الْمَوْءُودَة
«مَوْؤُدَة» از مادّه «وأْد» (بر وزن وعد) به معناى دخترى است که زنده در زیر خاک دفن شده. بعضى گفته اند، ریشه آن، به معناى ثقل و سنگینى است، و چون این دختران را در گور دفن مى کردند و خاک به روى آنها مى ریختند، این تعبیر درباره آنها به کار رفته است.
در بعضى از روایات در تفسیر این آیه توسعه داده شده، تا آنجا که شامل هر گونه قطع رحم، و یا قطع مودّت اهل بیت(علیهم السلام)مى شود.
ریشه کلمه
- وئد (۱ بار)
قاموس قرآن
[تكوير:8-9]. وأد به معنى زنده بگور كردن است در قاموس مىگويد:«وَادَ بَنْتَهُ» يعنى دخترش را زنده بگور كرد. مَوْؤُدَة و وَئيدة دختر زنده بگور شده است يعنى: آنگاه كه دختر زنده بگور شده سوال شود كه بچه گناهى كشته شده است. فرزدق شاعر در باره خانواده خويش گويد: وَ مِنّا الذَّى مَنَعَ الْوائِداتِ فَاَحْيَا الْوَئيدَ فَلَمْ توُئَد يعنى: از ماست آنكه زنده بگور شدهها را از زنده بگور شدن منع كرد وآن رااز زنده كرد پس زنده بگور نشد. اشاره به جد خويش است كه دختران عرب را مىخريد و نميگذاشت زنده بگور شوند. ناگفته نماند: بعضى از عربها فرزندان خويش را از ترس گرسنگى مىكشتند چنانكه در «ملق» گفته شد و بعضى وجود دختر را عار دانسته و او را زنده بگور مىكردند در اقرب الموارد گفته: قبيله كنده اين كار را مىكردند و اينكه در مجمع فرموده: عرب از ترس گرسنگى دختران را زنده بگور مىكردند ظاهرا درست نباشد زيرا كشتن فرزندان در صورت خوف از فقر منحصرا به دختران نبوده است و آنچه در آيه فوق آمده فقط راجع به دختران است كه در آيه ديگر فرموده: [نحل:58-59]. در مجمع از قتاده نقل كرده: عاصم بن قيس تميمى پيش رسول خدا «صلى الله عليه واله» آمد گفت:من در جاهليت هشت دختر زنده بگور كردهام. فرمود بعوض هريك بندهاى آزاد كن. گفت: من شتران دارم. فرموده به عوض هر دختر يك شتر به هر كه خواهى هديه كن. ايضا در مجمع از ابن عباس نقل كرده: زن بهنگام ولادت گودالى مىكند و در سرآن مى نشست اگر دختر مىزاييد در همان گودال دفنش مى كرد و اگر نوزاد پسر بود او را نگاه مىداشت. ناگفته نماند: اين كار شوم عادت همه قبائل عرب نبود.
