الفتح ٨
ترجمه
الفتح ٧ | آیه ٨ | الفتح ٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«إِنَّآ أَرْسَلْنَاکَ ...»: (نگا: احزاب / ).
تفسیر
نکات آیه
۱ - پیامبر(ص)، فرستاده الهى براى گواهى بر خلق و بشارت و انذار آنان (إنّا أرسلنک شهدًا و مبشّرًا و نذیرًا)
۲ - گواه بودن بر اعمال خلق و تبشیر و انذار آنان، از وظایف مهم پیامبر اسلام (إنّا أرسلنک شهدًا مبشّرًا و نذیرًا) اهمیت وظایف یاد شده، از تخصیص یافتن به ذکر استفاده مى شود.
۳ - پیامبر(ص)، شهادت دهنده و تأکیدکننده بر درستى ادراکات عقلى و گرایش فطرى انسان* (إنّا أرسلنک شهدًا و مبشّرًا) برداشت بالا بدان احتمال است که منظور از «شاهداً»، شهادت دادن به درستى ازرش هایى باشد که انسان با عقل و فطرت آن را درک کرده یا مى تواند درک کند. قرینه بر درستى این احتمال، تقدم «شاهداً» بر «مبشّراً و نذیراً» است; چه این که اول باید ارزش تبیین گردد; سپس بر اجراى آن تأکید شود.
۴- پیامبر(ص)، گواه و ناظر بر اعمال امت خویش در طول تاریخ (إنّا أرسلنک شهدًا) در صورتى که مراد از «شاهداً» شهادت بر اعمال امت در قیامت باشد، از مطلق آمدن «شاهداً» گواهى و نظارت آن حضرت بر تمام اعمال امت استفاده مى شود.
۵- پیامبر(ص)، حتى پس از رحلت خود، داراى آگاهى و قدرت نظارت بر عملکرد امت خویش (إنّا أرسلنک شهدًا) اگر منظور از «شاهداً» شهادت بر اعمال همه امت در صحنه قیامت باشد، مطلب بالا استفاده مى شود; زیرا که شهادت بدون آگاهى و نظارت فاقد اعتبار است.
۶ - رسولان الهى، خود بهترین گواه وصول هدایت به خلق و اتمام حجت بر آنان* (إنّا أرسلنک شهدًا) «شاهداً» ممکن است نظر به شهادت بر اصل پیام رسانى به خلق و فرستادن رسول داشته باشد و قید محذوف از فعل «أرسلناک» استفاده مى شود.
۷ - فرستادن رسول و هدایت خلق، با بشارت و انذار - و نه قواى قهرى طبیعت، - نمودى از حکمت خداوند است.* (و للّه جنود ... و کان اللّه عزیزًا حکیمًا . إنّا أرسلنک شهدًا و مبشّرًا) از آیه قبل، استفاده شد که خداوند مالک یگانه هستى و حاکم مطلق و شکست ناپذیر است و مى تواند خلق را به اجبار به سوى اهداف بایسته وا دارد; اما در این آیه، خداوند یادآورى کرده که حکمت او، اقتضا مى کند که این هدایت، را از طریق فرستادن رسول و ارائه الگو و بشارت و انذار، انجام پذیرد.
۸ - بشارت و انذار، دو نیاز ضرورى بشر، براى ره یابى به هدایت و انتخاب راه صحیح (إنّا أرسلنک ... و مبشّرًا و نذیرًا) برداشت یاد شده بااستفاده از این نکته است که حقایق کتاب تشریع و محتواى رسالت پیامبران، منطبق بر نیازهاى واقعى بشر است و خداوند در این آیه به دو عنصر بشارت و انذار، به عنوان اصول رسالت پیامبر اشاره فرموده است.
۹ - نیاز انسان ها به الگوى الهى، براى ره یابى به هدایت* (إنّا أرسلنک شهدًا) برداشت بالا بدان احتمال است که مراد از «شاهداً» الگو بودن و معیار متعالى ارزش ها قرار گرفتن باشد; به طورى که انسان ها هر چیزى را با مقایسه با او بسنجند و ارزش آن را بشناسند.
۱۰ - قرار دادن نیروى ناظر و بهره گیرى از بشارت و انذار، عناصر و مراحل ضرورى هدایت و تربیت (إنّا أرسلنک شهدًا و مبشّرًا) بنابراین که منظور از «شاهداً» نظارت براى حسن اجرا و گواهى نهایى باشد; برداشت بالا استفاده مى شود.
۱۱ - ارائه الگوى کامل و استفاده از بشارت و تهدید، مراحل ضرورى هدایت و تربیت* (إنّا أرسلنک شهدًا و مبشّرًا و نذیرًا) برداشت بالا بدان احتمال است که مراد از «شاهداً» ارائه الگوى کامل و ملاک واقعى ارزش ها باشد و نیز تقدم «شاهداً» و «مبشّراً» بر «نذیراً»، اشاره به ترتب واقعى و عملى داشته باشد.
موضوعات مرتبط
- الگو: نقش الگو ۹، ۱۱
- امتها: گواهان امتها ۶
- انبیا: اتمام حجت با انبیا ۶; انذارهاى انبیا ۷; بشارتهاى انبیا ۷; گواهى انبیا ۶; منشأ بعثت انبیا ۷; هدایتگرى انبیا ۶
- انذار: آثار انذار ۸، ۱۰
- انسان: انذارهاى انسان ها ۱; بشارت به انسان ها ۱; صحت ادراک عقلى انسان ۳; گواه فطرت انسان ۳; نیازهاى انسان ۹; نیازهاى معنوى انسان ۸
- بشارت: آثار بشارت ۸، ۱۰
- تربیت: الگوى تربیت ۱۱; انذار در تربیت ۱۰، ۱۱; بشارت در تربیت ۱۰، ۱۱; مراحل تربیت ۱۰، ۱۱
- خدا: اتمام حجت خدا ۶; نشانه هاى حکمت خدا ۷
- صراط مستقیم: زمینه هدایت به صراط مستقیم ۸
- عمل: گواهان عمل ۱، ۲، ۴; ناظران عمل ۴، ۵
- محمد(ص): انذارهاى محمد(ص) ۱، ۲; بشارتهاى محمد(ص) ۱، ۲; تداوم علم محمد(ص) ۵; تداوم نظارت محمد(ص) ۵; رسالت محمد(ص) ۲; فلسفه نبوت محمد(ص) ۱; گواهى محمد(ص) ۱، ۲، ۳، ۴; نظارت محمد(ص) ۴
- مسلمانان: گواهان مسلمانان ۴، ۵
- نیازها: نیاز به الگو ۹; نیاز به انذار ۸; نیاز به بشارت ۸
- هدایت: روش هدایت ۷; زمینه هدایت ۹; مراحل هدایت ۱۰، ۱۱