مَنَاص

از الکتاب

آیات شامل این کلمه

«مَنَاص» از مادّه «نوص» به معناى پناهگاه و فریادرس است، مى گویند: عرب هنگامى که حادثه سخت و وحشتناکى رخ مى داده، مخصوصاً در جنگ ها، این کلمه را تکرار مى کرد و مى گفت: «مَنَاص؟، مَنَاص؟» یعنى پناهگاه کجا است؟، پناهگاه کجاست؟ و چون این مفهوم با فرار مقارن است گاهى به معناى محل فرار نیز آمده است.

ریشه کلمه

قاموس قرآن

[ص:3]. نَوْص به معنى التجاء و پناه بردن است «ناصَ اِلى كَذا:اِلْتِجاٌ» مناص اسم مكان و به معنى پناهگاه و نيز مصدر ميمى است نوص را به معنى تأخر و فرار نيز گفته‏اند و آن در آيه مصدر است و اسم «لاَتَ» محذوف مى‏باشد و تقدير آن «لاتَ الْحينُ حينَ مَناصٍ» است يعنى: چه بسا مردمانى را كه پيش از آنها هلاك كرديم و وقت نزول بلااستغاثه ياواويلا كردند ولى آن وقت وقت فرار نيست. يا آنوقت وقت پناه بردن به جايى يا وقت تأخر عذاب نيست. اين لفظ بيشتر از يكبار در قرآن مجيد نيامده است.