العنكبوت ١٤
ترجمه
| العنكبوت ١٣ | آیه ١٤ | العنكبوت ١٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لَبِثَ»: ماند. ماندگار شد. «أَلْفَ سَنَةٍ إِلاّ خَمْسِینَ عَاماً»: هزار سال، بجز پنجاه سال. یعنی نهصد و پنجاه سال.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۴ - ۴۰، سوره عنكبوت
- بيان اين آيات شريفه كه به هفت داستان از انبياء و آزمايش شده امم ايشان اشاره دارد
- توضيح سخن ابراهيم (عليه السلام ) به قوم خود در مقام دعوت به توحيد و عبادت خدا وابطال بت پرستى
- احتجاج بر مساءله معاد با اشاره به آغاز خلقت خلق
- احتجاج بر مساءله معاد با اشاره به آغاز خلقت خلق
- بت پرستى دليل و مستندى نداشته ، منشاء آن تقليد و علاقه هاى قومى است
- بيان عاقبت بت پرستى : عابد و معبود يكديگر را تكفير مى كنند
- تنها لوط(ع ) است كه به حضرت ابراهيم (ع ) ايمان آورد
- معنى و مورد استعمال كلمه ((اجر)) و مقصود از اينكه درباره ابراهيم (عليه السلام )فرمود: ((وآتينا اجره فى الدنيا))
- مراد از اتيان رجال ، قطع سبيل و اتيان منكر در نادى كه قوم لوط مرتكب مى شده اند
- نفرين لوط قومش را و به استجابت رسيدن آن
- مقصود ابراهيم (ع ) از (ان فيها لوطا...) خطاب به ملائكه عذاب
- اشاره به امتحان و ابتلاء قوم مدين ، عاد و ثمود و... و گرفتار شدنشان به عذاب الهى
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل بعضى آيات گذشته )
- رواياتى درباره عمل قوم لوط و عذاب الهى آنان
نکات آیه
۱ - نوح(ع)، فرستاده خداوند براى هدایت قوم خود بود. (و لقد أرسلنا نوحًاإلى قومه)
۲ - رسالت نوح(ع)، محدود به قوم خود بود. (و لقد أرسلنا نوحًاإلى قومه)
۳ - نوح(ع) به مدت نهصدوپنجاه سال، در میان قوم خود، عهده دار پیامبرى بود. (و لقد أرسلنا نوحًا ... فلبث فیهم ألف سنة إلاّ خمسین عامًا)
۴ - برخوردارى از عمر طولانى براى انسان، امرى ممکن است. (فلبث فیهم ألف سنة إلاّ خمسین عامًا)
۵ - مردم دوران نوح(ع)، عمرى طولانى داشته اند.* (و لقد أرسلنا نوحًاإلى قومه فلبث فیهم ألف سنة إلاّ خمسین عامًا) بنابراین که «لبث فیهم» حقیقتاً، اشاره داشته باشد به درنگ نوح(ع) در میان قومى که از آغاز، رسالت اش را در میان آنان شروع کرده، نکته یادشده، به دست مى آید.
۶ - قوم نوح، به دنبال قبول نکردن رسالت نوح(ع) دچار سیلى عظیم و بنیان کن شدند و به هلاکت رسیدند. (و لقد أرسلنا نوحًاإلى قومه ... فأخذهم الطوفان) «طوفان» هر حادثه اى را مى گویند که انسان را احاطه کند. این واژه در «آب فراوان (سیل)» متعارف شده است (مفردات راغب).
۷ - قوم نوح، پیام الهى نوح(ع) را نپذیرفتند و بر شرک خود پایبند ماندند. (و لقد أرسلنا نوحًاإلى قومه ... فأخذهم الطوفان) «فاء» در «فأخذهم» براى فصاحت است و دلالت بر حذف جمله اى مى کند و آن، به قرینه ارسال نوح(ع) مى تواند «عدم قبول» و یا «تکذیب» و مانند آن باشد.
