هود ٥٩
ترجمه
| هود ٥٨ | آیه ٥٩ | هود ٦٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تِلْکَ»: اشاره به قبیله است و مؤنّث ذکر شده است، و اعاده ضمیر مذکّر به عاد، در افعال (جَحَدُوا، عَصَوْا، إِتَّبَعُوا) با توجّه به لفظ قوم است. یا این که (تِلْکَ) اشاره به آثار باقیمانده عاد است. یعنی این آثار بر جایِ قوم عاد است و بنگرید که چه بر سرشان آمده است. «جَحَدُوا»: انکار کردند. تکفیر نمودند. «عَصَوْا رُسُلَهُ»: از فرمان پیغمبران خدا سرپیچی و سرکشی کردند. ذکر (رُسُل) به صورت جمع، بیانگر این واقعیّت است که سرکشی از فرمان پیغمبری از جمله هود، در اصل سرکشی از فرمان جملگی پیغمبران پیشین و پسین خدا است. زیرا که همه انبیاء مردمان را به توحید خوانده‌اند و هماهنگ و همگام، در مسیری حرکت کرده‌اند. «جَبَّارٍ»: سرکش و متمرّد. زورمند و قلدری که دیگران را با زور به کاری که نمی‌خواهند وادارد. «عَنِیدٍ»: طاغی و یاغی. دشمن حق و حقیقت.
تفسیر
- آيات ۶۰ - ۵۰، سوره هود
- سخنان جناب هود (عليه السلام ) به قوم خود (قوم عاد)
- معناى ((فطر)) و ((فطرة اللّه )) و فرق بين ((فطرت )) و ((خلق ))
- سخن هود به قومش : اگر بسوى خدا برگرديد باران رحمتش را بر شمانازل مى كند
- اعمال صالح باعث ازدياد خيرات و نعمتهاات واعمال زشت بلا و محنت و بدبختى در پى دارد
- جواب رد قوم هود به آن حضرت
- تحدى : پاسخ هود به قوم خود
- هود (ع ) در ادامه پاسخ به جدال كافران : من بر خداتوكل مى كنم
- معناى اين سخن هود (ع ) به قوم خود كه گفت : ((و يستخلف ربى قوما غيركم و لاتضرونه شيئا))
- اشاره به اينكه عصيان و نافرمانى در برابر يك پيغمبر، عصيان در برابر همهپيامبران به شمار مى رود
- سه خصلت قوم هود كه به خاطر آن ملعون دنيا و آخرت شدند: انكار آيات الهى ،نافرمانى انبياء و اطاعت از جباران
- بحث روايتى (روايتى در تفسير جمله : ((ان ربى على صراط مستقيم )) و اشاره بهروايات راجع به قوم هود)
- گفتارى پيرامون داستان هود، قوم عاد، تكذيب هود ونزول عذاب
نکات آیه
۱- قوم عاد ، برخوردار از آیات و نشانه هاى بسیار براى درک توحید ربوبى (و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم)
۲- اکثریت قاطع قوم عاد ، آیات الهى و نشانه هاى ربوبیت خداوند را انکار کردند. (و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم) با اینکه عده اى از مردم عاد ایمان آوردند، خداوند انکار آیات و مخالفت با پیامبران را به همه قوم نسبت مى دهد تا به این نکته اشاره کند که: اکثریت قریب به اتفاق آنان، به کفرورزى اصرار داشتند و مؤمنان در قیاس با آنها، چیزى به شمار نمى آمدند. قابل ذکر است که چون فعل «جحد» به وسیله حرف «با» متعدى شده، معناى «کفر» در آن اشراب شده است.
۳- هود(ع) ، معجزات متعددى را براى اثبات ربوبیت خداوند در اختیار قوم عاد قرار داد.* (و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم)
۴- خداوند ، در طول تاریخ قوم عاد ، پیامبران بسیارى را براى هدایت آنان فرستاد. (و تلک عاد ... و عصوا رسله) برداشت فوق ، با توجه به کلمه «رسل» که جمع «رسول» است ، استفاده مى شود.
۵- اکثریت قاطع قوم عاد ، با رسولان الهى مخالفت کرده و از پذیرش رسالت و پیامهاى آنان سرپیچى کردند. (و تلک عاد ... و عصوا رسله)
۶- مخالفت با هر یک از پیامبران الهى ، به منزله مخالفت با همه ایشان است. (و تلک عاد ... و عصوا رسله) بر اساس برخى شواهد، گفته شده است که قوم عاد، پیامبرى جز هود(ع) نداشتند. چنان چه این سخن صحیح باشد جمع آوردن «رسل» در جمله «عصوا رسله» براى رساندن این حقیقت است که هر چند قوم عاد با یک پیامبر مخالفت کردند، ولى مخالفت با یک پیامبر به منزله مخالفت با همه پیامبران الهى است; زیرا آنان یک سخن و یک هدف دارند و آن دعوت به توحید و شاخه هاى آن است.
