آل عمران ١٦٨
ترجمه
| آل عمران ١٦٧ | آیه ١٦٨ | آل عمران ١٦٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«قَعَدُوا»: نشستند. «إِدْرَءُوا»: به دور دارید. دفع کنید.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱- تلاش منافقان کناره گرفته از جنگ احد، در بازداشتن دیگر مسلمانان از حضور در آن کارزار (الّذین قالوا لاخوانهم وقعدوا لو اطاعونا ما قتلوا) جمله «لو اطاعونا» دلالت بر تلاش منافقان در بازداشتن مسلمانان از نبرد دارد.
۲- ادعاى باطل منافقان که اگر جنگاوران احد در آن کارزار شرکت نمى کردند، به شهات نمى رسیدند. (لو اطاعونا ما قتلوا ... ان کنتم صادقین)
۳- مسرت و خشنودى منافقان از سلامت خویش به دلیل عدم حضورشان در پیکار احد (الّذین قالوا لاخوانهم وقعدوا لو اطاعونا ما قتلوا) اظهار تأسّف منافقان براى کشته هاى احد، دلالت بر مسرت و خشنودى از زنده ماندن خودشان دارد.
۴- تلفات سنگین مسلمانان در پیکار احد (و ما اصابکم ... لو اطاعونا ما قتلوا)
۵- اظهار حسرت و اندوه منافقان بر کشته شدن بستگان خویش در پیکار احد (الّذین قالوا لاخوانهم وقعدوا لو اطاعونا ما قتلوا) گفته شده مراد از «لاخوانهم»، خویشان نسبى است. و جمله «قالوا لاخوانهم» یعنى: «درباره آنها گفتند»; نه «به آنها گفتند».
۶- سرزنش شدن منافقان به خاطر ترک حمایت از پیکارگران احد، على رغم ادعاى برادرى با آنان (الّذین قالوا لاخوانهم وقعدوا) جمله «وقعدوا» حالیّه است و اشاره دارد به اینکه منافقان با وجود ادعاى برادرى با مسلمانان از شرکت در جنگ و حمایت آنان سر باز زدند. گفتنى است که «لاخوانهم» در برداشت فوق به معناى برادران دینى گرفته شده است.
۷- اعتراض و انتقاد منافقان از شرکت جستن مسلمانان در پیکار احد (لو اطاعونا ما قتلوا)
۸- تبلیغات اخلالگرانه منافقان پس از نبرد احد (لو اطاعونا ما قتلوا)
۹- اشکال تراشى و اخلال گرى، از ترفندهاى منافقان پس از روى نمودن مشکلات و سختیها به جامعه ایمانى براى تحکیم موقعیّت خویش (لو اطاعونا ما قتلوا)
۱۰- آزادى بیان مسلمانان عصر پیامبر (ص) در عقاید و موضعگیریهاى خویش (لو اطاعونا ما قتلوا)
۱۱- ادعاى منافقان به اینکه تدبیر و سیاست آنان، جلوگیر مرگ آنان است. (لو اطاعونا ما قتلوا)
۱۲- خودمحورى و خودپسندى، از ویژگیهاى منافقان (لو اطاعونا ما قتلوا)
۱۳- جهاد و شهادت در راه خدا، حرکتى بى ارزش در دیدگاه منافقان (لو اطاعونا ما قتلوا)
۱۴- شرکت در جنگ و یا خانه نشینى، هیچکدام نقش تعیین کننده در مرگ و یا زندگى آدمى ندارد. (قل فادرؤا عن انفسکم الموت ان کنتم صادقین)
۱۵- انسان، ناتوان از جلوگیرى و دفع مرگ مقدّر خویش (فادرؤا عن انفسکم الموت)
۱۶- زنده ماندن حتّى به بهاى پذیرش سلطه دشمنان و بیگانگان، ارزشى در دیدگاه منافقان (و قیل لهم تعالوا قاتلوا فى سبیل اللّه او ادفعوا ... قالوا ... لو اطاعونا ما قتلوا)
۱۷- اعتقاد به مقدّر بودن مرگ، از میان برنده هراس و دلهره حضور در میدان نبرد (قالوا ... لو اطاعونا ما قتلوا قل فادرؤا عن انفسکم الموت)
۱۸- ناتوانى منافقان از جلوگیرى مرگ مقدّر نشانگر باطل بودن پندار آنان در تحلیل عوامل به شهادت رسیدن پیکارگران احد (لو اطاعونا ما قتلوا قل فادرؤا عن انفسکم الموت ان کنتم صادقین)
موضوعات مرتبط
- آزادى: بیان ۱۰
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۱۰، ۱۸
- انسان: ضعف انسان ۱۵
- ایمان: آثار ایمان ۱۷
- بیگانگان: سلطه بیگانگان ۱۶
- ترس:۱۷
- جهاد:۱۳ فضیلت جهاد ۱۳ ۱۳
- حیات: منشأ حیات ۱۴
- راه خدا:۱۳
- رفتار: پایه‌هاى رفتار ۱۷
- شکست:۴
- شهادت:۱۳ فضیلت شهادت ۱۳ ۱۳
- عقیده: باطل ۲، ۱۸
- غزوه احد:۱، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۱۸
- قضا و قد:۱۴، ۱۵، ۱۷، ۱۸
- مبارزه: با ترس ۱۷
- مجاهدان: احد ۲
- مرگ: تقدیر مرگ ۱۵، ۱۷، ۱۸ ; منشأ مرگ ۱۴
- مسلمانان:۱، ۶، ۷ شکست مسلمانان ۱، ۶، ۷ ۴ ; مسلمانان ۱، ۶، ۷ صدر اسلام ۱۰
- منافقان: اخلالگرى منافقان ۸، ۹ ; ارزشگذارى منافقان ۶ ; اعتراض منافقان ۷ ; اندوه منافقان ۵ ; برخورد منافقان ۸، ۹ ; بهانه جویى منافقان ۹ ; بینش منافقان ۲، ۳، ۱۱، ۱۳، ۱۶، ۱۸ ; توطئه منافقان ۱ ; حسرت منافقان ۵ ; خشنودى منافقان ۳ ; سرزنش منافقان ۶ ; ضعف منافقان ۱۸ ; عجب منافقان ۱۲ ; ویژگى منافقان ۱۲
