ریشه بعثر
تکرار در قرآن: ۲(بار)
قاموس قرآن
باز شدن. آشكار شدن. [انفطار:4] آنگاه كه قبرها گشوده شود. راغب بنا به قولى احتمال مىدهد كه اين كلمه مركّب باشد از بُعِثَ و اُثيرَ (هر دو به صيغه مجهول) يعنى برانگيخته و پراكنده شد. مجمع البيان مطلق زير و رو شدن نقل مىكند. [عاديات:9] آيا نمىدانيد آن وقت را كه آنچه در قبرهاست آشكار شود. جوهرى گويد: «يقال بذعْثِرَت السيئى... اذا ايْتَخْرَجَتَه وَ كَشَفَته» ابن اثير در نهايه آورده: «تَبَعْثَرَتْ نَفْسى: جاشت و انقلبت». بنابراين بايد گفت مراد از آيه فوق ظاهر شدن و خارج شدن آنچه در قبرهاست و اكنون چيزى جز خاك در قبرها نيست و هر قدر آنها را زيرو رو كنيم چيزى جز خاك ظاهر نخواهد شد ولى آنگاه كه سلّولهاى خشكيده شروع به فعاليّت كرده و مبدّل به اجساد شدند معلوم مىشود در اين قبور چيزهاى بسيارى بوده است. و آيه اول ظاهراً به معنى باز شدن است. به مضمون آيه [يس:51] و آيه [قمر:7] بشر در نهان خانه قبور زنده شده و از نو بر خواهد خاست مانند كرم خاكى كه در زير خاك بوجود مىآيد .بنابراين نمىشود گفت: مراد از «بعثر» بيرون ريختن خاكهاست. قبر به معنى نهان خانه است و معنى آيه «اذا بُعثِرَ ما فى الْقُبور» اين مىشود: آنگاه آنچه در نهان خانههاست ظاهر و آشكار گردد، همانطور كه برق در ميان ابرها و شير در ميان خون گاو و عسل در گلها نهان است همچنين مردگان در نهان خانه عالم نهان اند و روز قيامت آشكار خواهند شد. احتياج نداريم كه بگوئيم مراد از قبور، قبور معمولى اند بلكه اگر مخفى گاه مطلق بگيريم كافى است. در خاتمه بايد گفت: در اين دو آيه هر چه بيشتر دقّت شود به جاست.
کلمات مشتق شده در قرآن
| کلمه | تعداد تکرار در قرآن |
|---|---|
| بُعْثِرَتْ | ۱ |
| بُعْثِرَ | ۱ |
