نَدِيّا
«نَدِىّ» در اصل از «نَدْى» به معناى رطوبت گرفته شده است، و سپس به معناى افراد فصیح و سخنگو آمده. چرا که یکى از شرائط قدرت بر تکلم، داشتن آب دهان به قدر کافى است و از آن پس، «ندا» به معناى مجالست و سخن گفتن آمده. و حتى مجلسى را که جمعى در آن براى انس جمع مى شوند، یا به مشورت مى نشینند «نادى» گفته مى شود، و «دار الندوه» که محلى بود در «مکّه» و سران در آنجا جمع مى شدند و مشورت مى کردند، از همین معنا گرفته شده است.
ضمناً، از سخاوت، بذل و بخشش، گاه به «ندى» تعبیر مى کنند، آیه فوق ممکن است اشاره به همه اینها باشد، یعنى مجلس انس ما از شما زیباتر، پول و ثروت و زرق و برق و لباسمان جالب تر، و سخنان و اشعار فصیح و بلیغمان بهتر و رساتر است!
ریشه کلمه
قاموس قرآن
جمع شدن. «نَدَاالْقَوْمُنَدْواً: اِجْتَمَعُوا». نادى اسم فاعل است و نيز به معنى مجلس و محل اجتماع باشد [عنكبوت:29]. آن سخن لوط «عليه السلام»است به قومش يعنى كار زشت (لواط) را در محل اجتماعى مردم و پيش چشم عموم مرتكب مىشويد. گفتهاند: تا اجتماع هست نادى خوانده مىشود. [علق:17-18]. در مجمع فرموده: نادى مجلس اهل نادى است و در اثر كثرت استعمال هر مجلس را نادى گفتهاند. ظاهرا مراد از نادى در آيه اهل مجلس است يعنى: آن شخص اهل مجلس و ياران خويش را به يارى بخواند ماهم زبانيه و مأموران آتش را مىخوانيم. نَدِىّ: مانند نادى به معنى مجلس اجتماع است در مجمع فرموده: ندى و نادى مجلسى است كه اهلش در آن جمع شدهاند و دارالندوه مكّه كه خانه قُصَىّ بود از آن است و در آن به مشاوره جمع مىشدند. [مريم:73]. كافران به اهل ايمان گفتند: كدام يك از دو گروه مقام بهتر و مجلس نيكوتر (و آراستهتر) دارد، اين همان تفاخر به مال و زينت دنيا است لذا در جواب آيه بعدى آمده: «وَكَمْ أَهْلَكْنا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَحْسَنُ أَثاثاً وَرِئْياً».
