الأعراف ٣٥
ترجمه
| الأعراف ٣٤ | آیه ٣٥ | الأعراف ٣٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِمَّا»: اگر. این واژه فراهم آمده است از: (إِنْ) شرطیّه و (ما) زائد که برای تأکید شرط ذکر شده است.
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۳۶، سوره اعراف
- جميع موجودات و آثار و اعمال طبيعى و اختيارى آنها منتهى به ذات پروردگارند.
- مراد از (( لباس تقوى (( و بهتر بودن لباس تقوى از لباس ظاهر.
- بيان ولايت شيطان بر غيرمؤ من و اشاره به اينكه بيرون آوردن لباس آدم و حوا در بهشتتمثيلى است از درآوردن لباس تقوى از اندام همه آدميان توسط شيطان .
- آنچه در مورد مراد از (( فاحشه (( در: (( اذا فعلوا فاحشة قالوا...(( گفته شده است .
- معناى (( قسط((
- وجوهى كه در معناى جمله : (( اقيموا وجوهكم عندكل مسجد(( گفته شده است .
- معناى جمله : (( كما بداكم تعودون ((
- وجوه ديگرى كه در معناى جمله فوق محتمل است .
- اگر انسان به جايى برسد كه باطل را حق بپندارد، اميدى به رستگارى و هدايت يافتن اونيست .
- اختلاف مفسرين در بيان ارتباط جمله : (( كما بداءكم تعودون ...(( با آياتقبل از آن
- معناى اخراج زينت در طيبات رزق (در ذيل آيه :قل من حرم زينة الله ...)
- چرا خداوند به ضروريات زندگى از قبيل لباس پوشيدن و خود را آراستن امر نموده است؟
- معناى عبارت : (( خالصة يوم القيمة (( در آيه شريفه و اشكالى كه بر بيان صاحبالمنار در اين مورد وارد است .
- معناى (( فواحش ))، (( اثم (( و (( بغى (( و اشاره به اينكه امم و جوامع بشرى هم مانندافراد عمر و اجل معينى دارند.
- بحث روايتى رواياتى در مورد شاءن نزول آيه : (( قد انزلنا عليكم لباسا...(( و((خذوا زينتكم عند كل مسجد((
- چند روايت درباره : (( لباس التّقوى (( در آيه شريفه
- روايتى كه مى گويد فاحشه اى كه مى گفتند خدا به آن امر كرده است ، ادعاى لزوم اطاعتاز زمامداران جائر است .
- چند روايت در مورد دروغ بستن به خدا تعالى
- رواياتى در ذيل جمله : (( و اقيموا وجوهكم عندكل مسجد((
- رواياتى در ذيل جمله : (( خذوا زينتكم ...(( و(( قل من حرم زينة الله ...(( پيرامون استفاده از نعمتهاى الهى
- روايتى در معناى : (( اسراف (( و (( اقتار(( چند روايت در بيان مراد از فواحش ظاهر وباطن .
- بحث و بررسى پيرامون چند روايت بررسى آيات و رواياتى كه ذاتى بودن سعادت وشقاوت را مى رسانند.
- آنچه از قرآن درباره ماهيت انسان و سعادت و شقاوت او استفاده مى شود.
- بررسى رواياتى كه به خلقت انسانها از طبيعتهاى مختلف دلالت دارند و بيان مراد آنروايات .
- سعادت و شقاوت آدمى ، به نحو اقتضا نه عليت ، ارتباط مستقيمى با آب وگل (مواد اصلى ) او دارد.
- وجه دقيق ترى در بيان روايات گذشته
- بررسى رواياتى كه مى گويند خلقت انسان منتهى به آب گوارا و آب تلخ و شور است.
- بررسى رواياتى كه برگشت اختلاف در خلقت را به نور و ظلمت مى داند
- بررسى روايات كه به انتقال حسنات اشقياء به نامهاعمال سعداء و انتقال سيئات سعداء به نامه عمل اشقياء دلالت دارند.
- توضيح بخش ديگرى از كلام امام (ع )
- وجه استشهاد در روايت به آيه : (( لائسئل عمّايفعل و هم يسئلون (( براى اينكه نقل حسنات سعداء به اشقياء و به عكس ، ظلم و خلافعدل نيست .