۸ - گرفتار شدن قوم نوح به سیلى عظیم و در نتیجه به هلاکت رسیدن، پیامد مداومت آنان به شرک و قبول نکردن دعوت نوح بود. (و لقد أرسلنا نوحًا إلى قومه ... فأخذهم الطوفان و هم ظلمون) به قرینه مقام، مراد از ظلمى که به قوم نوح نسبت داده شده است، ممکن است ظلم اصطلاحى نباشد و بلکه شرک و مداومت بر آن باشد.
۹ - استفاده از تاریخ، براى تنبه و هشدار، روشى قرآنى است. (و لقد أرسلنا نوحًاإلى قومه ... فأخذهم الطوفان)
۱۰ - در هدایت، صرف واجد شرایط بودن هادى کافى نیست و ظرفیت و استعداد افراد تحت هدایت نیز شرط است. (و لقد أرسلنا نوحًاإلى قومه فلبث فیهم ألف سنة إلاّ خمسین عامًا فأخذهم الطوفان)
۱۱ - هشدار خداوند، به کافران مکه، درباره تلاش شان براى اغواى مسلمانان (و قال الذین کفروا للذین ءامنوا اتّبعوا سبیلنا...و لقد أرسلنا نوحًا إلى قومه ... فأخذهم الطوفان ) بیان قصه طوفان نوح(ع) پس از ذکر برخوردهاى کافران مکه با مسلمانان، احتمال دارد براى هشدار به آنان باشد.
۱۲ - قوم نوح، در شرک شان، جزم اندیش بودند. (و لقد أرسلنا نوحًاإلى قومه فلبث فیهم ألف سنة إلاّ خمسین عامًا ... و هم ظلمون) طولانى بودن رسالت نوح(ع) در میان قوم اش و تأثیر ناپذیرى آنان در این مدت، حکایت از جزمیّت آنان دارد. گفتنى است که «ظالمون» در آیه، به قرینه مقام، مشرک بودن آنان است.
روایات و احادیث
۱۳ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال: «عاش نوح ألفى سنة و ثلاث مائة سنة. منها ثمانمائة و خمسین سنة، قبل أن یبعث و ألف سنة إلاّ خمسین عاماً و هو فى قومه یدعوهم و خمس مائة عام بعد ما نزل من السفینة...;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده که نوح(ع)، دو هزار و سیصد سال عمر کرد. که هشتصد و پنجاه سال آن، پیش از بعثت او بود و نهصدوپنجاه سال، دورانى بود که در میان قوم خود مشغول دعوت آنها بود و پانصد سال نیز، بعد از آنکه از کشتى پیاده شد، (زندگانى کرد)... .»
موضوعات مرتبط
- اعداد: عدد نهصدوپنجاه ۳
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۹; فواید تاریخ ۹
- جامعه: آسیب شناسى اجتماعى ۶
- خدا: هشدارهاى خدا ۱۱
- رسولان خدا :۱
- عمر: امکان طول عمر ۴
- قوم نوح: آثار شرک قوم نوح ۸; تاریخ قوم نوح ۵، ۷، ۸، ۱۲; تحجر قوم نوح ۱۲; شرک قوم نوح ۷، ۱۲; عوامل هلاکت قوم نوح ۶، ۸; هدایت قوم نوح ۱
- کافران مکه: اغواگرى کافران مکه ۱۱; هشدار به کافران مکه ۱۱
- مسلمانان: اغواى مسلمانان ۱۱
- نوح(ع): آثار تکذیب نوح(ع) ۶; تکذیب نوح(ع) ۷; رسالت نوح(ع) ۱; طوفان نوح(ع) ۶; عمر مردم دوران نوح(ع) ۵; عوامل طوفان نوح(ع) ۸; قصه نوح(ع) ۶، ۸، ۱۳; محدوده رسالت نوح(ع) ۲; مدت عمر نوح(ع) ۱۳; مدت نبوت نوح(ع) ۳، ۱۳; هدایتگرى نوح(ع) ۱
- هدایت: روش هدایت ۹; شرایط هدایت ۱۰
- هدایتگران: نقش هدایتگران ۱۰
منابع
- ↑ کافى، ج ۸، ص ۲۸۴، ح ۴۲۹; تفسیربرهان، ج ۳، ص ۲۴۶، ح ۱.
