).

و هرگز یهودیان و نصرانیان از تو راضی نمی‌شوند، تا آنکه از کیش آنان پیروی کنی. بگو: «در حقیقت، هدایت، تنها، هدایتِ خداست.‌» و اگر بی‌گمان پس از آن علم (وحیانی) که تو را حاصل آمد، از هوس‌های آنان پیروی کنی، از خدا برای تو هیچ سرپرست و هیچ یاوری نیست.

و هرگز راضی نشوند از تو جهودان و نه ترسایان تا پیروی کنی آیین آنان را بگو همانا هدایت خدا است هدایت و اگر پیروی کنی هوسهای آنان را پس از آنچه بیامدت از دانش نباشدت از خدا دوست و نه یاوری‌

البقرة ١١٩	آیه ١٢٠	البقرة ١٢١
سوره : سوره البقرة نزول : ٥ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مِلَّة‌َ»: دین. «هُدَی»: هدایت. رهنمود. «مَالَکَ مِنَ اللهِ»: از سوی خدا برای تو نیست. «وَلِیٍّ»: یاور. مددکار. در اینجا هر چند مخاطب مفرد و شخص رسول است، ولی در اصل خطاب متوجّه امّت محمّدی در هر عصر و زمانی است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

لَکُمْ‌ دِينُکُمْ‌ وَ لِيَ‌ دِينِ‌ (۰)

تفسیر

• آيات ۱۲۰ ۱۲۳ بقره
• اصول ريشه دار از برهانى عقلى در رد يهود و نصارى ، در يك آيه
• بحث روايتى (درباره تلاوت قرآن )

• آيه ۱۲۰ - ۱۲۱
• آيه و ترجمه
• شان نزول :
• تفسير:
• جلب رضايت اين گروه ممكن نيست
• نكته ها
• نكته : ۱- سؤ ال درباره جمله
• نكته : ۲ جلب رضايت دشمن ، حسابى دارد
• نكته : ۳ هدايت تنها هدايت الهى است
• نكته : ۴ حق تلاوت چيست ؟

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - پیامبر(ص) به امید اسلام آوردن یهود و نصارا، در پى جلب رضایت و خشنودى آنان بود. (و لن ترضى عنک الیهود و لاالنصرى) بدیهى است که اهتمام پیامبر(ص) براى جلب خشنودى یهود و نصارا براى دستیابى به منافع شخصى و مانند آن نبود; بلکه در جهت ایفاى وظیفه، یعنى، گرایش دادن آنان به اسلام بوده است و لذا قید «به امید اسلام آوردن» در برداشت آورده شد.

۲ - تلاش پى گیر پیامبر(ص) براى گرایش دادن یهود و نصارا به اسلام (و لن ترضى عنک الیهود و لاالنصرى)

۳ - یهودیان و نصرانیان عصر بعثت، مردمانى هدایت ناپذیر بودند. (و لن ترضى عنک الیهود و لاالنصرى)

۴ - خشنودى و رضایت یهود از پیامبر(ص)، در گرو پیروى او از آیین یهودیت بود. (و لن ترضى عنک الیهود ... حتى تتبع ملتهم) «ملة» به معناى دین و آیین است.

۵ - هیچ امرى جز تبعیت پیامبر(ص) از آیین نصرانیت، تأمین کننده رضایت نصارا از آن حضرت نبود. (و لن ترضى عنک الیهود و لاالنصرى حتى تتبع ملتهم)

۶ - توافقهاى سطحى با یهود و نصارا، در گرایش آنان به اسلام مؤثر نیست. (و لن ترضى عنک الیهود و لاالنصرى حتى تتبع ملتهم)

۷ - تعصب بى منطق یهود و نصارا در دفاع از آیین خویش و مقاومت در برابر اسلام (و لن ترضى عنک الیهود و لاالنصرى حتى تتبع ملتهم ... و لئن اتبعت أهواءهم )

۸ - هدایتهاى الهى، هدایتى کامل و خالص از هر شائبه ضلالت و پیامدهاى ناهنجار (إن هدى اللّه هو الهدى) «ال» در «الهدى» براى استغراق صفات است و «هو» در جمله فوق، ضمیر فصل و حاکى از حصر مى باشد. بنابراین «إن هدى اللّه هو الهدى»; یعنى، تنها، هدایت خدا، هدایتى کامل است.

