أَدَاء
در مفردات راغب آمده ،اَداء يعنى دادن حق تمام در يك دفعه، مثل اداء جزيه و رد امانت «الاداءدفع الحق دَفعَةًو موفيته» ولى در قاموس مطلق رساندن و قضا كردن آمده است. قرآن مجيد فقط در دادن حق و رد امانت بكار برده نه در مطلق دادن چيزى مثل[نساء:58]، [بقره:178] آيه درباره ديه (خونبها) است كه در مقابل عفو از قصاص داده مىشود و سبب اصلى آن قصاص قتل است در اينجا نيز اداء، اداء حق است. ولى تمام و يك دفعه بودن را كه راغب گفته بطور صريح نمىتوان از قرآن استفاده كرد در روايات هست كه خونبهاى قتل عمدى بايد در يك سال اداء شود ولى يك جا دادن قيد نشده است. آنجا كه موسى بفرعون و فرعونيان مىگويد [دخان:18] بندگان خدا را به من بدهيد گويا منظور اين است: آنها را كه بندگان خدايند، به ناحق بنده خود خواندهايد و اذيت مىكنيد، آنها را برگردانيد و از آنها دست بكشيد همچنان كه برگرداندن عبد مغصوب به مولاى او برگرداندن حق بصاحب حقّ است و همچنين برگرداندن بندگان خدا و دست كشيدن از آنها اداء حقّ خدا است و اللّه العالم.
ریشه کلمه
- ادى (۶ بار)
