آل عمران ٣٥

از الکتاب
کپی متن آیه
إِذْ قَالَتِ‌ امْرَأَةُ عِمْرَانَ‌ رَبِ‌ إِنِّي‌ نَذَرْتُ‌ لَکَ‌ مَا فِي‌ بَطْنِي‌ مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ‌ مِنِّي‌ إِنَّکَ‌ أَنْتَ‌ السَّمِيعُ‌ الْعَلِيمُ‌

ترجمه

(به یاد آورید) هنگامی را که همسرِ «عمران» گفت: «خداوندا! آنچه را در رحم دارم، برای تو نذر کردم، که «محرَّر» (و آزاد، برای خدمت خانه تو) باشد. از من بپذیر، که تو شنوا و دانایی!

ترتیل:
ترجمه:
آل عمران ٣٤ آیه ٣٥ آل عمران ٣٦
سوره : سوره آل عمران
نزول : ٢ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٨
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مُحَرَّراً»: آزاد از کار و بار دنیا، و مختصّ عبادت تو و خدمت بیت‌المقدّس. حال (ما) است.


تفسیر


نکات آیه

۱ - همسر عمران، فرزندى را که در شکم داشت، براى خداوند نذر کرد و از هر خدمتى به خود آزاد ساخت. (اذ قالت امرات عمران ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى محرّراً)

۲ - مشروعیّت نذر بر خدمتکارى فرزند در راه خداوند در شرایع پیشین (ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى محرّراً)

۳ - تحقق یافتن نذر، با گفتن جمله: ربّ انّى نذرت لک ... (ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى محرّراً)

۴ - خدمت فرزند به مادر، حق طبیعى مادر، و قابل گذشت از سوى او (ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى)

۵ - ولایت همسر عمران بر فرزند خویش (ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى)

۶ - ولایت مادر نسبت به فرزند، در ادیان گذشته* (ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى)

۷ - خلوص نیّت همسر عمران، در نذر فرزندش براى خدمت در راه خدا (ربّ انّى نذرت لک) «لک»، بیانگر خلوص نیّت است.

۸ - نذر مخلصانه همسر عمران، زمینه برگزیدن آل عمران براى نبوّت از سوى خداوند (انّ اللّه اصطفى ... ال عمران ... اذ قالت امرات عمران ربّ انّى نذرت لک) «اذ» متعلّق به «اصطفى» است; یعنى آنگاه خداوند آل عمران را برگزید که همسر عمران، نذرى مخلصانه کرد. و اخلاص، از «لک» استفاده شده است.

۹ - درخواست از مقام ربوبیّت خدا، ادب دعا (ربّ انّى نذرت لک)

۱۰ - زنده نبودن عمران، آن زمان که همسرش، فرزند خویش را نذر پروردگار کرد.* (اذ قالت امرات عمران ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى محرّراً) زیرا مادر با وجود پدر، معمولاً چنین تصمیمى را نسبت به فرزند اتخاذ نمى کند.

۱۱ - ولایت همسر عمران بر فرزند خویش، به هنگام در حیات نبودن عمران* (ربّ انّى نذرت لک)

۱۲ - دعاى همسر عمران در پیشگاه خداوند و درخواست از او، براى قبولى نذرش (ربّ انّى نذرت لک ... انّک انت السمیع العلیم)

۱۳ - اعتقاد عمیق همسر عمران، به شنوایى و علم گسترده الهى (ربّ ... انّک انت السمیع العلیم)

۱۴ - همسر عمران بر این باور بود که حمل او پسر است. (ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى محرّراً) زیرا چنین مرسوم بود که پسر را تحریر مى کردند و مادر مریم نذرش را، مشروط به پسر بودن حمل خویش نکرد. و از طرفى پس از زایمان، با تأسف و شگفتى گفت: انى وضعتها انثى.

۱۵ - اقرار به شنوایى و علم گسترده الهى، ادب دعا (ربّ ... انّک انت السمیع العلیم)

۱۶ - تنها خداوند، «سمیع» (بسیار شنوا) و «علیم» (بسیار دانا) است. (انّک انت السمیع العلیم)

۱۷ - احساس حضور در پیشگاه پروردگار شنوا و دانا، ادب دعا (ربّ ... فتقبّل منّى انّک انت السمیع العلیم) «احساس حضور»، از ضمایر خطاب استفاده شده است.

روایات و احادیث

۱۸ - وعده خداوند به عمران که پسرى به تو خواهم داد، سبب شد که همسرش گمان کند حمل او پسر خواهد بود. (ربّ انّى نذرت لک ... فتقبّل منّى) امام صادق (ع): ان اللّه تعالى اوحى الى عمران، انى واهب لک ذکراً سویاً مبارکاً ... فحدث عمران امرأته حنّة بذلک ... .[۱]

۱۹ - همسر عمران نذر نمود که جنین خود را براى همیشه خدمتگزار عبادتگاه قرار دهد. (ربّ انّى نذرت لک ما فى بطنى محرّراً) امام باقر (ع): ... انّ امراة عمران نذرت ما فى بطنها محرّراً و المحرّر للمسجد یدخله ثمّ لا یخرج منه ابداً ... .[۲]

موضوعات مرتبط

  • ادیان: ۶
  • اسماء و صفات: سمیع ۱۶; علیم ۱۶
  • اولاد: ۷، ۱۹ مسؤولیت اولاد ۴ ; ولایت بر اولاد ۵، ۱۱
  • برگزیدگى: عوامل برگزیدگى ۸
  • توحید: توحید صفاتى ۱۶
  • خدا: شنوایى خدا ۱۳، ۱۵، ۱۷ ; علم خدا ۱۳، ۱۵، ۱۷ ; محضر خدا ۱۷ ; وعده هاى خدا ۱۸
  • دعا: آداب دعا ۹، ۱۵، ۱۷
  • عمران: همسر عمران ۵، ۱۱، ۱۳، ۱۴، ۱۸ ; دعاى همسر عمران ۱۲ ; مرگ عمران ۱۰ ; نذر همسر عمران ۱، ۷، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۹ ; نبوت آل عمران ۸
  • عمل: قبولى عمل ۱۲
  • قرآن: قصص قرآن ۱، ۱۰
  • نذر: احکام نذر ۲، ۳ ; نذر اولاد ۷، ۱۹
  • نیت: اخلاص در نیت ۷، ۸
  • والدین: احسان به والدین ۴ ; ولایت والدین ۵، ۶
  • ولایت: ۵، ۱۱ ولایت در ادیان ۶

منابع

  1. کافى، ج ۱، ص ۵۳۵، ح ۱ ; مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۳۷.
  2. کافى، ج ۳، ص ۱۰۵، ح ۴ ; نورالثقلین، ج ۱، ص ۳۳۲- ، ح ۱۱۳.