النمل ٧٠
ترجمه
النمل ٦٩ | آیه ٧٠ | النمل ٧١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«ضَیْقٍ»: تنگی. دلتنگی. غمگینی (نگا: نحل / .
تفسیر
- آيات ۵۹ - ۸۱، سوره نمل
- انتقال از داستانهاى انبياء و اقوامشان به زمان خاتم الانبياء و احتجاج با كفار زمان اوصلى اللّه عليه و آله وسلم
- توضيح اينكه دعاى مضطر چون صادقانه است قطعا اجابت مى شود (امن يجيب المضطر اذادعاه و يكشف السوء)
- بيان فساد گفتار برخى مفسرين در ارتباط با آيه شريفه
- مقيد بودن اجابت به مشيت خدا منافاتى با استغراق ندارد
- خليفه بودن انسان در زمين مستلزم كشف سوء او و رفع موانع از پيش پاى اوست
- مقصود از اينكه فرمود: ((يبدء الخلق ثم يعيده ))
- بطور كلى در عالم وجود بطلان و نيستى راه ندارد
- نفى الوهيت آلهه مشركين از طريق نفى ربوبيت آنها و انحصار ربوبيت در خداى سبحان
- برهانى ديگر بر ابطال الوهيت آلهه مشركين با بيان اينكه آنان علمى به غيب و قيامتندارند
- توصيف بى خبرى و استعباد و انكار مشركين نسبت به قيامت
- معناى آيه : ((قل عسى ان يكون ردف لكم بعض الذى تستعجلون )) و مفاد كلمه ((عسى ))و امثال آن در كلام خداى تعالى
- بحث روايتى
- رواياتى در مراد از بندگان در (وسلام على عباد الذين اصطفى )
- روايتى كه در آن از جمله : ((و يجعلكم خلفاء الارض )) وجوب مطلق فرمانبرى از خليفه(حاكم ) استفاده شده و بيان مجعول بودن آن
- نقل و رد روايتى راجع به اينكه پيامبر (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) علم غيب نداشته و...
نکات آیه
۱ - حزن و اندوه پیامبر(ص) بر حال کافران، على رغم مکر و توطئه آنان علیه آن حضرت (و لاتحزن علیهم و لاتکن فى ضیق ممّا یمکرون)
۲ - اشتیاق شدید پیامبر(ص) به هدایت همه انسان ها حتى دشمنان مکار و حیله گر خویش (و لاتحزن علیهم و ... یمکرون)
۳ - کافران و حق ناپذیران، عناصرى بى ارزش نزد خداوند (و لاتحزن علیهم) این که خداوند به پیامبر(ص) توصیه مى کند که بر بدبختى کافران غم و اندوه بر خود راه ندهد، نشانگر این است که آنان در پیشگاه خدا، از هیچ ارج و ارزشى برخوردار نیستند.
۴ - مکر و توطئه گسترده و مستمر کافران علیه پیامبر(ص) (و لاتکن فى ضیق ممّا یمکرون) به کارگیرى فعل مضارع (یمکرون)، بیانگر استمرار مکر و حیله کافران علیه پیامبر(ص) مى باشد.
۵ - دلتنگى پیامبر(ص) از توطئه هاى دشمنان علیه رسالت آن حضرت (و لاتکن فى ضیق ممّا یمکرون)
۶ - بیم پیامبر(ص) از کارساز بودن توطئه هاى دشمنان و عقیم ماندن برنامه هاى تبلیغى خود (و لاتکن فى ضیق ممّا یمکرون) ظاهراً پیامبر(ص) نگران از این بود که طرح ها و نقشه هاى دشمنان علیه او و رسالت الهى اش مؤثر واقع شود و این نگرانى، اسباب دلتنگى و آزردگى خاطر آن حضرت را فراهم کرده بود.
۷ - اطمینان بخشى خداوند به پیامبر(ص) نسبت به عدم تأثیر و کارایى توطئه هاى کافران علیه رسالت وى (و لاتکن فى ضیق ممّا یمکرون)
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۴، ۵
- حق: بى ارزشى حق ناپذیران ۳
- دشمنان: نگرانى از مکر دشمنان ۶
- کافران: اندوه بر کافران ۱; بى ارزشى کافران ۳; بى تأثیرى توطئه کافران ۷; مکارى کافران ۴; مکر کافران ۱
- محمد(ص): اطمینان به محمد(ص) ۷; اندوه محمد(ص) ۱، ۵; بى تأثیرى توطئه علیه محمد(ص) ۷; دلدارى به محمد(ص) ۷; علایق محمد(ص) ۲; مکر دشمنان محمد(ص) ۵; مکر علیه محمد(ص) ۴، ۵; نگرانى محمد(ص) ۶; هدایت دشمنان محمد(ص) ۲; هدایتگرى محمد(ص) ۲