۹ - اسلام و قرآن، برنامه هدایتى خداوند براى انسانهاست. (إن هدى اللّه هو الهدى) مصداق مورد نظر براى «هدى اللّه» چنانچه مفسّران گفته اند، قرآن و اسلام است.

۱۰ - آیین موجود در میان یهود و نصارا، آیینى است تشکیل یافته از آرا و افکارِ برخاسته از هواهاى نفسانى. (و لئن اتبعت أهواءهم) مراد از «أهواءهم» به قرینه «حتى تتبع ملتهم» دین و آیین یهود و نصاراست. تعبیر کردن از آیین آنان به «أهواء» (خواهشهاى نفسانى)، بیانگر این است که: آنچه یهود و نصارا به عنوان دین مطرح مى کردند افکار و اندیشه هاى برخاسته از هواهاى نفسانى آنان بوده است.

۱۱ - یهود و نصارا، آیین الهى خویش را با آرایى برخاسته از هواهاى نفسانى، به انحراف کشانده بودند. (و لئن اتبعت أهواءهم) بدیهى است که آیین یهودیت و نصرانیت، ریشه الهى و آسمانى دارد. بنابراین تعبیر کردن از آیین آنان به هواهاى نفسانى، مى رساند که: یهودیان و نصرانیان با نفوذ دادن آرا و هواهاى خویش در معارف و احکام دین، وجهه الهى آن را از میان برده بودند.

۱۲ - خداوند، پیامبر(ص) را از پیروى آیین یهود و نصارا بر حذر داشت. (و لئن اتبعت أهواءهم ... مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

۱۳ - آیین تحریف شده یهودیت و نصرانیت، آیینى جاهلانه و ناتوان از هدایت انسانهاست. (ان هدى اللّه هو الهدى و لئن اتبعت أهواءهم بعد الذى جاءک من العلم) حصرى که از «إن هدى اللّه ...» به دست مى آید، ناظر به آیین یهود و نصاراست; یعنى، آیین تحریف شده آنان، هدایت آفرین نیست. تعبیر کردن از آیین اسلام به «علم» اشاره به این معنا دارد که: آیین یهود و نصارا بر پایه علم نیست.

۱۴ - معارف و قوانینى شایسته و بایسته پذیرش و پیروى است که از هواهاى نفسانى پیراسته و بر پایه علم بنا شده باشد. (و لئن اتبعت أهواءهم بعد الذى جاءک من العلم مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

۱۵ - پیامبر(ص) همواره بر خوردار از حمایت و یارى خداوند بود. (و لئن اتبعت ... مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

۱۶ - خداوند، پیامبر(ص) را در صورت تبعیت از آیین یهود و نصارا، به محروم کردنش از پشتیبانى و یارى خود تهدید کرد. (و لئن اتبعت أهواءهم ... مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر) در برداشت فوق «من اللّه» متعلق به محذوف و حال براى ولىّ و نصیر گرفته شده است. بر این مبنا جمله «مالک ...» چنین معنا مى شود: براى تو از جانب خداوند هیچ پشتیبان و یاورى نخواهد بود; یعنى، امدادهاى خداوند به تو نمى رسد.

۱۷ - خداوند، پیامبر(ص) را در صورت پیروى کردن از آیین یهود و نصارا، به عقوبتهایى از جانب خود تهدید کرد. (لئن اتبعت أهواءهم ... مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر) برداشت فوق مبتنى بر این است که «من اللّه» متعلق به «ولىّ» و «نصیر» باشد. بر این مبنا «ولىّ» و «نصیر» متضمن معناى «منع» است و جمله «مالک ...» چنین معنا مى شود: براى تو پشتیبان و یاورى که تو را از خدا (از عذاب خدا) باز دارد وجود نخواهد داشت.

۱۸ - پیروى از آرا و قوانین مبتنى بر هواهاى نفسانى، با وجود قوانین الهى، موجب محروم شدن از ولایت و یارى خداوند است. (لئن اتبعت أهواءهم بعد الذى جاءک من العلم مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

۱۹ - هیچ پشتیبان و یاورى نیست که بتواند مستحقان عذاب الهى را از گرفتار شدن به عقوبت رهایى بخشد. (مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

۲۰ - پیروى از آرا و قوانین برخاسته از هواهاى نفسانى، با وجود قوانین الهى، موجب گرفتار شدن به عقوبتهایى از جانب خداست. (لئن اتبعت أهواءهم بعد الذى جاءک من العلم مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

