جَعَل

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۳:۲۵ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن نمودار دفعات)

آیات شامل این کلمه

«جَعَلَ» در این آیه به معناى آفرینش است.

ریشه کلمه

قاموس قرآن

قراردادن. [رعد:3] در زمين كوههاى ثابت و نهرهائى قرار داد. به نظر راغب: آن لفظى است شامل تمام افعال و از فعل و صنع اعمّ است و ر پنج وجه به كار مى‏رود اوّل به معنى شروع مثل :جَعَلَ زَيْدَ يَقُولُ (شروع كرد زيد بگويد) دوّم در ايجاد شى‏ء و آن وقت يك مفعول دارد «وَجَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ»(ظلمات و نور را ايجاد كرد) سوّم در ايجاد شى‏ء از شى‏ء مثل «وَجَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْجِبالِ اَكْناناً» چهارم تصيير شى‏ء از حالتى به حالتى «جَعَلَ لَكُمْ الْاَرْضَ فِراشاً» پنجم حكم بر چيزى با چيزى (مثلا حكم بر چيزى با چيزى (مثلا حكم بر شخصى با پيامبرى) مثل «وَيَجْعَلونَ لَلّهِ الْبَناتِ» (مفردات باختصار). مخفى نماند: تدبّر در آيات قرآن مجيد نشان مى‏دهد كه جعل در مرتبه تالى وجود و حالتى است و نيز درباره ربط دو موجود به كار رفته است . مثلا در [هود:118] مى‏بينيم كه امّت واحده بودن يك وجود ثانوى و صفتى است براى ناس و جعل در بيان آن آمده و اگر مى‏فرمود «لَخَلَقَ النّاسَ اُمَّةً واحِدَةً» معناى فوق را افاده نمى‏كرد زيرا امّت واحده و داراى هدف و عقيده مشترك بودن در مرتبه دوّم از خلقت است. ونيز در آيه [انعام:1] به نظر مى‏آيد استعمال جعل براى آن است كه ظلمات و نور در مقام دوّم و همچون وجود سايه نسبت بذى سايه است و خلقت آسمانها و زمين و ايجاد آفتاب و ماه و غيره، به وجود آمدن ظلمت و نور «جعل» آورده است. در بعضى از آيات جعل و خلق در جاى يكديگر آمده‏اند مثل [نحل:72] [روم:21]. من تصوّر مى‏كنم كه نظر در آيه اوّل به جعل زوجيّت است كه يك معناى ثانوى است و در آيه دوم آفريدن زوج مراد است آفريدن زن و مرد در مرتبه ثانى قرار گرفته است. و انتزاعى است .


در حال بارگیری...