الأنعام ٣٠
ترجمه
| الأنعام ٢٩ | آیه ٣٠ | الأنعام ٣١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«عَلَی رَبِّهِمْ»: در پیشگاه دادگاه پروردگارشان. مضاف محذوف است و تقدیر چنین است: عَلَی قَضآءِ وَ جَزآءِ رَبِّهِمْ. «بَلَی»: (نگا: بقره / ). «بِمَا»: به سبب. در عوض. در مقابل. به همان چیزی که. واژه (ما) می‌تواند مصدریّه یا موصول باشد، ولی مصدریّه بهتر است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۲ - ۲۱، سوره انعام
- توضيح اينكه افترا زننده بر خداى عزوجل و تكذيب كننده آيات او از هر ظالمى ظالم تراست .
- قول به جواز شفاعت پيغمبر (ص ) و ائمة معصومين (ع ) و اولياء الله شرك نيست .
- معناى (( فلاح )) .
- توضيح اينكه : ظالمان (( فلاح )) نمى يابند و به آرزوها و اهداف خود نمى رسند (انهلا يفلح الظالمون ).
- بيان اينكه مشركين در قيامت آلهه دروغين خود را نمى يابند.
- سرّ دروغگويى كفار در روز قيامت .
- مواجه شدن با آتش و هول روز قيامت كفار را به تمناى رجوع به دنيا وادار مى كند نه ظهور حق .
- وجوه نه گانه اى كه درباره (( بل بدالهم من الله ... )) گفته شده است .
- دروغ گفتن كفار، در آرزوى رجوع به دنيا و عدم تكذيب آيات خدا.
- روايات و شواهدى در مورد ايمان جناب ابوطالب .
- دو روايت در مورد عالم ذر، در ذيل جمله : (( و لو ردوا العادوا لما عنه ... )) .
نکات آیه
۱- آوردن ذلتبار منکران به پیشگاه پروردگار در قیامت، صحنه اى عجیب و دهشتزا (و لو ترى إذ وقفوا على ربهم)
۲- گفتگوى مستقیم خداوند با کافران در قیامت (قال الیس هذا بالحق قالوا بلى و ربنا)
۳- خداوند در قیامت از منکران معاد بازخواست مى کند. (و قالوا إن هى إلا حیاتنا الدنیا و ما نحن بمبعوثین. و لو ترى إذ ... ألیس هذا بالحق)
۴- منکران معاد در قیامت به حقانیت رستاخیز با سوگند اقرار مى کنند. (و لو ترى إذ وقفوا على ربهم قال ألیس هذا بالحق قالوا بلى و ربنا)
۵- ترسیم صحنه هاى قیامت، از شیوه هاى قرآن در تربیت و هدایت است. (و لو ترى إذ وقفوا على ربهم قال ألیس هذا بالحق قالوا بلى و ربنا) تکرار جمله «لوترى» و همچنین بیان ویژگیهاى قیامت در آیات متعدد گویاى نکته فوق است.
۶- خداوند تسلى بخش پیامبر (ص) در برابر کارشکنیها و مخالفتهاى مشرکان و منکران معاد (و قالوا إن هى إلا حیاتنا الدنیا ... و لو ترى إذ وقفوا على ربهم قال ألیس هذا بالحق) مخاطب مستقیم فعل «ترى»، پیامبر (ص) است، و این گونه خطا متضمن نوعى تسلیت و دلجویى از آن حضرت در برابر انکارها و مخالفتهاى کافران است.
۷- محاکمه و مجازات منکران معاد، جلوه اى از ربوبیت خداوند است. (و لو ترى إذ وقفوا على ربهم ... قالوا بلى و ربنا قال فذوقوا العذاب)
۸- مؤاخذه کافران به توحید، نبوت و معاد در مواقف قیامت (و یوم نحشر هم جمعیاً ... و لو ترى إذ وقفوا على ربهم قال ألیس هذا بالحق) «أین شرکاؤکم» (در آیه ۲۲) مؤاخذه درباره توحید، «لاتکذب بآیات ربنا» (در آیه ۲۷) مؤاخذه درباره نبوت، «ألیس هذا بالحق» (در آیه ۳۰) مؤاخذه درباره قیامت است.
۹- عذاب قیامت، پیامد مداومت در کفر و انکار معاد در دنیاست. (فذوقوا العذاب بما کنتم تکفرون)
۱۰- عذاب منکران معاد (کافران) به فرمان مستقیم خداوند در قیامت صورت مى گیرد. (قال فذوقوا العذاب بما کنتم تکفرون)
۱۱- کافران در قیامت براى اثبات گفته هاى خویش مکرر سوگند مى خورند. (و اللّه ربنا ما کنا مشرکین ... قالوا بلى و ربنا)
۱۲- انکار معاد کفرورزى است. (ألیس هذا بالحق قالوا بلى و ربنا قال فذوقوا العذاب بما کنتم تکفرون)
موضوعات مرتبط
- اقرار: به معاد ۴
- تربیت: روش تربیت ۵
- خدا: اوامر اخروى خدا ۱۰; تکلّم خدا در قیامت ۲; حسابرسى خدا ۳; مظاهر ربوبیت خدا ۷
- عذاب: موجبات عذاب اخروى ۹
- قیامت: آثار ترسیم قیامت ۵; حقّانیت قیامت ۴; سوگند در قیامت ۱۱; مؤاخذه در قیامت ۳، ۸; مواقف قیامت ۸
- کافران: تکلم خدا با کافران ۲; سوگند کافران ۱۱; عذاب اخروى کافران ۱۰; کافران در قیامت ۱۱; محاکمه اخروى کافران ۸
- کفر: آثار کفر ۹; کفر به توحید ۸; کفر به معاد ۸; کفر به نبوّت ۸; موارد کفر ۱۲
- محمّد (ص): دلدارى به محمّد (ص) ۶; مخالفان محمّد (ص) ۶
- مشرکان: مخالفت مشرکان با محمّد (ص) ۶
- معاد: آثار تکذیب معاد ۹; اقرار مکذّبان معاد ۴; ذلّت مکذّبان معاد ۱; سوگند مکذّبان معاد ۴; عذاب مکذّبان معاد ۱۰; کفر تکذیب معاد ۱۲; کیفر مکذّبان معاد ۷; محاکمه مکذّبان معاد ۳، ۷; مکذّبان معاد در قیامت ۱، ۴; مکذّبان معاد و محمّد (ص) ۶
- هدایت: روش هدایت ۵
