الأحقاف ٢
ترجمه
الأحقاف ١ | آیه ٢ | الأحقاف ٣ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«تَنزِیلُ الْکِتَابِ ...»: (نگا: زمر / غافر / جاثیه / .
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۴، سوره احقاف
- غرض و مفاد كلى سوره مباركه احقاف
- احتجاج عليه پرستش بت ها و معبودهاى زمينى
- معناى واژه ((اثاره )) و مفاد آيه با توجه به معناى آن
- احتجاج عليه مشركين كه قرآن را افتراء به خدا دانسته رسالت پيامبر (ص ) را منكرشدند
- معنا و مفاد آيه : ((قل ما كنت بدعا من الرسل و ما ادرى مايفعل بى و لا بكم ))
- نفى علم غيب از پيامبر (ص ) در جمله ((و ما ادرى ...)) از جهت بشر بودن او است و بااثبات علم غيب براى آن حضرت از طريق وحى منافات ندارد
- عدم منافات نفى علم غيب از پيامبر در اين آيه با عالم بر غيب بودن ايشان به وسيله وحىالهى
- (درباره عالم بودن پيامبر (ص ) و ائمه (ع ) به غيب ، و اثر و رابطه آن با زندگى ورفتار ايشان )
- بيان اينكه علم غيب اثرى در جريان حوادث خارجى ندارد
- على ملازم با اراده موافق است كه تواءم با التزام قلب نسبت به آن باشد
- مقصود از ((شاهد من بنى اسرائيل )) در آيه :((قل اراءيتم ان كان من عند الله و كفرتم ...))
- وجوه مختلف در معناى آيه : ((و قال الذين كفروا للذين امنوا لو كان خيرا ما سبقونا اليه...))
- رواياتى درباره مراد از ((اثارة من علم )) و راجع بهنزول آيه : ((ام يقولون افتريه ...))
- روايتى در ذيل جمله : ((و ما ادرى ما يفعل بى ولابكم )) و اشكالات آن
- روايتى درباره نزول آيه : ((و شهد شاهد من بنىاسرائيل ...))
نکات آیه
۱- قرآن، فرستاده شده از جانب خداوند عزیز و حکیم (تنزیل الکتب من اللّه العزیز الحکیم)
۲- «الکتاب»، از نام هاى قرآن (تنزیل الکتب من اللّه)
۳- قرآن، داراى عنوان «کتاب» و به صورت تدوین شده در عصر بعثت (تنزیل الکتب من اللّه) قرآن، خود عنوان کتاب را بر آیات نازل شده منطبق ساخته است. از این نکته و با توجه به مکّى بودن آیات، استفاده مى شود که آیات قرآن، از آغاز نزول داراى عنوان کتاب بوده و مدوّن و مکتوب مى شده است.
۴- ناتوانى بشر از ارائه کتاب، برنامه و معارفى فراتر از قرآن (تنزیل الکتب من اللّه العزیز) از ارتباط میان «تنزیل الکتاب» با وصف «العزیز» نوعى تحدى استفاده مى شود طرح عزت و شکست ناپذیرى خداوند در زمینه نزول قرآن در ابعاد مختلفى تصویر مى شود و از جمله در بعد محتوایى و لفظى آن.
۵- معارف والاى قرآن، نمود قدرت خداوند و نزول آن در سطح فهم و درک بشر، نشانگر حکمت او است.* (تنزیل الکتب من اللّه العزیز الحکیم) «تنزیل» مى تواند اشاره به تنزّل یافتن معارف بلند وحى، در مرتبه فهم بشر باشد و نه تنزّل فیزیکى و مکانى. از ارتباط «تنزیل الکتاب» با «العزیز الحکیم» ممکن است استفاده شود که اصل محتواى کتاب، دلیل عزت خداوند و تنزّل آن دلیل حکمت او است.
۶- محتواى قرآن، حقایقى استوار و ابطال ناپذیر (تنزیل الکتب من اللّه العزیز الحکیم) نسبت دادن تنزیل قرآن به خداوند عزیز و حکیم، مى تواند اشاره به این نکته داشته باشد که قرآن نیز، همچون نازل کننده آن عزیز و شکست ناپذیر است.
۷- عزّت و حکمت الهى، متجلى در قرآن و مضامین عالى آن (تنزیل الکتب من اللّه العزیز الحکیم) ارتباط «تنزیل الکتاب» با وصف «العزیز الحکیم»، گویاى برداشت یاد شده است.
۸- برنامه ها و پیام هاى قرآن، حکیمانه و منطبق با واقعیت هاى هستى است. (تنزیل الکتب من اللّه العزیز الحکیم) توصیف خداوند به حکمت - در پى سخن گفتن از نزول قرآن - مى تواند ناظر به مطلب بالا باشد.
۹- خداوند، «عزیز» (پیروزمند شکست ناپذیر) و «حکیم» (بسیار کاردان) است. (اللّه العزیز الحکیم)
۱۰- توجه به عزّت و شکست ناپذیرى خداوند، مقتضى خصومت نورزیدن در برابر قرآن و قوانین آن * (تنزیل الکتب من اللّه العزیز الحکیم) تذکر خداوند به مردم، درباره عزت و پیروزمندى خود، مى تواند از آن جهت باشد که آنان را هشدار دهد تا مبادا در برابر کتاب و قوانین او، به ستیز برخیزند; زیرا کارى از پیش نخواهند برد.
۱۱- توجه به حکمت و کاردانى خداوند، مستلزم خضوع انسان در برابر قوانین حکیمانه و خدشه ناپذیر وى * (تنزیل الکتب من اللّه ... الحکیم) تذکر خداوند به وصف «الحکیم»، مى تواند یاد آور انسان ها باشد که قرآن - به عنوان مجموعه قوانین - از جانب کسى نازل شده که حکیم و کاردان است و نقصى در برنامه او نیست، تا کسى مجاز به تخلف گردد.
۱۲- عزّت و قدرت شکست ناپذیر خداوند، آمیخته با حکمت و کاردانى او (العزیز الحکیم) از کنار هم آمدن وصف «عزیز» و «حکیم»، مطلب یاد شده قابل برداشت است.
موضوعات مرتبط
- الکتاب :۲
- اسماء و صفات: حکیم ۹; عزیز ۹
- انسان: عجز انسان ۴
- خدا: حکمت خدا ۱۲; نشانه هاى حکمت خدا ۷; نشانه هاى عزت خدا ۷; نشانه هاى قدرت خدا ۵; ویژگیهاى عزت خدا ۱۲
- خضوع: زمینه خضوع ۱۱
- ذکر: آثار ذکر خدا ۱۱; آثار ذکر عزت خدا ۱۰
- قرآن: اتقان قرآن ۶; اهمیت قرآن ۴; بى نظیرى قرآن ۴; تاریخ قرآن ۳; حکمت قرآن ۸; سهولت فهم قرآن ۵; عظمت قرآن ۵، ۷; فضیلت قرآن ۸; کتابت قرآن ۳; منشأ نزول قرآن ۱; موانع دشمنى با قرآن ۱۰; نامهاى قرآن ۲، ۳; نشانه هاى حکمت قرآن ۵; وحیانیت قرآن ۱; ویژگیهاى قرآن ۶; هماهنگى قرآن با آفرینش ۸