طه ١٠٢
ترجمه
| طه ١٠١ | آیه ١٠٢ | طه ١٠٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«زُرْقاً»: جمع أَزْرَق. کسی که صورتش بر اثر شدّت درد و رنج، تیره و کبود شده باشد. کبود چشم. مراد از کبودی چشم ضعف بینائی است، و کبود چشم را نابینا معنی کرده‌اند (نگا: طه / . حال بشمار است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۹ - ۱۱۴ سوره طه
- اشاره به اينكه از آيه :((من اعرض عنه فانه يحمل ...(( تجسم اعمال استفاده مى شود
- معناى جمله : ((و نحشر المجرمين يؤ مئذ زرقا
- بيان وضع كوهها در روز قيامت
- حال آدميان در روز قيامت : پيروى داعى ، خشوع اصوات و سود نبخشيدن شفاعت الا من اذن لهالرحمن
- ذلت تمام موجودات در برابر خداوند در قيامت
- معناى آيه : ((ولا تجعل بالقرآن ...(( و اشاره به اينكه از آن استفاده مى شود كه قرآن يكبار دفعتا و بار ديگر تدريجا نازل گرديده است
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته )
- روايتى در نفى رؤ يت خداى تعالى
- چند روايت در ذيل آيه : ((ولا تعجل بالقرآن ...((
نکات آیه
۱ - دمیده شدن در صور (بوق و یا صورت و تمثال ها)، از رخدادهاى روز قیامت (یوم ینفخ فى الصور ) «صور» محتمل است به یکى از دو معنا باشد: ۱- به معناى شاخ، که در این صورت مقصود دمیده شدن در بوق خواهد بود; چرا که در قدیم، با سوراخ کردن شاخ حیوانات از آن بوق مى ساختند. ۲- ممکن است «صور» جمع صورة باشد. براین اساس، مقصود دمیده شدن در تمثال ها و پیکرهاى مردگان براى زنده شدن خواهد بود. بعضى از آیاتى که در آن کلمه «صور» آمده است، با معناى دوم سازگار نیست.
۲ - دمیده شدن در صور، و حشر در قیامت، دو رخداد مرتبط با یکدیگر (یوم ینفخ فى الصور و نحشر المجرمین ) عطف «حشر» بر «نفخ صور» نشان از ارتباط آن دو با یکدیگر در حادثه برپایى قیامت دارد.
۳ - قیامت، روز دمیده شدن دوباره روح ها در اجساد و صورت هاى مردگان * (یوم ینفخ فى الصور ) برداشت یاد شده بر اساس احتمالى در معناى «صور» است که جمع «صورة» و به معناى «تمثال ها و پیکرها» باشد.
۴ - مجرمان در لحظه حضور در قیامت، با نگرانى به فرجام خویش چشم دوخته و مات و حیرت زده خواهند بود. (و نحشر المجرمین یومئذ زرقًا ) «زرقاً» حال براى «المجرمین» است و مفرد آن «أزرق» یا «زرقاء» به کسى گفته مى شود که سفیدى چشم او سیاهى آن را بپوشاند (لسان العرب). این حالت نشانِ چشم دوختن و خیره شدن مجرمان است و از اضطراب شدید درونى آنان حکایت دارد. برخى گفته اند: سفید شدن چشم، ملازم با کورى آن است (لسان العرب).
۵ - برانگیخته شدن مجرمان در قیامت، همراه با رنج و سختى و وحشت بسیار است. (و ساء لهم یوم القیمة حملاً ... نحشر المجرمین یومئذ زرقًا) «حملاً» و «زرقاً» بر وضعیت سخت و پریشان حالى منکران قرآن در قیامت دلالت دارد.
۶ - مجرمان در قیامت، با چهره هایى کبود و رنگ باخته محشور خواهند شد. * (و نحشر المجرمین یومئذ زرقًا ) ممکن است مراد از «أزرق» یا «زرقاء» (مفرد «زرقاء») رنگ لاجوردى باشد که به آن، کبود آسمانى و یا نیلگون نیز اطلاق مى شود. این وصف گرچه غالباً براى توصیف چشم به کار مى رود، ولى در غیر چشم نیز کاربرد دارد (لسان العرب). برداشت یاد شده بر این اساس است که «زرقاً» بیانگر حالت جسمى مجرمان باشد.
۷ - قیامت، روز اجتماع و گردآمدن انسان ها است. (نحشر المجرمین ) «حشر» به معناى جمع کردن است (لسان العرب) و در آن، معناى سوق دادن نیز لحاظ مى شود (مقاییس اللغة).
۸ - برپایى قیامت و احضار مجرمان در آن، به دست خداوند و اراده او است. (نحشر )
۹ - اعراض کنندگان از قرآن، مجرمانى بد فرجامند. (ءاتینک ... من أعرض ... و نحشر المجرمین یومئذ زرقًا)
موضوعات مرتبط
- خدا: آثار اراده خدا ۸
- قرآن: فرجام شوم معرضان از قرآن ۹
- قیامت: اجتماع در قیامت ۷; حشر در قیامت ۲; خیرگى چشم در قیامت ۴; منشأ برپایى قیامت ۸; نفخ صور در قیامت ۱، ۲; ویژگیهاى قیامت ۱، ۳، ۷
- گناهکاران: تحیر اخروى گناهکاران ۴; ترس اخروى گناهکاران ۵; رنگ صورت گناهکاران ۶; خیرگى چشم گناهکاران ۴; فرجام شوم گناهکاران ۹; منشأ حشر گناهکاران ۸; نگرانى اخروى گناهکاران ۴; ویژگیهاى حشر گناهکاران ۵
- مردگان: احیاى مردگان ۳
