النساء ١٦١

وَ أَخْذِهِمُ‌ ارِّبَا وَ قَدْ نُهُوا عَنْهُ‌ وَ أَکْلِهِمْ‌ أَمْوَالَ‌ النَّاسِ‌ بِالْبَاطِلِ‌ وَ أَعْتَدْنَا لِلْکَافِرِينَ‌ مِنْهُمْ‌ عَذَاباً أَلِيماً

ترجمه

و (همچنین) بخاطر ربا گرفتن، در حالی که از آن نهی شده بودند؛ و خوردن اموال مردم بباطل؛ و برای کافران آنها، عذاب دردناکی آماده کرده‌ایم.

و به خاطر ربا گرفتنشان كه از آن نهى شده بودند و خوردن مال مردم به ناروا و ما براى كافرانشان عذابى دردناك آماده كرده‌ايم

و [به سبب‌] رباگرفتنشان -با آنكه از آن نهى شده بودند- و به ناروا مال مردم خوردنشان، و ما براى كافرانِ آنان عذابى دردناك آماده كرده‌ايم.

و هم بدین جهت که ربا می‌گرفتند، در صورتی که از ربا خوردن نهی شده بودند، و هم از آن رو که اموال مردم را به باطل می‌خوردند. و ما برای کافران آنها عذابی دردناک مهیا ساخته‌ایم.

و [نیز به سبب] ربا گرفتنشان با آنکه از آن نهی شده بودند، و خوردن اموال مردم به باطل و نامشروع [پاکیزه های حلال شده را بر آنان حرام کردیم] و ما برای کافران عذابی دردناک آماده کرده ایم.

و نيز به سبب رباخواريشان و حال آنكه از آن منع شده بودند، و خوردن اموال مردم را به باطل. و ما براى كافرانشان عذابى دردآور مهيا كرده‌ايم.

و نیز به سبب ربا گرفتنشان که از آن نهی شده بودند، و اینکه اموال مردم را به باطل می‌خوردند، و ما برای کافرانشان عذابی دردناک آماده ساخته‌ایم‌

و به سبب رباگرفتنشان و حال آنكه از آن بازداشته شده بودند، و نيز خوردنشان مالهاى مردم را به ناروا و براى كافرانشان عذابى دردناك آماده كرده‌ايم.

و (همچنین بر آنان برخی از چیزهای پاکیزه و حلال را حرام کردیم) به خاطر دریافت ربا (و رباخواری)، در حالی که (بر زبان پیغمبران) از آن نهی شده بودند، و به سبب خوردن مال مردم به ناحق، و ما برای کافران ایشان عذاب دردناکی را آماده کرده‌ایم.

و (نیز به سبب) ربا گرفتنشان - حال آنکه از آن نهی شده بودند- و (به جهت) مفتخواری اموال مردمان. و ما برای کافرانشان عذابی دردناک آماده کردیم.

و گرفتن ایشان ربا را حالی که نهی شدند از آن و خوردن ایشان اموال مردم را به ناحقّ و آماده کردیم برای کافران از ایشان عذابی دردناک‌

النساء ١٦٠	آیه ١٦١	النساء ١٦٢
سوره : سوره النساء نزول : ٦ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الرِّبَوا»: ربا. رباخواری. رسم‌الخطّ قرآنی این واژه را با واو و الف ضبط کرده است.

تفسیر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- حرمت رباخوارى بر یهود (و أخذهم الربوا و قد نهوا عنه)

۲- یهود مردمى رباخوار على رغم آگاهى به حرمت آن (و أخذهم الربوا و قد نهوا عنه)

۳- حرمت رباخوارى (و أخذهم الربوا و قد نهوا عنه)

۴- یهودیان با اسباب غیر مشروع و باطل اموال دیگران را تصاحب مى کردند. (و أکلهم أمول الناس بالبطل) کلمه «باء» در «بالبطل» سببیه است و مراد از «اموال الناس» مى تواند ثروتهاى متعلق به جامعه همانند معادن، جنگلها و ... باشد و مى تواند مقصود از آن داراییهاى شخصى دیگران باشد. برداشت فوق بر اساس احتمال دوم است گفتنى است مراد از «اکل» خصوص خوردن نیست بلکه هر نوع تصرفى منظور است.

۵- یهودیان با اسباب باطل و غیر مشروع اموال عمومى و متعلق به جامعه را تصاحب مى کردند. (و أکلهم أمول الناس بالبطل) بدان احتمال که مراد از «اموال الناس» اموال عمومى که متعلق به همه مردم است، باشد.

۶- حرمت به دست آوردن مال با اسباب باطل و غیر مشروع (و أکلهم أمول الناس بالبطل)

۷- حاکمیت روابط ناسالم اقتصادى بر جامعه یهود (و أخذهم الربوا و قد نهوا عنه و أکلهم أمول الناس بالبطل)

۸- اعتبار مالکیت خصوصى در آئین یهود (و أکلهم أمول الناس بالبطل) برداشت فوق بر این اساس است که مراد از «اموال الناس» ثروتهاى شخصى مردم باشد.

۹- رباخوارى و تصرف نابحق یهودیان در اموال مردم، موجب تحریم برخى از حلالهاى پاکیزه بر ایشان (حرّمنا علیهم ... و أخذهم الربوا و قد نهوا عنه و أکلهم أمول الناس)

۱۰- رباخوارى و حرامخوارى یهودیان، موجب محرومیت آنان از برخى طیبات* (فبظلم من الذین هادوا و حرّمنا علیهم الطیبت ... و أکلهم أمول الناس بالبطل) بدان احتمال که مراد از تحریم، تحریم تکوینى باشد.