۲۱ - مخالفت آگاهانه با هدایتهاى الهى، انحراف و گناهى بزرگ و نابخشودنى است. (و لئن اتبعت أهواءهم بعد الذى جاءک من العلم مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

۲۲ - ادیان الهى، در خطر آمیخته شدن به افکار و اندیشه هاى برخاسته از هواهاى نفسانى (لئن اتبعت أهواءهم)

۲۳ - لزوم حفظ و حراست دین از نفوذ آرا و افکار برخاسته از هواهاى نفسانى (لئن اتبعت أهواءهم ... مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

۲۴ - رهبران دینى در خطر پیروى از تمایلات نفسانى گروههاى مختلف اجتماعى (و لئن اتبعت أهواءهم ... مالک من اللّه من ولىّ و لانصیر)

موضوعات مرتبط

• ادیان: خطر انحراف در ادیان ۲۲
• اسلام: نقش اسلام ۹; هدایتگرى اسلام ۹
• انحراف: موارد انحراف ۲۱
• خدا: تهدیدهاى خدا ۱۶، ۱۷; کیفرهاى خدا ۲۰; مخالفت با هدایتهاى خدا ۲۱; نصرت خدا ۱۵; نواهى خدا ۱۲; ویژگیهاى هدایت خدا ۸; هدایت خدا ۹
• دین: آسیب شناسى دین ۲۲; اهمیّت پاسدارى از دین ۲۳; ملاکهاى دین مقبول ۱۴
• رهبران دینى: رهبران دینى و تمایلات مردم ۲۴; هشدار به رهبران دینى ۲۴
• عذاب: اهل عذاب ۱۹; نجات از عذاب ۱۹
• علم: آثار علم ۲۱
• قانون: تبعیت از قوانین غیر دینى ۱۸، ۲۰
• قرآن: نقش قرآن ۹; هدایتگرى قرآن ۹
• کیفر: موجبات کیفر ۲۰
• گروههاى اجتماعى: گروههاى اجتماعى و رهبران دینى ۲۴
• گناهان کبیره: ۲۱
• محمّد(ص): تلاشهاى تبلیغى محمّد(ص) ۲; حمایت از محمّد(ص) ۱۵; محمّد(ص) و اسلام مسیحیان ۱، ۲; محمّد(ص) و اسلام یهود ۱، ۲; محمّد(ص) و مسیحیت ۵، ۱۲; محمّد(ص) ویهودیت ۴، ۱۲; مسؤولیت محمّد(ص) ۱۲; هشدار به محمّد(ص) ۱۲، ۱۶، ۱۷
• مسیحیان: اسلام مسیحیان ۶; بى منطقى مسیحیان ۷; تعصب مسیحیان ۷; جلب رضایت مسیحیان ۱; شرایط رضایت مسیحیان از محمّد(ص) ۵; مسیحیان صدر اسلام ۳; معاهده با مسیحیان ۶; مسیحیان و اسلام ۶; مسیحیان هدایت ناپذیر ۳; هواپرستى مسیحیان ۱۱
• مسیحیت: آثار تبعیت از مسیحیت ۱۶; انحراف مسیحیت ۱۱; تبعیت از مسیحیت ۵، ۱۲; تحریف مسیحیت ۱۰، ۱۱، ۱۳; ضعف مسیحیت ۱۳; کیفر تبعیت از مسیحیت ۱۷; منشأ مسیحیت ۱۰
• نصرت: محرومیت از نصرت خدا ۱۶، ۱۸
• ولایت: محرومیت از ولایت خدا ۱۸
• هواپرستى: آثار هواپرستى ۱۰
• یهود: اسلام یهود ۶; بى منطقى یهود ۷; تعصب یهود ۷; جلب رضایت یهود ۱; شرایط رضایت یهود از محمّد(ص) ۴; معاهده با یهود ۶; هواپرستى یهود ۱۱; یهود صدر اسلام ۳; یهود و اسلام ۶; یهود هدایت ناپذیر ۳;
• یهودیت: آثار تبعیت از یهودیت ۱۶; انحراف یهودیت ۱۱; تبعیت از یهودیت ۴، ۱۲; تحریف یهودیت ۱۰، ۱۱، ۱۳; ضعف یهودیت ۱۳; کیفر تبعیت از یهودیت ۱۷; منشأ یهودیت ۱۰