فصلت ٢٩
ترجمه
فصلت ٢٨ | آیه ٢٩ | فصلت ٣٠ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الأسْفَلِینَ»: پائینترین افراد و پستترین مردم از لحاظ مکانت و منزلت و مقام و مکان. این سخن بیانگر شدّت خشم کافران بر سردستگان و رهبران کفر و معصیت است (نگا: بقره / و سبأ / - ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۳۹ سوره فصّلت
- بيان شدت عذاب كافرانى كه مردم را از شنيدن قرآن باز مى داشتند
- بيان حسن حال مؤ منين استقامت پيشه و آينده نيكويى كه در انتظارشان است
- معناى اينكه ملائكه به مؤ منين مى گويند ما در دنيا و آخرت اولياء شما هستيم
- دعوت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله احسنالقول است
- معناى جمله : ادفع بالتى هى احسن
- معناى آيه : و اما ينزعنك من الشيطان نزع فاستعذ بالله ...
- احتجاج از راه وحدت تدبير سراسر عالم و پيوستگى آن بر وحدت رب مدبر
- اثبات معاد و احتجاج بر آن با بيان يك استعاره تمثيليه
- چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته
نکات آیه
۱ - کافران در قیامت، خواهان شناسایى عاملان گمراهى خویش به منظور انتقام جویى از آنان (و قال الذین کفروا ربّنا أرنا الذین أضلاّنا ... نجعلهما تحت أقدامنا)
۲ - کشف و ظهور ربوبیت بى همتاى الهى در قیامت، براى کافران (و قال الذین کفروا ربّنا) از اقرار کافران به ربوبیت الهى (ربّنا)، مطلب بالا استفاده مى شود.
۳ - کفر، ضلالت و گمراهى است. (و قال الذین کفروا ... الذین أضلاّنا)
۴ - گروهى از جنیان، همانند گروهى از انسان ها، موجوداتى اغواگر و گمراه کننده اند. (أضلاّنا من الجنّ و الإنس)
۵ - جنیان نیز همانند انسان ها، در قیامت محشور خواهند شد. * (ربّنا أرنا الذین أضلاّنا من الجنّ و الإنس) دوزخیان از خداوند درخواست مى کنند که رهبران گمراه کننده جنّى و انسى خویش را به آنان بنمایاند، از این مطلب، برداشت یاد شده را مى توان به دست آورد.
۶ - اظهار تنفر و انزجار شدید کافران، از عاملان گمراهى خویش در قیامت (قال الذین کفروا ... نجعلهما تحت أقدامنا)
۷ - وجود طبقات مختلف براى دوزخیان (لیکونا من الأسفلین) برداشت یاد شده بر این پایه است که مراد از «أسفلین» افراد درکات پایین تر دوزخ باشد; نه این که صرفاً به تحقیر و ذلیل شدن اغواگران اشاره داشته باشد.
۸ - کفرپیشگان، در قیامت خواستار ذلت و خوارى بیشتر و عذاب شدیدتر براى رهبران اغواگر خویش خواهندبود. (نجعلهما تحت أقدامنا لیکونا من الأسفلین)
روایات و احادیث
۹ - (فى المجمع) «و قال الذین کفروا فى النار أرنا الذین أضلاّنا من الجن و الإنس» یعنون إبلیس الأبالسة و قابیل بن آدم أوّل من أبدع المعصیة. روى ذلک عن على(ع);[۱] در مجمع البیان راجع به قول خداوند که مى فرماید: «و قال الذین کفروا فى النار أرنا الذین ...» آمده است که: مقصود آنان رئیس أبلیس ها و قابیل فرزند آدم است که گناه و نافرمانى را پایه گذارى نمود و این مطلب از على(ع) روایت شده است.».
موضوعات مرتبط
- ابلیس: گمراهگرى ابلیس ۹
- انسان: حشر انسان ۵
- توحید: توحید ربوبى ۲
- جن: جن اغواگر ۴; حشر جن ۵; ویژگیهاى جن ۴
- جهنم: درکات جهنم ۷
- جهنمیان: مراتب جهنمیان ۷
- رهبران: ذلت اخروى رهبران گمراهى ۸; عذاب اخروى رهبران گمراهى ۸
- عذاب: درخواست عذاب ۸; عذاب شدید ۸
- قابیل: گمراهگرى قابیل ۹
- قیامت: ظهور حقایق در قیامت ۲
- کافران: خواسته هاى اخروى کافران ۱، ۸، ۹; عوامل گمراهى کافران ۱; کافران در قیامت ۲; کافران و ربوبیت خدا ۲; نفرت اخروى کافران ۶
- کفر: حقیقت کفر ۳
- گمراهگران: انتقام از گمراهگران ۱; نفرت از گمراهگران ۶
- گمراهى: منشأ گمراهى ۹; موارد گمراهى ۳
- گناه: منشأ گناه ۹
منابع
- ↑ مجمع البیان، ج ۹، ص ۱۷; نورالثقلین، ج ۴- ، ص ۵۴۵، ح ۳۵.