۷- قوم عاد ، متشکل از سرانى متکبر و سرکش و توده هایى پیرو و مطیع (و اتبعوا أمر کل جبار عنید)
۸- توده هاى قوم عاد ، به پیروى از فرمان سران خویش ، آیات الهى را انکار و با پیامبران مخالفت مى کردند. (و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم و عصوا رسله واتبعوا أمر کل جبار عنید)
۹- نظام حاکم بر قوم عاد ، نظامى ظالمانه و استبدادى (و اتبعوا أمر کل جبار عنید)
۱۰- تعالیم هود(ع) ، ناسازگار با منافع سران جبار و سرکش قوم عاد (و اتبعوا أمر کل جبار عنید)
۱۱- تسلط متکبران و سرکشان حق ناپذیر بر توده هاى مردم ، از موانع موفقیت پیامبران (و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم ... و اتبعوا أمر کل جبار عنید)
۱۲- ضرورت پرهیز از فرمانبرى و پیروى متکبران و سرکشان حق ناپذیر (و اتبعوا أمر کل جبار عنید)
۱۳- تکبر ، سرکشى و لجاجت سران قوم عاد ، مایه انکار رسالت هود(ع) از سوى آنان و نپذیرفتن تعالیم او (و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم و عصوا رسله واتبعوا أمر کل جبار عنید)
۱۴- نپذیرفتن ربوبیت خداوند و مخالفت با پیامبران و برنامه هاى ایشان ، زمینه ساز نظام استبدادى و حاکمیت ستمگران * (و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم ... واتبعوا أمر کل جبار عنید) برداشت فوق ، براساس این احتمال است که ترتیب ذکرى جمله «اتبعوا ...» بر جمله هاى سابق ، حاکى از ترتب خارجى آن باشد.
۱۵- پذیرش ربوبیت خدا و پیروى از برنامه هاى پیامبران ، مانع از حاکمیت و سلطه ستمگران و سرکشان * (و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم ... واتبعوا أمر کل جبار عنید)
۱۶- انکار کنندگان ربوبیت خدا ، مخالفان پیامبران و پیروى کنندگان از سرکشان ، در معرض عذابهاى دنیوى اند. (و لما جاء أمرنا ... و تلک عاد جحدوا بأیت ربهم ... واتبعوا أمر کل جبار عنید)
۱۷- انکار ربوبیت خدا ، مخالفت با پیامبران و برنامه هاى آنان و پیروى از ستمگران و سرکشان ، درپى دارنده عذاب سهمگین قیامت (و نجّینهم من عذاب غلیظ. و تلک عاد جحدوا ... واتبعوا أمر کل جبار عنید) آیه مورد بحث ، بیانگر گناهانى است که قوم عاد را به عذاب دنیوى و اخروى گرفتار ساخت.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: مکذبان آیات خدا ۲، ۸
- اطاعت: آثار اطاعت از انبیا ۱۵
- انبیا: آثار مخالفت با انبیا ۱۴، ۱۷; پیروى از مخالفان انبیا ۸; عذاب دنیوى مخالفان انبیا ۱۶; مخالفان انبیا ۵; مخالفت با انبیا ۶; موانع موفقیت انبیا ۱۱
- ایمان: آثار ایمان ۱۵; ایمان به ربوبیت خدا ۱۵
- تکبر: آثار تکبر ۱۳
- حکومت: زمینه حکومت استبدادى ۱۴
- خدا: آثار تکذیب ربوبیت خدا ۱۴، ۱۷; دلایل ربوبیت خدا ۳
- ربوبیت خدا: عذاب دنیوى مکذبان ربوبیت خدا ۱۶; مکذبان ربوبیت خدا ۲
- رسولان خدا: ۴
- ظالمان: آثار پیروى از ظالمان ۱۷; زمینه حاکمیت ظالمان ۱۴; موانع حاکمیت ظالمان ۱۵
- ظلم: آثار ظلم ۱۷
- عذاب: اهل عذاب ۱۶; مراتب عذاب ۱۷; موجبات عذاب اخروى ۱۷
- عصیان: آثار عصیان ۱۳، ۱۷; عصیان از انبیا ۵
- عصیانگران: ۵ اجتناب از پیروى عصیانگران ۱۲; عذاب دنیوى پیروان عصیانگران ۱۶; موانع حاکمیت عصیانگران ۱۵
- قوم عاد: اکثریت قوم عاد ۲، ۵; پیامبر قوم عاد ۴; تاریخ قوم عاد ۱، ۲، ۴، ۵، ۷، ۸، ۱۳; تکبر حاکمان قوم عاد ۱۳; حکومت استبدادى قوم عاد ۹; ساختار سیاسى قوم عاد ۹; ساختار قوم عاد ۷; طبقات اجتماعى قوم عاد ۷، ۸; عصیان حاکمان قوم عاد ۱۳; عصیان قوم عاد ۵; عصیانگران قوم عاد ۷; قوم عاد و آیات خدا ۱، ۲، ۸; قوم عاد و توحید ربوبى ۱; قوم عاد و ربوبیت خدا ۲; کفر قوم عاد ۲; متکبران قوم عاد ۷; مخالفت قوم عاد ۵، ۸
- متکبران: آثار سلطه متکبران ۱۱; اجتناب از پیروى متکبران ۱۲
- هود(ع): تعالیم هود(ع) ۱۰; تعدد معجزه هود(ع) ۳; ظلم ستیزى هود(ع) ۱۰; عوامل تکذیب هود(ع) ۱۳