- وجه اختصاص حسنات به ذوات طيبه و اختصاص سيئات به ذوات خبثيه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
يا بَنِي آدَمَ إِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آياتِي فَمَنِ اتَّقى وَ أَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ «35»
اى فرزندان آدم! هرگاه پيامبرانى از خودتان به سوى شما بيايند كه آيات مرا بر شما بازگو كنند (از آنها پيروى كنيد)، پس كسانى كه تقوا و صلاح پيشه كنند، هيچ ترسى بر آنان نيست و آنان اندوهگين نمى‌شوند.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
يا بَنِي آدَمَ إِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آياتِي فَمَنِ اتَّقى وَ أَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ (35)
يا بَنِي آدَمَ إِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ: اى ذريه آدم چون نيايد شما را پيغمبران از جنس و نوع شما يا از قبيله و طايفه شما يا به لسان شما، اين پيغمبران، يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آياتِي: مى‌خوانند بر شما آيات مرا. يا احكام شريعت را، فَمَنِ اتَّقى وَ أَصْلَحَ: پس هركه بپرهيزد از تكذيب آيات الهى و كفر و شرك و مخالفت اوامر سبحانى و به اصلاح آرد اعمال خود را مطابق سنت حضرت رسالت پناهى به توبه و تدارك، فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ: پس هيچ ترسى نيست بر ايشان، و نه ايشان محزون شوند از فوت چيزى، يعنى آنچه مى‌ترسند ايمن گردند، و آنچه اميد دارند برسند، يا نيست ترسى بر او در دنيا از كشتن و اسيرى اهل و عيال و غارتى اموال، و نيست ايشان
جلد 4 صفحه 60
را همّى و غمّى در عقبى. و به قولى اين هر دو حال وعده منجزه خاصه متقيان است در عقبى و غير از ايشان هيچ كس نيست در آخرت مگر آنكه محزون و خائف مى‌باشند. بعضى اعلام فرموده: بعد از بلاغ آيات قرآنى، تقسيم فرمود حال امت را به دو نوع: يا متقى و صالح شود، بپرهيز از معاصى و اصلاح عقايد و افعال؛ يا تكذيب نمايد به اعراض و تكبر.
پس از وعده طايفه اول به نداشتن ترس نسبت به احوال آينده، و نداشتن حزن نسبت به اعمال گذشته، احوال طايفه دوم را فرمايد:
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
يا بَنِي آدَمَ إِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آياتِي فَمَنِ اتَّقى وَ أَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ (35)
ترجمه
اى فرزندان آدم چون بيايد شما را پيغمبرانى از جنس خودتان كه بخوانند بر شما آيتهاى مرا پس كسيكه بپرهيزد و اصلاح خود نمايد پس نباشد بيمى بر ايشان و نه آنها اندوهناك شوند.
تفسير
كلمه اما مركب است از ان شرطيه و ما كه براى تاكيد معنى شرط است و جواب آن فمن اتقى است كه گفته‌اند مراد از آن پرهيزكارى در انكار نبوت است و مراد از اصلاح خود اتيان بوظائف عمليّه است از فعل واجبات و ترك محرمات و بنظر حقير تقوى اعم است نسبت باصول و فروع و علت اعمال صالحه و اصلاح حال است در هر صورت هر كس موصوف بصفت تقوى و صلاح شد خوف از عذاب الهى ندارد در دنيا و آخرت چون خداوند عادل است و نيز محزون نمى‌شود در روز قيامت بلكه مسرور است به نعم نامتناهى ابدى ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
يا بَنِي آدَمَ إِمّا يَأتِيَنَّكُم رُسُلٌ مِنكُم يَقُصُّونَ عَلَيكُم آياتِي فَمَنِ اتَّقي وَ أَصلَح‌َ فَلا خَوف‌ٌ عَلَيهِم وَ لا هُم يَحزَنُون‌َ (35)
اي فرزندان آدم اگر زماني که ميآيد شما را البته پيغمبراني از خود شما که بيان ميكنند و خبر ميآورند بر شما آيات مرا پس هر كس که از مخالفت آنها پرهيز نمود و خود را صالح كرد پس براي آنها خوفي از عذاب نيست و از فوت نعمتهاي خدايي محزون نميشوند يعني از آنها فوت نميشود تا محزون شوند.
يا بَنِي آدَمَ خطاب بتمام فرزندان آدم است که شرائط تكليف در آنها جمع است از بلوغ و عقل که شرط اصل تكليف است و علم که شرط تنجز تكليف
جلد 7 - صفحه 313
است و قدرت که شرط حسن الخطاب است که اينکه چهار شرط را از شرائط عامّه ميگويند که در تمام تكاليف شرط است.