۱۱- خداوند براى کافران یهود عذاب دردناک آماده کرده است. (و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً)

۱۲- تحریم طیبات بر تمامى یهود کافر و مؤمن و عذاب قیامت تنها از آن کافران ایشان (حرّمنا علیهم الطیبت ... و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً) با توجه به جمله «اعتدنا للکفرین منهم» و جمله «حرمنا علیهم الطیبت» که در یکى کلمه «منهم» آمده و در دیگرى نیامده، معلوم مى شود براى همه یهودیان چه کافر و چه مؤمن طیبات تحریم شده ولى عذاب قیامت، تنها از آن کافران ایشان است.

۱۳- گروهى از یهود حافظ حریم ایمان و پایبند به احکام الهى (و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً) کلمه «من» در «منهم» براى تبعیض است و مى رساند که گروهى از یهودیان کافر نشدند ; قابل ذکر است که مراد از کافر در اینجا مى تواند کفر عملى یعنى پایبند نبودن به احکام الهى، باشد.

۱۴- آلوده شدن گروهى از یهودیان به گناه، موجب تحریم طیبات الهى بر تمامى آنان (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم ... و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً)

۱۵- گناه و تخلف گروهى از یک جامعه، مى تواند مایه گرفتارى همه افراد آن جامعه به عقوبتهاى دنیوى باشد. (فبظلم من الذین هادوا حرمنا ... و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً)

۱۶- وجود ملاک در نوع اشخاص، مصحح جعل قانون براى همه افراد است.* (فبظلم من الذین هادوا حرّمنا علیهم ... و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً) ملاک تحریم طیبات بر یهود، ستمگرى و دیگر عناوین یاد شده در آیه مورد بحث و آیه بعد مى باشد ; و این ملاک در اکثریت جامعه یهود وجود داشته و به شهادت آیات بعد در همه آنان نبوده است ولى خداوند بر همه آنان طیبات را تحریم کرد.

۱۷- کفر، موجب گرفتار شدن به عذاب دردناک قیامت (و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً)

۱۸- ظلم، جلوگیرى از راه خدا، رباخوارى و به ناحق خوردن مال مردم، موجب گرایش آدمى به کفر (فبظلم من الذین هادوا حرمنا ... و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً) مراد از «للکفرین منهم» همان یهودیانى هستند که مرتکب گناهان ذکر شده در این آیه و آیه قبل بودند، بنابراین صفات یاد شده کفر است و یا موجب کفر خواهد شد. برداشت فوق بر اساس احتمال دوم است.

۱۹- عذاب اخروى داراى انواع و مراتب (و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً)

۲۰- مهیا بودن جهنم در حال حاضر (و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً) فعل ماضى «اعتدنا» دلالت بر وجود هم اکنون دوزخ دارد. گفتنى است که برداشت فوق بر این اساس است که مراد از «عذاباً الیماً» عذاب قیامت باشد.

۲۱- ظلم، جلوگیرى از راه خدا، به ناحق خوردن مال مردم، موجب عقوبتهاى دنیوى و عذاب اخروى (فبظلم من الذین هادوا حرمنا ... و أعتدنا للکفرین منهم عذاباً ألیماً)

موضوعات مرتبط

• احکام:۳، ۶ ملاک احکام ۳، ۶ ۱۶ ; ملاک تشریع احکام ۳، ۶ ۱۴
• اموال عمومى: غصب اموال عمومى ۵
• جهنّم: فعلیّت جهنّم ۲۰
• حرامخوارى: آثار حرامخوارى ۱۰، ۱۸ ; عذاب دنیوى حرامخوارى ۲۱ ; کیفر حرامخوارى ۲۱
• حلال: تحریم حلال ۱۲، ۱۴ ; زمینه تحریم حلال ۹
• خدا: عذاب خدا ۱۱
• ربا: احکام ربا ۳ ; حرمت ربا ۱، ۲، ۳
• رباخوارى: آثار رباخوارى ۹، ۱۰، ۱۸
• سبیل اللّه: ظلم صدّ از سبیل اللّه ۱۸ ; کیفر صدّ از سبیل اللّه ۲۱
• طیّبات: محرومیت از طیّبات ۱۰، ۱۲، ۱۴
• ظلم: آثار ظلم ۱۸ ; عذاب دنیوى ظلم ۲۱ ; کیفر اخروى ظلم ۲۱
• عذاب: زمینه عذاب عمومى ۱۵ ; مراتب عذاب ۱۱، ۱۷ ; مراتب عذاب اخروى ۱۹ ; موجبات عذاب ۲۱
• غصب: آثار غصب ۹ ; احکام غصب ۶ ; حرمت غصب ۶
• قانونگذارى: ملاک قانونگذارى ۱۶
• کافران: عذاب اخروى کافران ۱۲
• کسب: حرام ۶
• کفر: آثار کفر ۱۷ ; زمینه کفر ۱۷ ; کیفر کفر ۱۷
• گناه: آثار اجتماعى گناه ۱۵ ; آثار گناه ۱۴ ; کیفر گناه ۱۵
• مال: غصب مال ۴
• مالکیت: خصوصى ۸
• محرّمات:۳، ۶
• نظام اقتصادى: ناپسند ۷
• یهود: تعالیم دین یهود ۸ ; حرامخوارى یهود ۱۰ ; رباخوارى یهود ۱، ۲، ۹، ۱۰ ; رذایل یهود ۴، ۵ ; عذاب کافران یهود ۱۱ ; غصب در یهود ۴، ۵ ; کافران یهود ۱۲ ; گناه یهود ۱۴ ; محرمات یهود ۱، ۲ ; مؤمنان یهود ۱۲، ۱۳ ; نظام اقتصادى یهود ۷