الْقُرَى
«قُرى» جمع «قَرْیه» به معناى هرگونه آبادى و شهر است، اعم از شهرهاى بزرگ و کوچک یا روستاها، و شواهد زیادى نیز در قرآن بر این معنا وجود دارد.
«امّ القرى» که یکى از نام هاى «مکّه» است از دو واژه ترکیب یافته «اُمّ» که در اصل به معناى «اساس و ابتداء و آغاز» هر چیزى است، و مادر را هم به همین جهت «امّ» مى گویند که اساس و اصل فرزندان است.
«قَرْیَه» در اصل از مادّه «قَرْى» (بر وزن نهى) به معناى «جمع شدن» آمده، و چون قریه مرکز اجتماع افراد بشر است، این نام بر آن اطلاق شده است.
از اینجا روشن مى شود که: «قریه» تنها به معناى «روستا» نیست، بلکه هر گونه آبادى و مرکز اجتماع انسان ها اعم از روستا و شهر را شامل مى شود، و در بسیارى از آیات قرآن نیز این کلمه به «شهر» یا «هر گونه آبادى» اعم از شهر و روستا اطلاق شده است، در مقابل «بدو» که به بیابان اطلاق مى شود.
بر این اساس «قریه» در اصل، نام براى محلى است که مردم در آن جمع مى شوند، و گاهى به خود انسانها نیز «قریه» گفته مى شود، بنابراین مفهوم گسترده اى دارد که هم شهرها را شامل مى گردد و هم روستاها را، هر چند در زبان فارسى معمولى، تنها به روستا اطلاق مى شود، ولى در لغت عرب و در قرآن مجید، کراراً به شهرهاى مهم و عمده مانند «مصر» و «مکّه» و امثال آن، اطلاق شده است.
منظور از «قَرْیَة» در سوره «عنکبوت» همان شهر «سدوم» و شهرها و آبادى هاى اطراف آنها است، که قوم لوط در آن مى زیستند و بعضى، تعداد جمعیت آنها را هفتصد هزار نفر شمرده اند.
ریشه کلمه
- قرى (۵۷ بار)