إِمّا يَأتِيَنَّكُم امّا ان ما بوده نون در ميم ادغام شده و ان شرطيه است و ما زمانيه است و بدون ما هم كلام تمام است که فرموده باشد ان يأتينكم لكن چون قضاياي شرطيه تصدق عن كاذبين و دلالت بر ثبوت و تحقق ندارد لكن ذكر كلمه ما بخصوص با نون تأكيد يأتينكم اشاره باين است که البته اينکه موضوع تحقق پيدا ميكند رُسُلٌ مِنكُم يعني از همين فرزندان آدم بخصوص از هم زبان شما که ميفرمايد ما أَرسَلنا مِن رَسُول‌ٍ إِلّا بِلِسان‌ِ قَومِه‌ِ ابراهيم آيه 4 يَقُصُّونَ عَلَيكُم قصه بيان قضايا است و در اينجا بيان آياتِي آيات الهي آيات شريفه قرآن بيان احكام تعيين مراجع از خلفاء و علماء، قصص انبياء، قضاياي قيامت و نحو اينها است فَمَنِ اتَّقي پس از بيان رسل كساني که مخالفت نكردند و از منهيات انها اجتناب نمودند که معني تقوي ترك محرمات است وَ أَصلَح‌َ يعني كارهايي که مصلحت بر آنها دارد چه در دنيا و چه در آخرت عمل كردند و بنده صالح شدند فَلا خَوف‌ٌ عَلَيهِم ايمن از بليات در دنيا و از عذاب و سخط در آخرت هستند وَ لا هُم يَحزَنُون‌َ که هيچگونه تفضلي از آنها منع نميشود تا موجب حزن آنها بشود و بعبارت ديگر از هيچ عبادتي كوتاهي ندارند تا از مثوبات آن محروم گردند و مرتكب هيچ معصيتي نميشوند تا گرفتار عذاب آنها شوند خلاصه عدم خوف براي تقوي است و عدم حزن براي اصلاح است.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 35)- دستور دیگری به همه فرزندان آدم! بار دیگر خداوند فرزندان آدم را مخاطب ساخته، می‌گوید: «ای فرزندان آدم! اگر رسولانی از خودتان (از طرف من) به سوی شما آمدند که آیات مرا به شما عرضه می‌دارند (از آنها پیروی کنید) زیرا آنها که پرهیزکاری پیشه کنند و در اصلاح خویشتن و دیگران بکوشند نه وحشتی از مجازات الهی خواهند داشت و نه اندوه و غمی» (یا بَنِی آدَمَ إِمَّا یَأْتِیَنَّکُمْ رُسُلٌ مِنْکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ آیاتِی فَمَنِ اتَّقی وَ أَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ).
نکات آیه
۱- انبیا و فرستادگان الهى به سوى بشر، برگزیده از میان خود آنان (یبنى ءادم إما یأتینکم رسل منکم)
۲- تلاوت و گزارش آیات الهى براى آدمیان، از وظایف اصلى انبیا و فرستادگان الهى است. (إما یأتینکم رسل منکم یقصون علیکم ءایتى)
۳- گرایش انسانها به تقوا و درستى کردار، از اهداف رسالت انبیا در ابلاغ پیامهاى خداوند (یقصون علیکم ءایتى فمن اتقى و أصلح)
۴- ضرورت گوش سپارى به سخنان پیامبران و پرهیز از تکذیب آیات الهى (رسل منکم یقصون علیکم ءایتى فمن اتقى) تقواى مورد نظر در جمله «فمن اتقى»، به قرینه آیه بعد، پرهیز از تکذیب انبیا و آیات الهى است.
۵- تقواپیشگى، زمینه ساز حرکت به سوى اصلاح رفتار و کردار (فمن اتقى و أصلح) تقدیم «اتقى» بر «أصلح» مى تواند اشاره به تقدم رتبى آن داشته باشد.
۶- برخى از امتها فاقد پیامبر و رسولى از جانب خداوند بودند. (إما یأتینکم رسل منکم) کلمه «اما» مرکب از «إن» شرطیه و «ما»ى زایده براى تأکید است. مقتضاى تأکید جمله با «ما»ى زایده و نون ثقیله، قطعى بودن بعثت پیامبران است و مقتضاى شروع آن با إن شرطیه این است که برخى امتها ممکن است از داشتن پیامبر محروم باشند.
۷- تصدیق کنندگان انبیا و تقواپیشگان راستکردار در قیامت ایمن از عقوبتهاى الهى و به دور از هر گونه اندوه هستند. (فمن اتقى و أصلح فلا خوف علیهم و لا هم یحزنون) مراد از نبودن خوف (لا خوف) به دلیل آیه بعد، ایمنى از گرفتار شدن به آتش دوزخ است.
۸- ترس و اندوه در قیامت بر ناصالحان و بى تقوایان سایه گستر خواهد شد. (فمن اتقى و أصلح فلا خوف علیهم و لا هم یحزنون)
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: اجتناب از تکذیب آیات خدا ۴ ; تلاوت آیات خدا ۲
- اطاعت: اهمیت اطاعت از انبیا ۴
- امتها: ى فاقد پیامبر ۶
- انبیا: استماع سخنان انبیا ۴ ; اهداف انبیا ۳ ; برگزیدگى انبیا ۱ ; جنس انبیا ۱ ; خاستگاه انبیا ۱ ; فترت در رسالت انبیا ۶ ; مؤمنان به انبیا ۷ ; مسؤولیت انبیا ۲
- بی‌تقوایان: اندوه اخروى بی‌تقوایان ۸ ; ترس اخروى بی‌تقوایان ۸
- تقوا: آثار تقوا ۵ ; اهمیت تقوا ۳
- خدا: عذابهاى خدا ۷
- رسولان خدا:۱
- رفتار: عوامل اصلاح رفتار ۵
- عمل: اهمیت عمل پسندیده ۳
- فاسدان: اندوه اخروى فاسدان ۸ ; ترس اخروى فاسدان ۸
- قیامت: امنیت در قیامت ۷ ; اندوه در قیامت ۷
- مؤمنان: امنیت اخروى مؤمنان ۷ ; فضایل مؤمنان ۷
- متقین: امنیت اخروى متقین ۷ ; فضایل متقین ۷
